'50 bin firmaya ulaşmayı hedefliyoruz'

Canan SAKARYA - Ferit PARLAK

Kredi Garanti Fonu (KGF) Genel Müdürü İsmet Gergerli, yeniden yapılanma sürecine giren ve politikalarını yeniden belirleyen KGF’nin son altı ayda yüzde 45 oranında büyüdüğünü belirterek, “Kaynağımız var, 200 bin KOBİ’yi destekleyebiliriz. İlk aşamada 50 bin firmaya ulaşmayı hedefliyoruz” dedi. 

Gergerli, işini geliştirip büyütmek için kredi kullanan üreticilerimize faiz avantajı sağlamak üzere bankalarla çalışma yapıldığı bilgisini de verdi. Yurtdışı kaynakları da devreye almak için Avrupa Yatırım Fonu ve Avrupa Yatırım Bankası ile temaslarda bulunduklarını anlatan Gergerli, aralarında 1.9 milyar lirayı bulan tek bir projenin de olduğu birkaç proje üzerinde görüşmelerin devam ettiğini söyledi.

KGF Genel Müdürü İsmet Gergerli, Ankara Temsilcimiz Ferit Parlak ile arkadaşımız Canan Sakarya’nın sorularını yanıtladı. 

► Yaşadığımız süreçte yükü artacak olan Kredi Garanti Fonu’nda bir süredir devam eden yeniden yapılandırma çalışmaları hakkında bilgi verir misiniz? 

KGF’de kasım ayında göreve başladım. Kasım ve aralık aylarını tespit ve strateji belirleme ile geçirdik. 1 Ocak’tan itibaren de o strateji ve tespitleri hayata geçirmeye yönelik çalışmalar yaptık. KGF, Türkiye’de tek, rekabet ettiği bir kurum ve yapı yok. Ana sözleşmesi gereği kar amacı gütmeyen ortaklarına kar dağıtmayan sosyal sorumluluk ve ülke ekonomisine katkı sağlamayı hedefl eyen bir yapı. Böyle olunca bizim ilk tespitimiz kurumsallaşma ihtiyacıydı. Ocak ayından bu yana kurumsallaşma adına epey bir yol aldık. Öncelikle politikaları belirledik bunu da Yönetim Kurulu Kararı ile bütün teşkilata duyurduk. 

► Belirlediğiniz politikaların çerçevesi ne oldu? 

Biz bundan sonra öncelikli sektörler belirleyeceğiz ve bunları destekleyeceğiz. İhracatçı firmalar bizim için çok önemli, Eximbank ile daha önceden yaptığımız bir protokolümüz vardı bunu daha aktif hale getiriyoruz. İthal ikamesi ve döviz kazandırıcı faaliyetlerde bulunan üretici firmalar bizim için çok önemli. İstihdama katkı da diğer önemli nokta olacak. Ve kadın girişimciler, genç girişimciler, arge ve teknolojiye dönük yatırım yapan firmalara öncelik vereceğiz. Bölgeler arası gelişmişlik farkını giderici desteklerimiz olacak. Sınırlı kaynakları ülke ekonomisinin gelişmesinde en uygun sektörlere, firmalara nasıl aktarabiliriz buna bakıyoruz. 

► KGF, bankalara ciddi avantaj sağlıyor. Bu KOBİ’lerin de, mesela faiz oranlarında avantaj sağlayabileceği bir yapıya çevrilebilir mi? 

Üzerinde düşündüğümüz bir konuya değindiniz. KOBİ temsilcilerimiz bankaya gidip, “KGF’nin kefaletiyle kredi alacağım.” dediği zaman, banka bu kefaletin değerinin farkında. BDDK’nın karşılıklar yönetmeliğine göre KGF’nin kefaleti çok değerli. Banka yöneticileri ile birebir yaptığımız görüşmelerde, bu avantajın kredi kullanıcılarına yansıtılması gerektiğini iletiyorum. 

► Büyümeyi sadece sistem değişikliğine mi borçlusunuz. Yoksa 6 aylık dönemde özel durumlar da var mıydı? 

Hazine kaynaklı krediler 2 milyar TL bile değildi, 3 milyarı geçti. Özkaynaklarımızla verdiğimiz krediler ilk altı ayda 500 milyon TL’den 900 milyon TL’ye ulaştı. Tabi özel durumlar da oldu. Mesela Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da 2015 Haziranı'ndan sonra terörün etkisi ile bazı illerde işletmeler çok ciddi sorun yaşadı. O bölgelerdeki sokağa çıkma yasağının etkisiyle işletmeler taahhütlerini yerine getiremedi, çeklerini ödeyemedi, bankalarla sorun yaşadı. Bu çerçevede bir çözüm ürettik. Diyarbakır, Mardin, Şırnak ve Hakkari terörden en çok etkilenen illerdi. Bu illerdeki KOBİ’lerin bankalardaki terör olaylarından sonra ortaya çıkan sorunlarını çözmek adına hem varolan kredilerini yapılandırdık hem de kredi almaları için kefalet verdik. 

