İşte 2015 yılının yeşil beyinleri...

LEFKOŞA - ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü’nün 4. Yılın Yeşil Beyinleri Yarışması’nda birincilik ödülü, Hintli üniversite öğrencilerinin pedlerin doğada çözünürlüğünü hızlandıran projesine verildi. Lise kategorisindeki ödülleri Türkiye’den katılan liseliler topladı.

ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü’nde düzenlenen Uluslararası Yılın Yeşil Beyinleri proje yarışmasında birinciliği Hintli öğrenciler aldı. Liseler kategorisinde ise Türkiye’den üç ayrı liseden gelen öğrencilerin projeleri ödüllendirildi. ODTÜ Kuzey Kıbrıs Kampüsü’nün 4. kez düzenlediği Yılın Yeşil Beyinleri Uluslararası Proje Yarışması sonuçlandı. Sürdürülebilir Çevre ve Enerji Sistemleri Yüksek Lisans Programı’nca organize edilen yarışma, çevre, enerji ve su kaynaklarının sürdürülebilirliği konularında farkındalığı artırmayı ve geliştirmeyi hedefl iyor. Yarışma finalini ve ödül törenini yerinde izleyen Enerji Günlüğü’nden Sabiha Kötek’in verdiği bilgilere göre, yarışmaya önceki yıllarda olduğu gibi birbirinden ilginç ve yaratıcılık ürünü proje katıldı. Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde düzenlenen organizasyonda, önce finalistler projelerini sundu. Yarışmanın galipleri düzenlenen törenle ödüllerini aldı. Lise ve üniversite öğrencilerinin katılabildiği yarışmada bu yıl üniversite kategorisinde birinciliği “Eko-pedler: Biyoçözünür Emiciler” başlıklı proje ile Hindistan Mumbai Matunga Kimyasal Teknoloji Enstitüsü’nden Amita Dhadphale ve Pratik Bhishma aldı.

Hindistan Jaipur’dan JK Lakshmipat Üniversitesi’nden Arsalan Obaldi ve Gaurav Suthar “Fresnel Merceklerini Kullanarak Atık Su Arıtımı ve Atık Sulardan Küçük Çaplı Elektrik Üretimi” başlıklı projesiyle ikinci oldu. 3’üncülükse Bengaldeş Dhaka Üniversitesi İşletme Enstitüsü’nden Naziza Akhter Alam ve Musharrat Rahman Chandrika’nın “Floresan Ampullerinin Conan Yoluyla Geri Dönüştürülmesi” projesine gitti.

Lise kategorisinde ödüller Türklere

Liseler kategorisinde ise bu yılki ödüller Türkiye’deki liselere gitti. Ordu Altınordu Başöğretmen Anadolu Lisesi’nden Esra Avcı ve Yağmur Bircan “Yerel Tohumlara Doğal Koruma: Propolisle Kaplama” başlıklı projeleriyle birinci oldular. İstanbul Bahçeşehir Anadolu Lisesi’nden Mustafa Berk Turgut ve Mesut Çalışkan ise “Baraj Tabanı Toprak Temizleme Sistemi” başlıklı projeyle ikinciliği aldı. Üçüncülük ödülü ise “Kaya kınasının (Cetraria sp.) Antibakteriyel- Antioksidan Etkinliği ve Bitki Gelişimi Üzerine Etkileri” başlıklı projesi ile Siirt Türk Telekom Fen Lisesi’nden Şirin Er

Kim hangi projeyle ödül kazandı?

A ) ÜNİVERSİTELİLER KATEGORİSİ

BİRİNCİ: Pedlerde çözünmeyi hızlandırmak 
Amita Dhadphale ve Pratik Bhishma, bileşimlerinde plastik maddeler ve olmayan süper emiciler bulunması ve biyolojik tehlike riskine karşı hava ile temaslarının kesilmesi gibi nedenlerle çöp depolama alanlarında iyi çözünemeyip yer altı su kaynaklarına sızan hijyenik pedler, bebek bezleri, tıpta kullanılan pedler ve biyolojik atık kategorisine giren emici materyaller için çevre dostu materyal kullanarak yeni bir emici geliştirdiler. 

İKİNCİ: Atık suyu mercekle içilir kılmak 
Hindistan Jaipur’dan JK Lakshmipat Üniversitesi’nden Arsalan Obaldi ve Gaurav Suthar “Fresnel Merceklerini Kullanarak Atık Su Arıtımı ve Atık Sulardan Küçük Çaplı Elektrik Üretimi” başlıklı projesiyle ikinci oldu. Arsalan Obaldi ve Gaurav Suthar’ın geliştirdikleri düzenek, atık suyu buharlaştırıyor ve güvenli suyun tüm kalite parametrelerini barındıran saf su elde etmek üzere yoğunlaştırıyor. Bitkisel atıklara karıştırılan tortu ise gübre olarak kullanılabiliyor. Amacı Fresnel merceği kullanarak atık suyu arıtma, içilebilir ve yeniden kullanılabilir hale getirme ihtimalini incelemek olan projenin uzun dönemli hedefi atık sudan sınırlı miktarda elektrik üretmek. 

ÜÇÜNCÜ: Floresanların zararsız bertarafı 
Bengaldeş Dhaka Üniversitesi İşletme Enstitüsü’nden Naziza Akhter Alam ve Musharrat Rahman Chandrika, “Floresan Ampullerinin Conan Yoluyla Geri Dönüştürülmesi” projeysile üçüncülüğe layık görüldüler. Proje, hem fazla enerji harcayan hem de karbon emisyonu çok yüksek fl orasan (CFL - Compact Fluorescent Light) ampullerin terk edilerek LED (Light Emitting Diode) ampul kullanımının başlatılmasını amaçlıyor. Projeyle, CFL ampullerinin doğru şekilde elden çıkarılarak, yoğun civanın havaya ve su kaynaklarına karışmasını önlemek hedefl eniyor.

B ) LİSELİLER KATEGORİSİ

BİRİNCİ: Yerel tohumlara koruma kalkanı 
Esra Avcı ve Yağmur Bircan projeleriyle, bilinen kimyasal ilaçlara alternatif olabilecek doğal, biyolojik kökenli doğayla barışık bir ürün olan propolisi kullanarak hayata geçirmeyi hedefl edi. Hazırladıkları propolis ekstratlarıyla Türkiye’deki çeşitli tohumları kaplayarak bunların çimlenme, büyüyebilme ve uzun vadede saklanabilme sürelerini tespit ettiler. 

İKİNCİ: HES’lerden verimli toprak kazanımı 
Proje sahipleri Mustafa Berk Turgut ve Mesut Çalışkan’ın projeleri, baraj tabanındaki toprağı toplayıp baraj dışına çıkartarak hem barajların verimliliğini koruyor hem de kullanım sürelerini uzatıyor. Sistemle baraj tabanında biriken verimli toprak da kullanılabilir hale getiriliyor. Böylece erozyonla toprak kaybı azaltılıyor. 

ÜÇÜNCÜ: Kaya kınasıyla hücre yenileme 
Proje sahipleri Şirin Erbek ve Zeynep Esmeray projeleriyle, kaya kınasının hücre yenilenmesi ile ilgili kimyasal içerikli preparatların kullanımı yerine doğal içerikli bir maddenin kullanımını teşvik etmeyi amaçladılar. Erbek ve Esmeray, yaptıkları mikrobiyolojik çalışmalar sonrasında kaya kınasının sedef hastalığına sebep olduğu düşünülen Streptoccoccus bakterileri üzerinde de etkili olduğu sonucuna ulaştılar.