Stoktaki pamuk piyasayı vurdu
Bu yıl tarımsal emtia ürünleri içinde en zayıf performansı gösteren pamuk fiyatlarının 2009 yılındaki seviyelere geri dönmesi bekleniyor
EVRİM KÜÇÜK
Küresel stokun rekor seviyeye tırmandığı pamuk piyasasında fiyat baskısı artıyor. Uluslararası piyasalarda pamuk fiyatlarındaki düşüş ivme kazandı ve yılbaşından beri yaşanan kayıp yüzde 20’yi buldu. Uzmanlar, pamuk fiyatlarında son beş yılın en düşük seviyelerine yaklaşan gerilemenin süreceği kanısında. Önde gelen tekstil firmaları ise pamuk fiyatlarındaki düşüşten memnun.
ABD Tarım Bakanlığı’nın (USDA) son verilerine göre küresel pamuk stoku 2013/2014 dönemine göre 15 milyon balya artarak 105 milyon balya ile rekor seviyeye ulaşacak. 2010/2011 dömeminde pamuk fiyatlarının 2 dolara çıkarak zirve yapmasının üretimi teşvik etmesiyle arzın talebi aşması büyük bir stok oluşmasına yol açtı. Son tahminler pamuk stokunda 2009/10 döneminden bu yana neredeyse 65 balya artış olduğuna işaret ediyor. Dünyanın en büyük pamuk ihracatçısı ABD’nin rekolte tahminini yüzde 6 yükseltmesi ve pamuğun en büyük tüketicisi Çin’de pamuk politikalarına ilişkin belirsizlik ICE’de pamuğun fiyatını 63 cent/pound (1 pound=453 gr) düzeyine kadar düşürdü. Pamuk fiyatları mart ayında gördüğü iki yılın en yüksek seviyesi olan 97.35 sentin neredeyse yüzde 32 altına indi. Pamuk, S&P GSCI Emtia endeksinde bu yıl en fazla değer kaybeden tarımsal emtia oldu. Pamuk dün 66 sent civarından alıcı buluyordu.
60 sent kritik seviye
Yaz aylarında aşağı doğru ivmesi ciddi anlamda artan pamukta analistlere göre düşüş sürecek. Pamuğun 63.0 sent civarında tutunmaya çalıştığını belirten analistler, burada destek bulamaması halinde pamuğun bir sonra test edeceği seviye olarak 62.70 sente işaret ediyor. Burasının da kırılması halinde negatif algının güçleneceğine dikkat çeken uzmanlar, psikolojik 60.0 sentin gündeme geleceğini söylüyor. Buradan sonra dip arayışlarının başlayacağını belirten uzmanlara göre 55 sent karşımıza çıkabilir. Toparlanma için takip edilmesi gereken seviye olarak ise 68.30 sent gösteriliyor.
Son çeyrekte talep canlanabilir
Hollanda merkezli Rabobank, pamuğun bulunduğu seviyelerde polyester karşısında daha rekabetçi olduğunu bildirdi. Banka, yılın son çeyreğinde vadeli fiyatların 73 sent düzeyine yükseleceğini öngördü. Rabobank’ın raporunda, “Dördüncü çeyrekte fiziksel talepte mevsimsel artış ve fiyatlarda 2008 yılından bu yana gelinen en düşük seviyenin talebi artıracağını düşünüyoruz” denildi. Hindistan’ın önde gelen denim üreticisinin yönetim kurulu başkanı Sanjay Lalbhai, aralık ayında fiyatların 55-60 sent aralığına düşeceğini öngördü. Lalbhai, Bloomberg’e yaptığı açıklamada, ikinci büyük pamuk üreticisi Hindistan’da 1 Ekim’de başlayacak yeni sezonda rekoltenin bu yılki 37 milyon balyadan 170 kilogramlık 40 balyaya çıkacağı tahmininde bulundu.
Dünya stokunun büyük miktarını elinde tutan Çin’in stok büyüklüğü 60 milyon balyanın üzerinde. Pekin bir süredir rezervinden satış yapıyor fakat ancak fiyat uzmanlara göre stokları eritemeyecek kadar yüksek. Çin Gümrük Birliği verilerine göre ülkenin pamuk ithalatı yılın ilk yedi ayında geçen yıla kıyasla yüzde 39 azalarak 1.67 milyon ton oldu. Küresel stokun neredeyse yarısını elinde tutan Çin’in talebinin azalması, sektör temsilcilerine göre Hindistan’ın ihracatını da yavaşlatacak. Hindistan’ın üretimindeki artışa rağmen bu yıl sevkıyatının 11.4 milyon balya olacağı tahmin ediliyor.
Tekstilcinin yüzü gülebilir
Pamuk fiyatlarındaki gerileme tekstil devleri için olumlu bir gelişme. Zayıf fiyatların Hindistan ve Pakistan’da tekstil üretimini canlandırması beklenirken; Gap, Levis gibi ünlü markaların da bundan avantaj sağlayacakları belirtiliyor.
