Özel sektör, son 5 yılda 100 yeni meslek lisesi yatırımı yaptı

Türkiye’de iş çevreleri genellikle ‘ara eleman’ açığından söz eder. Sanayiciler, ‘iş var ama çalıştıracak eleman bulamıyoruz’ serzenişini sık sık dile getirir. İşte özel sektör, hemen hemen her alanda kendini gösteren bu ara eleman açığını gördü. Son 5 yılda 100 yeni özel meslek lisesi yatırımı yapıldı. Milli Eğitim Bakanlığı’nın (MEB) 2012-2013 yılı örgün öğretim istatistiklerine göre bundan beş yıl önce 4 bin 595’i devlet ve 27’si özel sektörde olmak üzere toplam 4 bin 622 mesleki ve teknik lise varken bugün meslek liselerinin sayısı 6 bin 204’e ulaşmış durumda. Dikkat çekici olan özel sektörün mesleki ve teknik lise yatırımlarına olan ilgisi. Buna göre beş yıl önce özel sektör yatırımı olan 27 adet meslek lisesi vardı. Bugün ise bu rakam 126’ya çıktı. Pek çok sektördeki ara eleman açığı organize sanayi bölgelerini (OSB) de harekete geçirdi. OSB’ler de kendi içlerinde özel meslek liseleri kurmaya başladı. Organize anayi Bölgeleri Derneği (OSBDER) verilerine göre şu anda organize sanayi bölgelerinin (OSB) sınırları içerisinde 9 özel meslek lisesi var. Çok sayıda OSB de hali hazırda kendi bünyesinde özel meslek lisesi kurmak niyetinde. Bazıları kuruluş çalışmalarına başladı bile. Hatta bu çalışmaları yakın zamanda, 1-2 yıl içinde sonuçlandırabilecek seviye getiren 6- 8 arasında OSB bulunuyor.

OSB’lerde kurulan meslek liselerine öğrenci başına bir öğrencinin devlete maliyetinin 1.5 katına kadar teşvik veriliyor. Bu rakam meslek alanlarına göre değişiyor ve her yıl bakanlık tarafından belirleniyor. 2013-2014 yılında makine teknolojisi, metal teknolojisi, elektrik- elektronik teknolojisi alanlarında her bir alan için 5 milyon 500 bin lira teşvik verildi.

En fazla açık makinede

Türkiye’de özellikle Makine Teknolojileri, (CNC Operatörü, Kalıp, Bilgisayar Destekli Çizim) Endüstriyel Otomasyon (Mekatronik), Elektrik- Elektronik ile Metal Teknolojileri (Kaynak) alanlarındaki ara eleman ihtiyacı öne çıkıyor. Türkiye’deki 6 bin 78 resmi meslek lisesinden 5 bin 61’i Mesleki ve Teknik Eğitim Genel Müdürlüğüne bağlı okullar. Milli Eğitim Bakanlığı’nın 2012-2013 yılı örgün öğretim istatistiklerinde bu okullardan sadece 5 bin 61 okulun branşlarına yer verilmiş. Bu branşlara göre Türkiye’de 626 okul ve 458150 öğrencisi ile en yüksek paya sahip okul, endüstri meslek lisesi. En düşük paya sahip okul, 1 okul ve 193 öğrencisi ile Anadolu Tapu Kadastro Meslek Lisesi. 1 adet Ziraat Teknik Lisesi var ancak buraya hiç öğrenci alınmamış. Meslek liseleri arasında en düşük ikinci pay 4 okul ve 714 öğrenci ile Anadolu Tarım Meslek Lisesi’ne ait. En düşük üçüncü pay da 9 okul, 1001 öğrenci ile Anadolu Denizcilik Teknik Lisesi’ne ait. Meslek lisesi kurmada sağlık sektörünün büyümesiyle bu alandaki lise ve meslek yüksek okulu sayısında patlama oldu. Ancak torba yasa ile gelen son yaptırımlar 369’u özel toplam 710 sağlık meslek lisesini, kapısına kilit vurma noktasına getirdi. Böylece daha önce hemşirelik, acil tıp teknisyeni, anestezi teknisyeni gibi bölümler açabilen sağlık meslek liseleri, bu bölümlere kayıt alamayacak.

Fiat Laboratuvarı 11 lisede aktif çalışıyor

Tofaş, Koç Holding’in 2006 yılında başlattığı ‘Meslek Lisesi Memleket Meselesi’ projesiyle entegre olarak, “Fiat Laboratuvarı” projesini yürütüyor. Fiat Laboratuvarları, ilk olarak 2006’da Şişli Teknik ve Endüstri Meslek Lisesi’nde kuruldu. Şu anda İstanbul, Ankara, İzmir, Antalya, Adana, Diyarbakır, Samsun, Kocaeli’ndeki 11 meslek lisesinde aktif olarak hizmet veriyor. Fiat Laboratuvarlarının faaliyetine devam etmesi için, 10 Ocak 2013’te 5 yıllık yeni bir protokol imzalandı. Fiat Laboratuvarları bugüne kadar 760 mezun verdi.

Koç Holding'in MLMM projesi öncü oldu

Koç Holding’in, Vehbi Koç Vakfı ve Milli Eğitim Bakanlığı işbirliği ile yürüttüğü Meslek Lisesi Memleket Meselesi Projesi (MLMM) bu alanda öne çıkan projelerin başında yer alıyor. Koç Holding’in 579 çalışanının gönüllü olarak yer aldığı projeyle 7 yılda 264 meslek lisesindeki 8 binin üzerinde öğrenciye staj destekli eğitim bursu verildi. 5 farklı sektörde; 29 laboratuvar, 7 eğitim merkezi, 1 meslek lisesi ve 1 MYO kuruldu. ‘Okul-İşletme İşbirliği Modeli’ oluşturuldu. Geliştirilen meslek lisesi koçluğu programı 2012'de ÖSGD’ye devredildi. Program son 2 yılda 1550 öğrenciye ulaştı.