Yapay zekâ işlerimizi elimizden alacak mı? Daron Acemoğlu'ndan çarpıcı tespit

Dünyaca ünlü ekonomi profesörü Daron Acemoglu, Bloomberg’e yapay zekâ (YZ) ve teknoloji konusunda dikkat çeken açıklamalarda bulundu. Jeran Wittenstein’a konuşan Acemoğlu, röportajın hemen başında yapay zekâya karşı olmadığını ve yapay zekâ potansiyelinin farkında olduğunu söyleyedi: "Ben yapay zekâ kötümseri değilim."

Diktatörlük ve Demokrasi, Ulusların Düşüşü, İktidar ve Teknoloji kitaplarıyla tanınan Prof. Dr. Acemoğlu’na göre; yapay zekâ ne kadar umut verici olursa olsun, bu abartıyı karşılama şansı çok az.

İşlerin ancak yüzde 5'ini yapabilir

Acemoğlu'nun hesaplamasına göre; tüm işlerin yüzde 5 gibi küçük bir yüzdesi önümüzdeki 10 yıl içinde yapay zeka tarafından devralınmaya ya da en azından büyük ölçüde desteklenmeye hazır. 

Massachusetts Teknoloji Enstitüsü’nde “enstitü profesörü” gibi saygın bir unvanla görev yapan Daron Acemoğlu, “Çok fazla para boşa gidecek” dedi ve ekledi: “Bu yüzde 5 ile ekonomik bir devrim gerçekleştiremezsiniz.”

Bloomberg röportajında Acemoğlu’nun Wall Street'te ve ABD’deki üst düzey yöneticiler arasında yapay zekâ çılgınlığının çok ileri gittiği konusunda uyarıda bulunan en yüksek sesli ve en yüksek profilli seslerden biri olduğu anımsatıldı.

Yapay zekâ, daha geniş anlamda yeni teknolojilerin ortaya çıkışı ve etkileri Acemoğlu’nun çalışmalarında önemli yer tutuyor. 

Yapay zeka için üç kritik öngörü

Acemoğlu, yapay zekâ hikayesinin gelecek yıllarda üç şekilde gelişebileceğini öngörüyor.

1) İlk ve en uygun senaryo, abartının yavaşça soğumasını ve teknolojinin “mütevazı” kullanımlarına yatırım yapılmasını gerektiriyor.

2) İkinci senaryoda, çılgınlık bir yıl kadar daha devam eder ve yatırımcıları, yöneticileri ve öğrencileri teknoloji konusunda hayal kırıklığına uğratan bir teknoloji hissesi çöküşüne yol açar. Bunu “YZ baharı ve ardından YZ kışı” olarak adlandırıyor.

3) Üçüncü ve en korkutucu senaryo ise bu çılgınlığın yıllarca kontrolsüz bir şekilde devam etmesi, şirketlerin çok sayıda kişiyi işten çıkarmasına ve “ne yapacaklarını anlamadan” yapay zekâya yüz milyarlarca dolar yatırmasına yol açması, ancak teknoloji işe yaramadığında çalışanları yeniden işe almak için çabalamak zorunda kalmalarıdır. Bunun tüm ekonomi için yaygın olumsuz sonuçlar var.

Daron Acemoğlu'na göre en olası senaryo ikinci ve üçüncü seçeneklerin bir kombinasyonu... Acemoğlu, üst düzey yöneticilerin içinde yapay zekâ patlamasını kaçırma korkusunun çok fazla olduğunu ve  bunun da hype makinesinin yakın zamanda yavaşlayacağını öngörmelerini engellediğini söyledi. Acemoğlu, “Hype yoğunlaştığında, düşüşün yumuşak olması pek olası değil” dedi.

Yapay zekâya para akıyor

İkinci çeyrek rakamları harcama çılgınlığının büyüklüğünü gösteriyor. Sadece dört şirket - Microsoft, Alphabet, Amazon ve Meta Platforms - bu çeyrekte sermaye harcamalarına 50 milyar dolardan fazla yatırım yaptı ve bunun büyük bir kısmı yapay zekâya gitti.

Acemoğlu, OpenAI’ın ChatGPT'si gibi günümüzün büyük dil modellerinin birçok açıdan etkileyici olduğunu söylüyor. Peki neden birçok işte insanların yerini alamıyor ya da en azından onlara çok yardımcı olamıyorlar? 

Yapay zekâ neden insanların yerini alamaz?

Acemoğlu, güvenilirlik sorunlarına ve insan düzeyinde bilgelik ya da muhakeme eksikliğine işaret ederek, insanların yakın zamanda pek çok beyaz yakalı işi YZ'ye yaptırma ihtimalinin düşük olduğunu belirtti. YZ'nin inşaat veya temizlik gibi fiziksel işleri de otomatikleştiremeyeceğini söyledi.

Daron Acemoglu “Son derece güvenilir bilgilere veya bu modellerin daha önce çalışanların yaptığı belirli adımları sadakatle uygulama becerisine ihtiyacınız var” dedi ve ekledi: “Bunu  kodlama gibi birkaç yerde insan gözetimiyle yapabilirler ama çoğu yerde yapamazlar.”

Daron Acemoğlu Dünya'ya konuştu: 15-20 sene kaldı treni kaçıracağızEkonomi