Uber, Avrupa ve ABD'nin de başını ağrıtıyor

Türkiye'de taksicilerle yaşadığı gerilimle gündeme gelen Uber, ABD ve Avrupa ülkelerinde de yıllardır çeşitli sorunlarla yüzleşiyor. Uber, faaliyet gösterdiğinden bu yana Avrupa'nın çeşitli ülkelerindeki taksi birlik ve dernekleri tarafından rahatsızlıkla karşılanıyor.

Uber'e karşı hukuk mücadelesi başlatan taksiciler, genellikle yıllarca süren dava süreçleriyle mücadele ediyor. Uber ise milyarlarca dolarlık bütçesi ve aldığı hukuk danışmanlıklarıyla pek çok ülkede yasal düzenlemelerin hep bir adım önünde gidiyor.

Açılan davaların taksicilerin lehine sonuçlanması halinde, dijital alanda faaliyet gösteren pek çok şirkette olduğu gibi, Uber de hızla yasal mevzuatta farklı bir boşluk bularak faaliyetlerini sürdürmeye devam ediyor. Uber bu durumda ya adını değiştiriyor ya da turizm, limuzin hizmeti veya lisanslı taşımacılık şirketine bürünerek çalışmalarını sürdürüyor.

Avrupa ve ABD'de çalışan taksiciler Uber'in adil rekabet etmediğine, vergi ödemediğine, gerekli lisanslara sahip olmadığına ve yaşanabilecek güvenlik sorunlarına dikkati çekerken, müşteriler ise yasal faaliyet gösteren taksilere göre fiyatları daha uygun olan bu uygulamadan vazgeçmiyor.

İngiltere

İngiltere'de Uber, uzun süredir tartışmaların odağında yer alıyor. Hemen her ay lisanslı taksi sürücüleri, başkent Londra'da gösteriler düzenleyerek Uber'i protesto ediyor. Geçen yılın eylül ayında Londra'nın toplu taşıma ve ulaşım birimi Transport for London (TfL), alternatif taksi hizmeti sunan Uber'in hizmet lisansının yenilenmeyeceğini açıklamıştı. TfL, Uber'in lisansının yenilenmemesine gerekçe olarak "kurumsal sorumluluk eksikliğini ve müşterilerin güvenliğine ilişkin endişeleri" göstermişti. Uber, halihazırda Londra'da 40 bin sürücü ile 3,5 milyon yolcuya hizmet veriyor.

Almanya

Uber, Almanya'da halihazırda Berlin ve Münih gibi şehirlerde lisanslı taksilerle faaliyet gösteriyor.

Almanya'da da hukuki sorunlar yaşayan Uber, geçmiş yıllarda ülke genelinde taksici birliklerinin tepkisini çekmiş ve protesto gösterileri özellikle Frankfurt kentinde yoğunlaşmıştı.

Mahkemenin resmi taksi lisansı talep etmesi sonucunda Almanya'nın Hamburg, Frankfurt ve Düseldorf kentlerinden çekilen Uber, ülkede halihazırda bazı şehirlerde lisanslı şoförlerle ve araçlarla faaliyet gösteriyor.

Uber'in sürücüsüz araçları Arizona'da yasaklandı

Fransa

Uber, Paris'te taksiciler tarafından sık sık protesto ediliyor. Fransa'nın başkenti Paris'te çok sayıda kişi tarafından kullanılan Uber, taksiciler tarafından adil rekabet etmemekle ve vergi ödememekle itham ediliyor. Kullanıcılar da Uber'i özellikle fiyatları daha uygun olduğu için tercih ettiğini dile getiriyor.

İspanya

İspanya'da Uber uygulaması, hukuken yasaklanmasının ardından faaliyetlerini "UberX" çatısı altında lisanslı taksi olarak sürdürüyor. Söz konusu uygulama, Madrid ve Barcelona gibi ülkenin önemli kentlerinde kullanılıyor. Uber lisanslı sürücüler, müşterilerine klasik taksilerden daha uygun fiyatlar sunuyor. Ülkede Uber'in kurduğu şirket, devlete vergi de ödüyor.

Hollanda

Hollanda’da Uber, Amsterdam ve Roterdam gibi büyük şehirlerde faaliyet gösteriyor. Hollanda’da Uber şoförlerinin ulusal taksi kanunu ve düzenlemesine uyması gerekiyor. Uber'i tercih eder Hollandalı vatandaşları daha çok uygun fiyatları gerekçe gösteriyor. Hollandalı taksi şoförleri, Uber üyesi rakiplerini hoş karşılamıyor ve çalışmalarını istemiyor ancak buna karşın ülkede çok sık Uber karşıtı protesto da yaşanmıyor.

