‘Okullu’ olmak istemeyen Z Kuşağı için ‘alaylı’ dönemi
Z Kuşağı’nın “Teknoloji sektöründe çalışmak için üniversiteye gitmeme gerek yok” görüşü, küresel bir sorun haline döndü. Genç çalışan bulmakta zorlanan teknoloji devleri, çareyi 3.5 yıla varan staj programları başlatmakta buldu. Yine de bazı şirketler, lisans eğiminde ısrarlı: “Bitirmesen de bir üniversiteye kaydol.”
Emre ERGÜL
Pandemi sonrası dünyadaki birçok sektör, Z Kuşağı’na göre yenileniyor. Bunların başında da teknoloji sektörü geliyor. Çünkü Z Kuşağı’na göre, bu sektörde çalışmak ya da iyi bir yazılımcı olabilmek için “üniversiteye gitmeye gerek yok. Bu, sadece vakit kaybı.”
Türkiye’de de gençler arasında bir süredir dillenen bu görüş, küresel bir soruna dönmüş olacak ki, İngiliz BBC Televizyonu geniş bir Z Kuşağı dosyası hazırladı. “Teknoloji çalışanı olmak için üniversite diploması şart mı?” diye soran BBC, gençlerin haklı olup olmadıklarını tartışmaya açtı. Travis Williams böyle düşünen bir İngiliz genci… “Üniversitenin tek yol olduğunu söyleyen birçok insan vardı etrafımda” diyen Williams, BBC röportajında şunları söylüyor: “Ancak benim kendi öğrenme stilim var.
Teknolojiyle çalışmak, daha iyi anlamamı sağlıyor.” Teknoloji devleri de Williams gibi düşünenler için yeni bir dönemi başlatmış durumda: Artık “okullu” olmak istemeyen gençlere “alaylı” olma fırsatı veriliyor. Örneğin Williams, Virgin O2 şirketinin İngiltere genelindeki ofislerinde görev alan 740 bin 400 stajyerden biri. Bir üniversiteye girdikten kısa süre sonra Virgin O2’ye giren Williams, 1.5 yıldır şirketi “siber saldırılara karşı koruyor.” Williams’a göre, o da çalıştığı şirket de mutlu.
Çünkü yöneticileri de kendisinden "tüm cevapları bilmesini değil, mümkün olduğunca çok şey öğrenmeye ilgili ve istekli olmasını istiyor.” Havacılık ve savunma sanayi şirketi BAE Systems de bin 400 gence 3.5 yıl süren bir stajyerlik programı sunuyor. 2019’dan bu yana şirkete ait bir denizaltı üretim merkezinde “stajyerlik yapan” Hollie Keenan “Üniversiteye gitmeyi hiç düşünmedim” diyor.
BBC, dünyanın en büyük bilişim şirketlerinden biri olan IBM’in de “daha çeşitli bir işgücünü işe almak için diploması olmayan kişileri işe almaya başladığı”na dikkat çekti. Şirketin insan kaynakları programlarını yöneten Jenny Taylor’a göre, "her yerde parlak insanlar var, ancak fırsat herkes için aynı değil.” BBC’nin görüş aldığı bir diğer üst yönetici de Harvey Nash adlı teknoloji firmasından Robin MacDonald: “Sistem değişecek. Birinin işi yapması için diplomaya ihtiyacı yok.
Biz insanları aylar içinde eğitebiliriz.” Dijital pazarlama ajansı Fifty.io’nun teknoloji müdürü Vesko Trakiyski de “diplomasız gençler”e önem verenlerden… Çünkü kendisi de 15 yaşında okulu bırakıp kendi kendine kodlamayı öğrenmiş. O da iddialı konuşuyor: “Teknoloji, iş bulmak ve kariyer sahibi olmak için gerçekten bir üniversite derecesine ihtiyacınız olmayan sektörlerden biri.” Bazı şirketler yine de stajyerlik programı için lisans eğitimini şart koşuyor. Gençlerden bitirmeseler de bir üniversiteye girmelerini istiyorlar.
Ocak ayından bu yana sosyal medyada dolaşan 1 dakikalık video ise tartışmanın diğer yüzü… Tulsa King dizisinden alıntılanan videoda ünlü aktör Slyvester Stallone, üniversiteye gitmek istemeyen gence şunları söylüyor: “Üniversiteye gitmedeki tüm olay şudur: Müstakbel işverenine ‘Ben bir yere düzenli şekilde 4 yıl boyunca gittim ve bana verilen görevleri zamanında teslim ettim’ mesajı verirsin. O da seni işe alırsa, senin her gün işe geleceğini ve onun işini mahvetmeyeceğini bilir.”