Üniversiteler ‘bütçe’ye rağmen çıta yükseltiyor

Orta Doğu Teknik Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Mustafa Verşan Kök, araştırma bütçeleri 50 ila 200 kat daha yüksek olan dünya üniversiteleriyle karşılaştırıldığında Türk üniversitelerinin mevcut bütçe imkanlarına rağmen gösterdiği başarıyı ‘çok önemli’ olarak yorumladı. Rektör Prof. Dr. Kök, ODTÜ’nün Haziran 2023 içerisinde açıklanan QS 2024 Dünya Üniversiteleri sıralamasında dünya üniversiteleri arasında 336'ncı, Türkiye'deki tüm üniversiteler arasında ise 1'inci sırada yer alarak önemli bir başarı gösterdiğini belirtti.

Beklentiler arttı

Endüstri 4.0, küresel riskler ve sürdürülebilirlikle ilgili hususların etkisiyle yükseköğretim kurumlarından beklentilerin üst düzeye çıktığını söyleyen Prof. Dr. Kök, “Bu gelişmelere paralel olarak yüksek öğretim kurumlarının kalitesi ve üretkenlikleri de giderek artan bir oranda tartışılmaya başladı ve son 15 yılda üniversiteleri performanslarına göre değerlendiren sıralama sistemleri giderek yaygınlaştı” dedi.

Günümüzde uluslararası düzeyde sıralama yapan 10'un üzerinde tanınmış sıralama sistemi olduğunu aktaran Prof. Dr. Kök, şunları söyledi: “Genel olarak bakıldığında özellikle 2015-2021 yılları arasında ülkemizdeki üniversitelerin uluslararası sıralamalardaki konumunda bir gerileme yaşandığı görülüyor. Bu durumun ortaya çıkmasında birkaç hususun etkili olduğunu söylemek mümkün. 2015'lere kadar ortalama 200 ila 600 arasında üniversitenin dahil olduğu uluslararası sıralama sistemlerine dünya genelindeki ilginin artması neticesinde son yıllarda bu sistemler her yıl yaklaşık 3 bin ila 4 bin civarında üniversiteyi değerlendirmeye başladı.

Dünya genelinde yüzlerce yıllık köklü geçmişi olan üniversitelerin de bu alana dahil olması neticesinde yüzde 90 gibi büyük çoğunluğu 50 yaşın altında olan ülkemiz üniversiteleri, bu köklü kurumlarla rekabet etmekte zorlanmaya başladı.” Türkiye’deki üniversitelerin koşullarının uluslararası önde gelen üniversitelere göre daha kısıtlı olduğunu dile getiren Prof. Dr. Kök, buna rağmen 15'e yakın üniversitenin gelişmiş ülkelerdeki birçok üniversiteye göre daha ileride olduğunu kaydetti.

Finansman desteği önemli

“Yükseköğretim kurumlarına sağlanan finansman desteğinin, kurumların performanslarına dayalı olarak gerçekleştirilmesine yönelik uygulamalar, kurumları motive etmesi bakımından son derece önemli” diyen Porf. Dr. “Üniversitelerimizin gelişerek dünyanın önde gelen kurumları arasında yer alabilmesi için mali kaynaklarının ve araştırma bütçelerinin, uluslararası normlara çıkarılması önemli olsa da mali kaynakların artırılması da tek başına çözüm değil.

Yükseköğretim kurumlarının iç süreçlerini geliştirmeleri, tüm süreçlerinde sürdürülebilir bir kalite düzeyi oluşturmaları, stratejik yönetim anlayışını benimsemeleri, tüm faaliyet ve varlıklarını kayıt altına alarak kaynaklarını kurumun amaç ve hedefleri doğrultusunda harekete geçirebilmek için etkili bir performans yönetimi uygulayabilmeleri son derece önemli” diye devam etti