'Doğrudan yabancı yatırımda trend değişmez'
Uluslararası Yatırımcılar Derneği Başkanı Ahmet Erdem Türkiye'deki siyasi ortamın doğrudan yabancı yatırımları çok etkilemeyeceğini dile getirdi
MERVE YİĞİTCAN - İSTANBUL
Dünyada uluslararası doğrudan yatırım girişi geçen yıl yüzde 16 düşerken, Türkiye 12.1 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırım girişiyle bir önceki yılın seviyelerini korudu. Türkiye’deki siyasi ortama rağmen 2015’te de trendin bu şekilde sürmesi bekleniyor. YASED Başkanı Ahmet Erdem’e göre, yabancı yatırımcı, yatırımını uzun vadede daha stratejik düşünerek planlıyor.
Uluslararası Yatırımcılar Derneği (YASED), Birleşmiş Milletler Ticaret ve Kalkınma Örgütü (UNCTAD) 2015 Dünya Yatırım Raporu’nu açıkladı. Rapora göre, dünyada uluslararası doğrudan yatırım girişi 2014’te yüzde 16 gerilerken, Türkiye bir önceki yılın seviyelerini korudu. Konuyla ilgili düzenlenen basın toplantısında YASED Başkanı Ahmet Erdem, YASED Genel Sekreteri Özlem Özyiğit ve UNCTAD Trend ve Veri Direktörü Astrit Sulstarova, rapora ilişkin veriler paylaştı. Verilerin Türkiye ile ilgili bölümü geçen yılki tabloyla benzerlikler gösteriyor.
UNCTAD verilerine göre, 2014 yılında 12.1 milyar dolar uluslararası yatırım girişi sağlayan Türkiye, genel sıralamada 22’nci, gelişmekte olan ülkeler arasında 12’nci, Batı Asya bölgesinde ise 1’inci sırada yer aldı. Türkiye bir önceki yıl 12.4 milyar dolarlık doğrudan yabancı yatırım girişiyle 26’ncı sırada yer alıyordu. Ayrıca Türkiye, bu yıl da toplam uluslararası doğrudan yatırım girişinden yüzde 1 pay aldı.
Yatırım en çok gayrimenkule geldi
Türkiye’ye gelen uluslararası doğrudan yatırımın dağılımına bakıldığında, tutarın yüzde 33’ü ‘yabancı gerçek kişilerin gayrimenkul alımından’ kaynaklandı. Ardından yüzde 22 ile üretim, yüzde 12 ile de finans sektörü geldi. Uluslararası doğrudan yatırım stokunda da Türkiye 31’inci sırada kendine yer buldu. ABD’nin başı çektiği en fazla dış yatırım yapan ülkeler sıralamasında Türkiye 32’nci sıraya çıktı. Çoğunluğunu KOBİ’lerin oluşturduğu Türk şirketlerin yurtdışına yaptığı doğrudan yatırımların geçen yıl yüzde 89 arttığı göze çarptı. Sonuçları değerlendiren YASED Başkanı Erdem, Türkiye’nin uluslararası doğrudan yatırım girişinde aldığı yüzde 1’lik paya rağmen yüzde 3 potansiyeline sahip olduğunu dile getirdi. Türkiye’nin en çok yatırımcı çeken ilk 10 ülke arasına çıkabileceğini savunan Erdem, bunun gerçekleşmesi için kamu ve özel sektörün ortak akıl içerisinde çalışması gerektiğini belirtti.
‘Siyasi ortam yatırımı etkilemez’
Türkiye’deki siyasi ortamın doğrudan yabancı yatırımları nasıl etkileyeceğine dair soruyu yanıtlayan Ahmet Erdem, YASED olarak beklentilerinin ‘sürdürülebilir ekonomik politikalara odaklanan bir hükümetin kurulması’ olduğunu söyledi. Türkiye’deki siyasi ortamın doğrudan yabancı yatırımları çok etkilemeyeceğini savunan Erdem, “İlk çeyrekte uluslararası doğrudan yatırım girişi düşük olabilir. Ancak yabancı yatırımcı, yatırımını uzun vadede daha stratejik düşünerek planlıyor. Biz bu yıl da doğrudan yabancı yatırım girişinin 12 milyar dolar olmasını, Türkiye’nin toplamdan alacağı payın da yine yüzde 1 civarında gerçekleşmesini bekliyoruz. Eğer Türkiye’nin içerisinde bulunduğu bölgedeki sorunlar olmasaydı bu pay yüzde 3 olabilirdi. Artık, Türkiye’nin daha çok istihdam ve katma değer yaratacak yatırımları çekmesine ihtiyaç var” diye konuştu.
Küresel yatırım girişi yüzde 16 geriledi
UNCTAD raporuna göre, geçen yılki uluslararası doğrudan yatırım girişleri, küresel ekonomideki kırılganlık, politik belirsizlik ve artan jeopolitik risklere boyun eğdi. Uluslararası doğrudan yatırım girişi toplamda yüzde 16 gerilemeyle 1.23 trilyon dolara indi. Uluslararası doğrudan yatırım girişinde en büyük kaybı, yüzde 28 düşüşle gelişmiş ülkeler yaşadı. Bu dönemde gelişmekte olan ülkeler ise toplam 681 milyar dolar doğrudan yatırım çekerek küresel akış içinde yüzde 55 paya sahip grup oldu. Gelişmiş ülkelerin payı ise yüzde 41’de kaldı. En çok yabancı yatırım çeken ülke Çin olurken, ardından sırasıyla Hong Kong ve ABD geldi. En çok doğrudan yatırım çeken ilk 10 ülkenin yarısı gelişmekte olanlardan çıktı. Küresel uluslararası doğrudan yatırım girişlerinin yüzde 55’i ise ilk 10 ülkeye yöneldi. Rapora göre, uluslararası doğrudan yatırımlarda 2015, 2016 ve 2017’de artış yaşanacak. YASED Genel Sekreteri Özlem Özyiğit, bu rakamları 2014’teki genel trendin bir göstergesi olarak yorumladı.