Trump ‘geri dönüş yok’ dedi, dünyayı salladı

ABD Başkanı Donald Trump’ın tarife deği­şikliği planı piyasala­rı sallamaya devam ediyor. İlk açıklamada tarifelerin başlan­gıç tarihine ilişkin daha var şeklindeki mesajları ‘belki bir geri dönüş olur’ beklentileri­ni beraberinde getirdi. Fakat dün yaptığı açıklamada Trump oldukça net konuştu ve tarife­lerin arkasında olduğunu geri dönüşün olmayacağını sosyal medya hesabı üzerinden pay­laştı. Bunun üzerine açılışlar­la birlikte endekslerde sert dü­şüşler başladı.

Yatırımcıların sakinleşme ortamı bir anda yeniden paniğe döndü. En çok kaybı Asya endeksleri yaşadı. Asya ve Avrupa borsalarıyla birlikte ABD vadeli endeksle­ri de sert kayıplar yaşadı. Bor­sa İstanbul endeksi de dünya­ya göre, daha az kayıp yaşadı. Gün içinde Vadeli Dow Jones Sanayi Endeksi yüzde 6, S&P 500 yüzde 3,47 ve vadeli Nas­daq 100 yüzde 4,36 düşüş kay­detti.

Avrupa’da ise FDAX yüz­de 4, Eurostoxx 500 yüzde 3,56 ve FTSE 100 yüzde 4,50 kayıp yaşadı. Geçtiğimiz cuma gü­nü Dow Jones, 2.231 puanlık düşüşle tarihî bir kayıp yaşa­dı. S&P 500, Mart 2020’den bu yana en kötü günüyle yüzde 6 değer kaybetti. Nasdaq Bileşik, iki günde yüzde 12’lik düşüşle ayı piyasasına girdi.

Asya endeksleri çakıldı

Asya’da tarifelerin etkisi ile piyasalar altüst oldu. Japonya borsasında Nikkei endeksi sa­tış dalgası nedeniyle neredey­se yüzde 9 değer kaybederken Nikkei 225 Endeksi, dün sa­bah saatlerinde yüzde 8,8’e ka­dar gerileyerek 30.792,74 pua­na indi.

Böylece endeks Ekim 2023’ten bu yana en düşük se­viyesini gördü. Topix Bankacı­lık Endeksi de gün içinde yüz­de 17,3’e kadar düşüş gösterdi. Son üç işlem gününde Japon bankacılık sektörü, toplam pi­yasa değerinin yaklaşık yüzde 25’ini kaybetti. Shanghai Com­posite (SSEC) da açılışla bir­likte dün yüzde 7’nin üzerin­de kayıp yaşadı. FTSE China A50’de düşüş yüzde 6 seviye­lerini geçti.

Hong Kong Hang Seng endeksinde kayıp yüzde 13’e ulaştı. Ekonomistler ise bu ticaret politikalarının sadece kısa vadeli volatilite değil, ay­nı zamanda stagflasyon ya da resesyon riskini artırabilece­ği uyarısında bulunuyor. Öte yandan RBC, Goldman Sachs, Barclays gibi devler S&P 500 için yıl sonu tahminlerini aşa­ğı çekti. Evercore ISI da hede­fini 6.800’den 5.600 puana in­dirdi. Evercore ISI Baş Hisse Senedi Stratejisti Julian Ema­nuel, “Belirsizlik, güveni zede­liyor; yumuşak verilerden sert resesyon sinyallerine geçiş olabilir” dedi.

BIST pozitifte döndü

Tüm bu sarsıntıların arasın­da Türkiye, depremden en az hasar alan ülkeler arasında yer alıyor. Dün açılışta günde yüz­de 3,4 kayıpla başlayan Borsa İstanbul endeksi gün içinde kayıplarını neredeyse geri aldı. Açılışı 9 bin 62 puandan yapan borsada bankacılık endeksle­rinde kayıplar dikkat çekti. Sa­dece bankacılık yüzde 4 gerile­me kaydetti.

Gün içinde birçok hisseye devre kesici uygulan­dı. Kapanışa doğru toparlanma başladı. 9 bin 60 puanın ardın­dan endekste öğleden sonra to­parlanma başladı. Öğle saatle­rinde 9 bin 100 puanın üzerine çıkan BİST endeksi kapanış­tan önce 9 bin 500 puanı geç­ti. Teknik görünüm açısından değerlendirme yapan uzman­lar, BIST 100 endeksi için 9 bin 100 ve 9 bin puan seviyelerini destek, 9 bin 200 ve 9 bin 400 puanı ise direnç noktaları ola­rak işaret ediyor.