► 15 Temmuz darbe girişimi sonrası bir çalışmanız oldu mu ? 

15 Temmuz sonrası biz bütün birimlerimize bir talimat göndererek, “Daha önce bir günde yaptığınız işi yarım günde yapacaksınız” dedik. Bu dönemde birbirimize daha çok destek vermemiz lazım. 

► KGF’nin de bankalar kadar teminat istediği yönünde şikayetler var. Teminatlar konusunda durum nedir? 

Bankacı şapkamla söylüyorum teminat bir kredinin verilmesinin şartı olmamalı. Önce o firmaya kredi verilir mi diye bakmak lazım. Biz öyle bakıyoruz. Teminat konusu, kredi verme kararından sonra değerlendirilmesi gereken ikinci adımdır. 2000’li yıllardan bu yana bankacılık sistemi artık bir rating değerlendirme sistemi ile çalışıyor. Bireylerin de firmaların da bir notu var, o nota göre teminat alınır alınmaz, ne kadar alınır bunun kararı veriliyor. Biz burada buna benzer bir yapı kuruyoruz. Biz bir banka gibi bakmıyoruz, bakmayacağız da zaten. Çünkü üreticimiz bize teminatı olmadığı için geliyor. Taşınırların teminat kabul edilmesi konusunda bir kanun tasarısı çalışması var, bizim de desteklediğimiz bir düzenleme. Biz zaten yıllardır makine parkını da teminat alıyoruz, bankaların teminat olarak kabul etmediği ikinci derece gayrimankulleri de teminat olarak alıyoruz, ticari işletme rehnini de alıyoruz. 

► Kaynak konusunda sıkıntı var mı? 

Kaynak sıkıntımız yok. Hazinenin Bakanlar Kurulu Kararı ile verdiği yetki toplamda 15 milyar TL. Kümülatif toplam kullandırım 8.6 milyar TL olmuş ama kapanmış. Şu an, canlı riskimiz 3,9 milyar TL’nin üzerinde. Tazminlerde bankacılık sektörüne yakın bir tazmin var, batık oranımız bankacılık sektörünün biraz üstünde. Bankacılık sektöründe yüzde 3.5, bizimki de yüzde 4’e yakın, kötü değiliz. Bizim kendi öz kaynağımızdan sağladığımız yapı, sonuçta piyasayı regüle edici bir yapı. Bankaların konjonktürel olarak kredi vermekten imtina ettikleri dönemlerde, bir motivasyon aracıyız biz. Ama sadece konjonktürel dönemlerle sınırlı bir yapı olmamalıyız. Oluşturduğumuz politikalar ve o politikalara ilişkin destekler konjonktürel değil, sürekli olması gereken bir yapı. 

► Yeni kaynak arayışınız var mı? 

Sadece kendi öz kaynağımız ve Hazine kaynağı ile sınırlı kalmayacağız. Uluslararası destekler için de çaba harcıyoruz. Geçen ay Lüksemburg’da, Avrupa Yatırım Fonu ve Avrupa Yatırım Bankası’na ziyaretlerde bulundum. Onlarla da projeler yapmaya başladık, bunlardan sağlayacağımız kaynaklarla buradaki yapıyı büyütmeyi hedefl iyoruz. Ciddi bir proje gönderdik hatta, süreçler başladı, soru cevaplar şeklinde süreç devam ediyor. Sadece bu 1.9 milyarlık bir proje. Projemiz onaylanırsa 135 milyon Euro gibi bir destek alacağız. Dünyanın her yerinde KGF benzeri yapılar var. Avrupa’da, Güney Kore’de, Japonya’da, Hindistan’da hepsinin kendine has işleyişi var. Bütün bunları inceledik. Bizim kurguladığımız yapı Türk bankacılık sistemine entegre, piyasa ile entegre bürokrasi ile siyasetin arasında köprü olabilecek bir model.

Kredi taleplerine cevap verme süresini 2 güne düşüreceğiz

► Kredi tahsislerinin yavaş olduğu yönünde şikayetler var. Hızlandırmak için bir ç alışmanız var mı? 

