Bir romanın peşinde açtık Romanya yelpazesini…

Prontotour Yönetim Kurulu Başkanı Ali Onaran "Seyahat sadece deniz, kum ve güneşten ibaret değil. Seyahat çeşitlendirmesini yıllardır yapan bir marka olarak bu yıl da kitapseverleri kitapların izini sürecek turlar düzenliyoruz. Çok gezen mi çok okuyan mı sorusuna biz hem okuyan hem gezen diyerek programımıza kitap turları koyduk." demişti bu sene başlayacakları "Yazarlarla Kitap Turu" projesini anlatırken. Ayşe Kulin, Yekta Kopan, Ahmet Ümit, Tuna Kiremitçi, Gülşah Elikbank gibi yurtdışındaki kentlerde geçen romanları bulunan yazarların rehberliğinde okurlarının onların mekânlarının izini süreceği yolculuklar dizisi olacaktı bu…

Bu turların ilki, Gülşah Elikbank'ın "Yalancılar ve Sevgililer" kitabının izdüşümlerini aramak için Romanya'ya düzenlendi.

Kazıklı Voyvoda'dan Çavuşesku'ya, Sinaia'daki Peleş Kalesi'nden Bükreş'teki devasa Parlamento Sarayı'na adım adım gerçek mekânlarında yaşadık hayalimizde canlandırdığımız o kitabın sayfalarındakileri.

Edebi yolculuk Dünya Kitap'ta

7 Ekim'de Dünya Gazetesi ile birlikte ücretsiz vereceğimiz Kitap dergisinde kitapseverler için ayrıntılarıyla yazacağım Pronto Tour'un "Yazarlarla Kitap Turu" projesi kapsamında yaptığımız yolculuğu…

Ehlikeyfler için ise bugün gastronomi dünyası, önümüzdeki hafta ise Transilvanya'nın güneyindeki şehirler ve yaşam kültürüyle yer alacak bu köşede yolculuk gözlemlerim.

Osmanlı'nın da izlerini taşıyan yemekleri, kahvaltılarda ve tüm öğünlerde sunulan çeşit çeşit peynirleriyle işte o Romen lezzetleri…

Peynir ekmek, hazır yemek

Romen mutfağını tadarsanız şanslısınız, çünkü hiç aç kalmayacağınız harika peynirler ve ekmekler var. Ne demişler "peynir ekmek hazır yemek!" Köknar kabuğuna sarılmış füme peyniri almak için Bran'daki Drakula Şatosu'nun hemen aşağısında kurulan yerel Pazar ideal. Diğer peynirler arasında en yaygın olarak tüketilenler branza de burduf, branza de coşulet, caşcaval, nasal, penteleu ve urda. Sabah kahvaltılarında sosis ve salam çeşitleriyle birlikte mutlaka masanızda bulacaksınız. Diğer öğünlerde de lokantalarda yine peynir tabağı servisi, etli etli kırmızı biberler, lezzetli soğan halkalarıyla yapılmakta… Bizim kaşkaval adıyla bildiğimiz caşcaval peynirini yağda kızarttırıp ana yemek olarak istemeniz de mümkün. Bir Balkan klasiği olan söğüş etler de yörenin gözdeleri…

Bizim lahana sarması

Geleneksel yemekler arasında ise sarmale adı verilen lahana sarması en sevilenlerden. Osmanlılardan kalan bir lezzet olarak günümüzde de pişiriliyor.

Yanında da mamaliga adı verilen mısır unuyla peynirin karıştırılmasıyla oluşan bir yemekle servis ediliyor. Benzeri bir tadı Karadeniz'de yediğimi anımsıyorum. Tokitura (et yemeği) mititei (sulu köfte), mici (bizim İnegöl köfte gibi), mamaliga (garnitür yenilebildiği gibi normal yemek olarak da servis yapılıyor), gulaş (bize krep içinde servis ettiler) ve balık yer alıyor. Yemeklerde ağırlıklı olarak domuz, kuzu ve dana eti kullanılıyor. Avcılık sevilen hobiler arasında. Bu nedenle de yalnızca av eti satan lokantalar bulmanız da mümkün. Sülün gibi kanatlı av hayvanlarının kızartmaları ve tabii ki piliç de sevilen lezzetler arasında…

Etler, restoranlarda grup masalarına seremoni ile sunuluyor. Işıklar söndürülüyor, orkestra yerel ezgiler çalarken ateşler içindeki tabaklarda bütün halde gelen etler, masanın yanına kurulan bir masada parçalanıp servis yapılıyor.

Çorbalar pek leziz

Yemek öncesinde gelen lezzetler arasında fasulye ezmesi, közlenmiş patlıcan ezmesi ve tarama pek makbul… Bu tabaklar da halka halka kesilmiş soğanlarla süsleniyor.

Yemeklere çorba ile başlanabiliyor. Özellikle etli olarak sunulan sebzeli çorbalar oldukça leziz. Biz tatmadık, ama işkembe çorbası diyebileceğimiz ciorba de burta'nın da pek leziz olduğu söyleniyor.

Ve muraturi denilen turşular. Lahanadan kornişona, etli kırmızı biberden karnabahara yemeklerin vazgeçilmez garnitürleri…

En popüler tatlıları

En popüler tatlıları papanaşi. Cottage peyniri (kremaya yakın lor peyniri) karıştırılarak yapılan kekin üzerine ekşi krema ve reçel dökülerek servis ediliyor. Kek, semolina adı verilen sert buğday unundan hazırlanıyor.

Bayramlarda pişirilen cozonac, anma günlerinde ve cenazelerde sunulan coliva da yine popüler tatlılar arasında. Transilvanya bölgesinin tatlılarından birisi de kürtos… Mayalanmış hamurun bir çubuğa geçirilerek odun ateşinde döndürülmesiyle pişiriliyor. Üzerine şeker ekilerek yeniliyor.

Bu arada biz en çok ştrudel yedik. Elmalı, peynirli, reçelli çeşit çeşit ştrudeller yemeklerin geleneksel finali oldu…

Simitsiz olur mu?

Tabii ki simitleri de var. Covrigi hemen her fırında bulabileceğimiz Romen simidi. Çörekotlu, ayçekirdekli ve sade seçenekleri mevcut…

Finalde mutlaka kahve servisi yapılıyor. Romenlerin en çok içtiği içkiler arasında ise meyvelerden yapılan palinka ismi verilen rakılar, şarap ve bira çeşitleri bulunuyor.