Suriye'de toparlanma için en az 200 milyar dolara ihtiyaç var

Dünya Bankası, Uluslararası Para Fonu ve Birleşmiş Milletler (BM) verilerinden derlenen bilgilere göre, iç savaş ve uluslararası yaptırımlar Suriye'de ekonomik faaliyetleri büyük ölçüde kesintiye uğrattı, ülkenin ekonomik göstergeleri tamamen bozuldu.

Ülkede ihracat ve ithalat geriledi, bütçe dengesi büyük oranda kontrolden çıktı. Suriye lirasının (SYP) değer kaybetmesi ve enflasyondaki yüksek artış halkın alım gücünü düşürdü.

Ekonomisi 2011'den bu yana yaklaşık yüzde 75 küçülen ülkenin gayri safi milli hasılası 7 yılda 60 milyar dolardan 15 milyar dolara geriledi. BM'nin raporuna göre, ülkenin yeniden yapılandırılması ve gayri safi milli hasılanın 2010 seviyesine gelmesi için en az 200 milyar dolara ihtiyaç var.

Uluslararası döviz rezervleri 20 milyar dolardan 1,1 milyar dolara gerileyen ülkede, ekonomideki kötü gidişatın para birimine etkisi de keskin oldu. Suriye lirası çatışmaların başlamasından bu yana dolara karşı yaklaşık 11 kat değer kaybetti. Dolar/SYP 515 seviyesine ulaştı.

Ülkede iç savaş öncesi günlük 380 bin varil olan petrol üretimi, geçen yıl günlük 10 bin varile kadar düştü. Suriye petrolünün önemli bir kısmının alıcısı konumundaki Avrupa Birliği'nin (AB) petrol ithalatına getirdiği yasak da ülkenin gelirlerini ciddi oranda etkiledi.

Bütçe açığı, 2016'da milli gelirin yüzde 20'sine ulaşırken, borç yükü de her geçen gün artıyor. Ekonomik sıkıntıları aşmak amacıyla Rusya ve İran'dan kredi almak için arayışlarını sürdüren Suriye'nin, bu ülkelere borcu 40 milyar dolara ulaştı.

Dış ticaret verilerine bakıldığında, Suriye'nin ihracatı çatışmaların başladığı döneme göre yüzde 90 gerileyerek 811 milyon dolara düştü, ithalat ise yüzde 79 azalarak 5,5 milyar dolar oldu.

Turist sayısı yüzde 85 azaldı

Çatışmalardan önce Suriye'nin milli gelirinin yaklaşık yüzde 14'ünü oluşturan turizm gelirleri, 2011'de 8,3 milyar dolar olarak kayıtlara geçti. Suriye Turizm Bakanlığı verilerine göre, geçen yıl ise ülkeye gelen toplam turist sayısı 2011'e göre yüzde 85 azaldı ve 8,3 milyon ziyaretçiden 1,3 milyon ziyaretçiye düştü.

İşsizlik oranı 2011'de yüzde 14,9 iken, 2016'da yüzde 60'a yükseldi ancak uzmanlar işsizliğin resmi rakamlardan fazla olduğunu belirtiyor.

BM'ye göre, Suriye nüfusu yaklaşık yüzde 30 azalırken, Türkiye, Ürdün, Mısır, Lübnan ve Irak'ta kayıtlı sığınmacı sayısı 5 milyon 600 bin oldu.