'Müdürün okulun karşısındaki kırtasiye dükkanı devri kapandı'
Kırtasiyede dağıtım kanalları değişiyor. Emekli öğretmenlerin, müdürlerin okulun hemen karşısında açtığı küçük dükkanlar yerini büyük mağazalı zincirlere bırakıyor.
Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) verilerine göre Türkiye’de yaklaşık 15 bin kırtasiyeci var. Türkiye, kırtasiyede kurşun kalem, kuru boya, tükenmez kalem, defter, ajanda, klasör, plastik ve telli dosya, mantar pano, yazı tahtası, yapışkan bantlar gibi ürünlerin üretimini yapıyor, bu ürünleri 60'ın üzerinde ülkeye gönderiyor. Fakat elektronikte yok, örneğin hesap makinesi üretmiyor. Türkiye’nin 2016 yılında kırtasiye ihracatı yüzde 2.2 artarak 3.2 milyar dolar oldu, ithalat ise yüzde 1.5 azalarak 5.3 milyar dolar olarak gerçekleşti.
Sektör, şimdi dönüşüm geçiriyor. Kırtasiye ürünleri büyük marketlere girdi. Eskinin 10-20 metrekarelik kırtasiye dükkânlarının yerini 500-1000 metrekarelik kırtasiye perakendecileri alıyor. Türkiye’de, 300’ün üzerindeki üyesiyle sektörün yüzde 90’ını Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) temsil ediyor.
TÜKİD Başkanı Vecdet F. Şendil ile bu yıl 23’üncüsü gerçekleştirilen İstanbul Kırtasiye Ofis Fuarı’nda buluştuk, sektörün yaşadığı bu dönüşümü konuştuk. ‘Artık her şey kırtasiye oldu’ şeklinde konuşan TÜKİD Başkanı Vecdet F. Şendil, “Eskiden mahalle arasında bir ilkokulun karşısında müdür yardımcısının açtığı 12 metrekarelik kırtasiye dükkânları kapandı. Dükkân sayıları azalıyor ama nitelik artıyor. Bünyesine kırtasiyeyi, oyuncağı, hediyelik eşyayı sanatsalı, ofis malzemelerini alan, hizmetini bütününü verem; bünyesine yeni kategorileri katanlar, ürünlerini çeşitlendirenler büyüyorlar. Büyüme de buradan geliyor” dedi.
Çin olumsuz etkiledi
Sektörde üretim yapan sanayici sayısının azaldığını belirten Şendil, “Çin’in girmesiyle iç piyasadaki bazı sanayiciler bu rekabeti yapamadılar Kapatıp, imalatı da biliyoruz deyip gidip Çin’de yaptıralım diyenler oldu. Bu durum Türkiye’de üretici sayısını azalttı fakat son 1 yıldır yerli üreticiyi koruma politikası, üretime yönelik isteği artırdı. Kalem sektöründe, ağaç cidarlı yani kurşun kalem, kuru boya ve kâğıt konfeksiyonunda büyük üretici şirketlerimiz var” diye konuştu. Yenilikçi-katma değeri yüksek ürünler üretmek için çalıştıklarını anlatan Şendil, “Yurtdışını, rakipleri takip ediyoruz. Şu anda Türk kırtasiye ürünleri 60’dan fazla ülkeye ihraç ediliyor. Ortadoğu, İran, Irak, Afrika ülkelerine mal satmaya çabalıyoruz” ifadesini kullandı.
Butik üreticiler hala var
Kırtasiye sektörünün bir miktar oyuncaktan, bir miktar hediyelik eşyadan alarak kendisini topladığını belirten Şendil, “Kırtasiyeler şirketlerin ozalitten, renkli fotokopiye kadar dijital ihtiyaçlarını da kırtasiyeler vermeye başladı. Sadece defter ya da sadece kalem üreten şirketler vardı. Ama bu da değişti. Defterin yanına başka ürünler koyuldu” dedi.
Kırtasiyeciler için ‘Suriye’ potansiyeli var
‘Türkiye’nin yaklaşık 20 milyon öğrencisi var. Her yeni açılan şirket kırtasiye sektörünün büyümesine katkı sağlıyor’ şeklinde konuşan Şendil, “Her açılan yeni şirket bizim için bir yıl devam edecek bir potansiyel müşteridir. Fakat farklı olan şu, son üç yıldır Suriye potansiyeli var. Türkiye’de yaşayan 3.5 milyon Suriyelinin 1 milyonu çocuk. Bu çocuklar okuyorlar. Sektörümüz açısından bir potansiyel yaratıyor” ifadesini kullandı.
Markalaşmaya özen göstereceğiz
İstanbul Kırtasiye Ofis Fuarı’, Tüm Kırtasiyeciler Derneği’nin (TÜKİD), Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) iş birliği ile İstanbul TÜYAP Fuar ve Kongre Merkezi’nde düzenlendi. Fuara, 18 ülkeden 165 firma ve 216 marka katıldı. TÜKİD Başkanı Vecdet F. Şendil, İstanbul Kırtasiye ve Ofis Fuarı’nın dünyanın üçüncü büyük fuarı haline geldiğini belirtti. Türkiye’nin zor bir dönemden geçtiğini hatırlatan Şendil, “Sektör olarak bizim üzerimizi düşen, daha çok istihdam yaratmak. Bunun için de daha çok ihracat yapacağız, daha verimli ürünler üreteceğiz. Markalaşmaya yönelik çalışacağız. Markalaşarak da ihracatımızı artıracağız” dedi.
TL’nin aşırı değer kaybı kafaları karıştırdı
Kırtasiye sektörünün ithalat ağırlıklı bir sektör olduğunun altını çizen Tüm Kırtasiyeciler Derneği (TÜKİD) Başkanı Vecdet F. Şendil, “Birden bire TL’nin yaklaşık yüzde 30-35 değer kaybı bizim gibi ağırlıklı ithalata dayalı olan bir sektörü etkiliyor. Döviz artışı, kasım ayının ortalarında devletin birden fazla ürün grubunda yüzde 25 ilave vergi getirmesiyle son üç ay içinde yüzde 10’lardan yüzde 50’lilere varan zamlar oldu. Nihai tüketici elini üründen çekti, perakendeci de aynı şeyi yaptı. Bu gelişmeler kafaları karıştırdı” ifadesini kullandı. Şendil, “Tabii, yeni düzenlemeyle ek vergi konulması üretimin ve ihracatın artması açısından doğru oldu. Böylece ithalatı yapılan ürünlerden yavaş yavaş yurtiçinde üretime başlanacaktır” dedi.