Dolar/TL paralel, euro hafif dalgalı

Trump etkisi para piyasa­larında da etkili oldu. Kur ya­tay seyretmeye devam etti. Do­lar TL endeksi gün içinde sert dalgalanmalara sahne olmadı. Dün açılışı 38 lira seviyesin­den yapan kur, gün içindeki pa­ralel seyrini sürdürdü. Euro/ TL tarafında ise hafif dalgalan­malar görüldü. Dün açılışı ne­redeyse 42 lira seviyesinden yapan euro/TL, 41,33 liraya kadar geriledi. Sonrasında gün içinde hafif hareketlerle dalga­lı bir seyir sürdü.

TCMB tara­fından açıklanan verilere gö­re, bir önceki hafta 185 milyar 45,93 milyon dolar olan yurt içi yerleşiklerin döviz mevduatı 28 Mart ile sona eren haftada 185 milyar 259,80 milyon dola­ra geldi. Gerçek kişilerin döviz mevduatları bir önceki hafta­ya göre 928,86 milyon dolar ar­tarak 114 milyar 23,93 milyon dolar olurken, tüzel kişilerin döviz mevduatı 714,79 milyon dolar azalarak 71 milyar 235,84 milyon dolara indi.

Yurt dışında yerleşik kişiler 652 milyonluk hisse sattı

TCMB tarafından “Haftalık Menkul Kıymet İstatistikleri” yayımlandı. Buna göre yurt dı­şında yerleşik kişiler, 28 Mart haftasında net 651,9 milyon dolarlık hisse senedi, 2 milyar 388,1 milyon dolarlık Devlet İç Borçlanma Senedi (DİBS) ve 47,6 milyon dolarlık Genel Yö­netim Dışındaki Sektör (ÖST) varlığı sattı.

28 Mart itibarıyla Merkez Bankası brüt döviz rezervleri 7 milyar 719 milyon dolar azalış­la 80 milyar 609 milyon dolara indi. Brüt döviz rezervleri, 21 Mart’ta 88 milyar 328 milyon dolar seviyesinde bulunuyor­du. Bu dönemde altın rezerv­leri ise 1 milyar 117 milyon do­lar artışla 74 milyar 785 milyon dolardan 75 milyar 902 milyon dolara yükseldi. Böylece Mer­kez Bankasının toplam rezerv­leri, 28 Mart haftasında bir ön­ceki haftaya göre 6 milyar 603 milyon dolar azalışla 163 mil­yar 114 milyon dolardan 156 milyar 511 milyon dolara geri­ledi.

300 milyar dolarlık coin buhar oldu

Trump’ın tarifeleri coin piyasalarını da vurdu. Geçen hafta hemen hemen 240 milyon dolar seviyesinde çıkış yaşandı. Kripto varlıkların toplam piyasa değeri açısından yönetilen varlık miktarı (AUM) haftalık bazda yüzde 0,8 oranında artarak 132,6 milyar dolara ulaştı. Küresel hisse senedi piyasalarının aynı dönemde yaklaşık yüzde 8,5 değer kaybettiği göz önüne alındığında dikkat çekici bulundu. En büyük ikinci kripto para birimi Ethereum (ETH), son birkaç saatte yüzde 14’lük sert düşüş yaşadı. Ethereum gün içinde 1538 dolara kadar gerilerken, satış baskısının da giderek arttığı kaydedildi. Bitcoin ve Ethereum fiyatlarında yaşanan düşüşün ardından altcoinler de yüzde 10’luk kayıplar verdi. XRP’nin fiyatı 1,8 doların altına gerilerken, yüzde 12’yi aşan kayıplar yaşayan SUI’nin fiyatı da 1,86 dolar, Solana ise 103 dolardan işlem görüyor.

ABD’li şirketlerden 5 trilyon $ gitti

 JP Morgan ve Goldman Sachs, ABD Başkanı Donald Trump’ın açıkladığı gümrük tarifelerinin ülke ekonomisini resesyona sürükleyebileceğini ve büyüme tahminlerinin ciddi şekilde düşebileceğini belirtti. Sadece iki gün içinde ABD’nin en değerli şirketlerinden 5 trilyon dolardan fazla piyasa değerinin silindiğini belirtti. JP Morgan ABD'nin 2025 yılı için büyüme tahminini 1,6 puan aşağı çekti ve 2 milyon Amerikalının işini kaybedebileceğini öngördü. Goldman Sachs ekonomistleri de 2025 büyüme tahminlerini yüzde 1’den yüzde 0,5’e düşürdü, resesyon olasılığını yüzde 35’ten yüzde 45’e çıkardı.