Bütün süreçleri sistem üzerine taşımaya dönük çok ciddi teknoloji yatırımı yaptık. Daha önce bir firmanın talebi ortalama 35-40 günde sonuçlanırken, bu yatırımla bu süreyi 7 güne indirdik. Hedefimiz 2 güne kadar düşmek. Banka entegrasyonunu kapsayan süreç yıl sonuna kadar devam edecek. Kredi tahsis modeli kurduk, rating/ skorlama sistemi benzeri bir yapı. Objektif kriterlerle değerlendirme yapan bir model bunu aşama aşama devreye alıyoruz. Dolayısıyla 7 gün olan tahsis süresi daha da hızlanacak hedefimiz iki günde taleplerin sonuçlandığı bir yapı kurmak. Bankalarla aramızdaki entegrasyonla, evrak akışını da ortadan kaldıracağız. Kısacası zaman ve enerji kaybını ortadan kaldırmaya çalışıyoruz. Bu sayede 1 Ocak'tan, Haziran ayı sonuna kadar hem firma, hem tutar olarak yaklaşık yüzde 45 büyüme sağladık. Hem KOBİ’lerin, hem bankaların hem KGF’nin kazançlı olduğu bir kurgu yapmaya çalışıyoruz. 

► Aynı şekilde bankaların da şikayetleri var… 

Firma borcunu ödemediği zaman banka bize dönüyor, ‘kefilsiniz siz ödeyin’ diyor. İnceleme nedeniyle 4-5 ay cevap veremeyince, banka haklı olarak ‘Neden bekletiyorsunuz?’ diye soruyordu. Bunların hepsini ortadan kaldırdık. Bankalara 7 gün içinde evet ya da hayır diye yanıt veriyoruz dolayısıyla iş yaptığımız partnerlerimizle de ilişkilerimiz düzeldi.

İşleyiş hızlanacak

►Bankalarla entegrasyonu sağlayacak çalışmanın detayları nedir? 

Bankalar evrakları alıyor, biz bir daha evrak istiyoruz. Buna gerek yok. Bir bankamız ile pilot çalışmayı bitirdik. Diğer ortak bankalarla da tek tek görüştük. Müşterinin kimlik numarası ile sistemde kayıtlı bütün bilgilerine ulaşmak mümkün olacak. KOSGEB’in veri tabanındaki bazı bilgilere de erişerek bu sistemin hızlanmasını sağlayacağız.

21 bin KOBİ’ye kredi kullandırdık

► Bugüne kadar KOBİ’lerin yüzde 1’e yakınını desteklediniz. Kapasiteniz ve hedef nedir? 

Doğrudur, biz bugüne kadar yaklaşık 21 bin KOBİ’ye kredi kullandırdık. 2 milyon KOBİ olduğunu düşündüğümüzde yüzde 1’ini desteklemişiz. Bankacılık sisteminin toplam kredilerine baktığımızda 1.555 milyar TL, KOBİ’lerin toplam kredileri 399 milyar TL. Bu yeterli değil. KGF eğer gerçekten etkin ve verimli bir yapı olarak sektöre destek verecekse, hedefimiz yüzde 10 olmalı. Bunun önünde engel yok. İlk etapta bizim çok rahat 50 bin KOBİ’ye ulaşmamız lazım, bu hedefi koyduk. Altyapı yatırımını da bu hedef için gerçekleştirdik.

‘Model’ kuruluşta, yeni dönem…

2008’de ABD’de yaşanan krizin tüm dünyayı etkisi altına alması ve sonucunda kredi musluklarının tıkanması, o tarihe kadar kurum kimliği kazanamamış KGF’nin önemini artırmıştı… O dönem yeniden yapılanan KGF, kurum içinde atılan adımlar; Hazine’den ve ortaklar arasında yer alan TOBB, KOSGEB ve bankalardan alınan yoğun destekle binlerce KOBİ’ye ‘can suyu’ olmuştu… Bugüne kadar 21 bin KOBİ’ye destek veren; attığı adımlar ve kısa sürede geldiği nokta nedeniyle diğer kurumlarımıza da ‘model’ olması gereken KGF’ye, daha fazla ihtiyaç duyulan/duyulacak bir süreçten geçiyoruz. Genel Müdür İsmet Gergerli ile KGF’de ki yeni dönemi ve yapılan hazırlıkları konuştuk.

Gergerli'den

✓ KGF aracılığıyla kredi kullanan KOBİ’lere, bankalardan faiz avantajı bekliyoruz… 

✓ 6 ayda yüzde 45 büyüdük 

✓ 35-40 günde sonuçlandırdığımız fi rma taleplerini 7 güne indirdik. Hedef 2 gün…” 

✓ AYF ve AYB‘de projelerimizi destekleyecek