Belçika'da "Uber" protestosu

Avusturya

Avusturya’da Uber firması taşıma hizmetini şahsi araç ve şahıslar ile değil vergi sistemine kayıtlı Mietwagen firmaları üzerinden yürütülebiliyor. Böylelikle Uber ile çalışan kişi ya da firma, hem belirli plakalara sahip araçları kullanıyor, hem de iş bir şirket üzerinden yürütüldüğü için devlete vergi ödeniyor ve aylık maaşla çalışan şoförün sosyal sigortası da yatırılıyor. Doğal olarak Uber’de çalışmakla herhangi bir firmada çalışma arasında bir fark bulunmuyor.

Yunanistan

Yunanistan'ın başkenti Atina'da 2014'te "Ubertaxi" ile piyasaya giren ve son 2,5 yıldır da sadece "UberX" ile hizmet veren firma, özellikle geçen yıl popülaritesini artırmasıyla taksicilerin tepkisini toplamaya başladı. Benzer biçimde geçen yıl ülkede yaygın olarak kullanılan ve Mercedes-Daimler tarafından satın alınan ulaşım sistemi Beat uygulaması da taksici birliklerinden tepki alıyor. Atina'da sıklıkla Uber karşıtı grev ve gösteriler yapılıyor.

Belçika

Belçika piyasasına 2014 yılında lisansı bulunmayan özel şahıslarla giren Uber'e karşı taksiciler hukuki süreç başlatmıştı. Uber, 2015 yılında açılan davayı kaybetmiş ve lisanslı sürücülerle faaliyet göstermeye başlamıştı. Belçika mahkemesi kararı sonrası strateji değiştiren Uber, hukuki bir boşluk bularak, limuzinler için alınan lisanları kullanıyor.

Uber, Brüksel'de taksicilere önemli maddi sorunlar yaşatıyor. Uber nedeniyle taksi lisans fiyatlarının çok düştüğü, özellikle akşam ve hafta sonunda da taksilerin gelirlerinde önemli azalma olduğu ifade ediliyor. Taksiciler Uber'i haksız rekabet etmekle suçluyor.
Brüksel'de bin 300 civarında taksi ve bin kadar Uber aracı bulunuyor.

İtalya

Uber, İtalya'da faaliyete başladığı ilk zamanlarda taksiciler tarafından büyük protestolarla karşılanmıştı. Taksiciler, geçen yıl şubat ayında Uber'i protesto etmek için 6 gün süren greve gitmişti. Taksicilerin son derece gergin geçen protestosu sırasında da polisle arbede yaşanmıştı.

İtalya'da taksicilerin haksız rekabet gerekçesiyle mahkemeye başvurmasının ardından Uber'e geçici yasaklama getirilmiş, bir başka mahkeme kararı bozmuştu. Son durumda Uber, İtalya'nın Roma ve Milan gibi büyük şehirlerinde yasal faaliyet gösteriyor. Taksiciler, Uber'in pahalı olan taksi lisansları almamasından şikayet ediyor.

Macaristan

Macaristan'da 2016 Nisan-Temmuz arasında çok sayıda taksici, Uber'in yasaklanmasını talep ederek, protesto gösterisi düzenlemişti. Taksici eylemlerinin artması üzerine Macaristan Ulusal Meclisi'nde, 13 Haziran 2016'da kabul edilen kanunla Uber'in faaliyetleri yasaklandı. Uber, Temmuz 2016'dan itibaren Macaristan'daki faaliyetlerini askıya almıştı.

ABD

Avrupa'da girdiği her ülkede büyük tartışmalara ve protestolara neden olan Uber, ilk pazarı olan ABD'de ise daha az tepkiyle karşılaştı. İlk başlarda Uber'in taşımacılık sektörünü nasıl değiştireceğini öngöremeyen taksiciler, 2009'dan 2013'e kadar büyük ölçüde sessiz kaldı. Daha sonra küçük çaplı bazı protestolar düzenleyen taksicilerin bir çoğu başarı sağlayamayınca hem taksici hem Uber sürücüsü oldu.

Amerikalı taksicilerin çareyi, Uber'le rekabet etmek yerine Uber'in parçası olmakta bulması, ülkedeki müşterilerin Uber aracı çağırdıklarında sık sık normal taksiyle karşılaşmasını beraberinde getirdi.

Taksi şoförlerinin araçlarıyla aynı zamanda Uber hizmeti vermesi, ülkedeki Uber araçlarının sayısının 2014-2015 arasında ikiye katlanarak 327 bine yükselmesine neden oldu.
Taşımacılık sektöründe çığır açan Uber'in ABD'deki sürücü sayısının 2017 yılında 1,3 milyona ulaştığı tahmin ediliyor.

Uber'in sürücüsüz aracı kaza yaptı: 1 ölü