Teknik çalışmayı siyaset şekillendirecek

GAZİMAGUSA - Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız,"Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nden direkt olmasa da bu proje (petrol, doğalgaz arama projesi) ile alakalı işbirliği yapılmasına dönük bazı teklifler gelmiştir. Fakat şu anda Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nin öncelikli muhatabı KKTC'dir. Biz siyasi gelişmelerden arındırılmış bir teknik çalışmayı tek başına düşünmüyoruz" dedi.

KKTC Başbakanı İrsen Küçük ile Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Taner Yıldız, TPAO'nun KKTC ile yaptığı sözleşme çerçevesinde kendisine tahsis edilen sahada Türkyurdu-1 isimli arama kuyusunda sondaj faaliyetlerine başlanması nedeniyle düzenlenen törenin ardından basın toplantısı yaptı. Bir gazetecinin, "Doğalgaz çıkarma sürecinde Güney Kıbrıs Rum Yönetimi'nin sizinle doğrudan veya dolaylı olarak ticari anlamda herhangi bir teması oldu mu?" şeklindeki sorusu üzerine Bakan Yıldız, Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nden direkt olmasa da projeyle alakalı işbirliği yapılmasına dönük bazı teklifler geldiğini belirterek, şunları söyledi:

"Fakat şu anda Güney Kıbrıs Rum Kesimi'nin öncelikli muhatabı KKTC'dir. Biz siyasi gelişmelerden arındırılmış bir teknik çalışmayı tek başına düşünmüyoruz. Süreci dikkatle takip ediyoruz ve teknik çalışmaların da bu siyasi çalışmaların üzerine bina edilmesi zorunluluğunu görüyoruz. Güney Kıbrıs ile KKTC'nin karşılıklı atacağı adımların gerginliğin tarafı değil, yapıcı, olumlu ve sürekli bütünleş bir yapı içinde ilerlemesi halinde bu değerlerin bir anlam kazanacağını söylemeliyiz. Yoksa bütün bu tabii kaynakların karşılıklı adım atılmaması halinde bir değeri kalmaz. Bu manada, bunlar bir süreç içerisinde değerlendirilecek olan hareketlerdir." Bir gazetecinin, "İlk sondajda bir şey bulma ihtimalinin binde bir olduğunu söylediniz, bu biraz düşük bir ihtimal değil mi?" şeklindeki sorusu üzerine Bakan Yıldız, "çıktı, geliyor, bir dakika bekleyin" gibi ifadeler kullanmak yerine, temkinli ifadeler kullanmayı tercih ettiklerini söyledi. Yıldız, "Nijerya açıklarında 12 tane ayrı firma geliyor ve sondajlarını yapıyor, Hiçbir şey çıkmıyor 12 şirketten de. Daha sonra 13'üncü şirket geliyor ve şu anda biz Nijerya'dan LNG alıyoruz. Bunlar uzun soluklu ve sabır isteyen işler" diye konuştu.

KKTC Başbakanı Küçük'ün gözü Anavatan'da

KKTC Başbakanı İrsen Küçük de KKTC halkının her düzeydeki gelişmesini ve ekonomik alandaki ilerlemesini sağlayabilmek için gerekli fedakarlıkları bir kez daha Anavatan'dan gördüklerini söyledi. Kıbrıs adasında asırlardan beri iki halkın yaşadığına dikkati çeken Küçük, adadaki yer altı servetlerinin de bu iki halkın birlikte ortaya çıkarması gerektiğini kaydetti. Küçük, "Ancak yapılan tüm itirazlara rağmen Güney tek taraflı gaz arama çalışmalarına başlamış ve bizlerin de çalışma yapması gerektiği noktasına gelinmiştir. Biz de Türkiye ile yapılan bir protokolle ülkemizde hem karada, hem de denizde petrol ve gaz arama programlarının başlatılması sonucuna gidilmiştir" diye konuştu.

Su da petrol de paylaşılabilir

Bir basın mensubunun "Bu sondajda bir petrol veya doğalgaz bulunursa Rum tarafına vermeyi düşünüyor musunuz?"şeklindeki sorusu üzerine Bakan Yıldız, Türkyurdu-1 kuyusu ile sondaj paketinin ilkini gerçekleştirdiklerini ve Türkiye'nin de KKTC ile anlaşma yaptığını söyledi. Yıldız, "Buradan petrol çıkabilir de çıkmayabilir de. Fakat bu bizim ne kararlılığımızdan ne de yol haritamızdan alıkoyar. (Buradan çıkan petrol Güney Kıbrıs tarafıyla da paylaşılır mı) derseniz bunun muhatabı KKTC'dir" dedi. KKTC Başbakanı İrsen Küçük ise yaklaşık bir yıl önce Güney'de bir patlama olduğunu ve büyük bir elektrik santralinin devre dışı kaldığını hatırlatarak, şunları söyledi: "Bu patlama sonrasında bizzat ben başbakan olarak Güney halkına elektrik enerjisi verebileceğimizi söyledim. Güney tarafta bir ay bu konunun tartışması sürdü. Sonuçta kış aylarının da başladığı günlerdi. Biz bir anlaşma ile güneye 7-8 ay elektrik enerjisi verdik ve parasını aldık.

Bu sondaj çalışmaları Kıbrıs'ın kendi varlığıdır. Bir imkan çıkması halinde Kıbrıs'ın iki halkının varlığıdır. Bunun değerlendirilmesi bir anlaşma ve çözümden sonra gerçekleşir. Bir anlaşma olursa muhakkak müşterek kullanılacak. Türkiye'den gelecek olan 75 milyon metreküp su ki bu kaynak tamamen Anadolu'nun kaynağıdır, biz bu kaynağı bile 'gelin dedik bir anlaşma noktasına ulaşılırsa bu nimetten sizi de yararlandıralım' şeklinde önerimiz oldu. Bu önerimizi de basın yoluyla Güney Kıbrıs'a ilettik ama yanıt alamadık. Temennimiz bu sondajların başarılı olmasıdır. Bir şey çıkarsa tabii ki bu kaynaklar müşterek kullanılacak."

KKTC'de 400 milyon dolarlık yatırım söz konusu

TPAO Genel Müdürü Mehmet Uysal da Türkyurdu-1 kuyusu için 10 milyon dolar harcamayı planladıklarını söyledi. KKTC'nin tamamı için düşündükleri harcama rakamının ise çok daha fazla olduğunu kaydeden Uysal, "Denizlerde biz 2-3 boyutlu sismikleri tamamlamak üzereyiz. Bunların maliyetleri yaklaşık 25-30 milyon dolara ulaşacak. Proje kapsamında KKTC'de yaklaşık 400 milyon dolarlık bir yatırımımız söz konusu" diye konuştu.

(AA)