Sırbistan ve Kosova arasındaki gerginlik tırmanıyor

İki Balkan ülkesi Sırbistan ve Kosova arasında son yıllarda belirli zamanlarda yüzeye çıkan gerginlik, Sırbistan'ın Kosova Ofis Direktörü Marko Djuric'in 26 Mart'ta Kosova'nın Kuzey Mitrovica şehrinde gözaltına alınmasıyla bir kez daha tırmandı.

Kosovalı yetkililerin ülkeye giriş izni vermemesine rağmen bir Sırp buluşmasına katılmak üzere Kuzey Mitrovica'ya gelen Djuric'in polis tarafından gözaltına alınması ve sınır dışı edilmesi, Avrupa Birliği'nin (AB) ara buluculuğunda diyalog sürecindeki Sırbistan ve Kosova'yı yeniden karşı karşıya getirdi.

Sırbistan tarafı yaşanan olayı "ağır provokasyon" olarak değerlendirirken Kosova, Djuric'in gözaltına alınmasının ülke yasaları gereği yapıldığını ve iki ülke arasındaki diyaloğu etkilememesi gerektiğini savundu.

Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Djuric'in gözaltı alınmasının ardından Ulusal Güvenlik Konseyini olağanüstü topladı. Vucic, "adam kaçırma ve ağır provokasyon" olarak nitelendirdiği gözaltı olayına dahil olan herkesin kanun önünde hesap vereceğini belirterek "Sırbistan her zaman uluslararası antlaşmalara saygılı davrandı ancak bir grup Kuzey Mitrovica'ya geldi ve Djuric'i gözaltına aldı. Arnavut teröristler Sırplara karşı hiçbir şey yapamaz" dedi.

Vucic, devam eden Kosova-Sırbistan diyaloğuna ilişkin de, "Sakin kafayla düşüneceğiz" açıklamasında bulundu.

AB üyelik sürecindeki Sırbistan'ın olay karşısındaki "ateşli" tutumu, AB yetkililerinin de gözünden kaçmadı. AB Dışişleri ve Güvenlik Politikaları Yüksek Temsilcisi Federica Mogherini, dün ani bir kararla başkent Belgrad'a geldi. Vucic ile görüşen Mogherini, gözaltı olayının asla tekrarlanmaması gerektiğine işaret ederek "AB, barışın olgun ve iradeli bir yaklaşımla korunmasını bekliyor" diye konuştu.

Kosova'da gözaltına alınan Sırp yetkili Djuric ise sınır dışı edilmesinin ardından Sırbistan'a geldi. Cumhurbaşkanı Vucic ile görüşen Djuric, Kosova'da darp edildiğini savunarak "Birileri Kosova-Sırbistan diyaloğunu anlamsız hale getirmeye ve uzlaşmaya giden tüm yolları kapatmaya çalıştı. Kendileri hukuk ve adaletten korkuyorlar ve inanın şu anda bile huzurlu olduklarını düşünmüyorum. Zira Kosovalı Sırpların yılmayacaklarını anladılar" ifadelerini kullandı.

Kosova tarafı sakinliğini koruyor

Kosova Cumhurbaşkanı Hashim Thaçi, yasa dışı yollarla Kosova'ya giren Djuric'in Kosova Emniyeti tarafından gözaltına alınmasının ülkenin düzenini koruma, yetkiler ve yasalar çerçevesinde gerçekleştiğini dile getirerek, sakin kalınması çağrısında bulundu.

Djuric'in gerekli savcılık ve mahkeme prosedürlerinin ardından emniyet tarafından iki ülke arasındaki sınır noktasına sevk edildiğini belirten Thaçi, "Bu olay, Kosova ile Sırbistan arasındaki iletişime, diyaloğa, iyi komşuluk ilişkilerinin normalleşmesi çabalarına ve uzlaşmaya zarar vermemeli" değerlendirmesinde bulundu.

Sırbistan, 116 ülke tarafından bağımsız devlet olarak tanınan Kosova'yı hala kendi toprak parçası olarak görmeye devam ediyor. Kosova'nın 17 Şubat 2008'de tek taraflı bağımsızlığını ilan etmesi, iki ülke arasında uçuruma neden oldu.

AB üyelik yolunda ilerleyen Kosova ile Sırbistan arasındaki ilişkilerin normalleşmesi amacıyla 2011'de AB'nin ara buluculuğunda diyalog süreci başlatıldı. Ancak bu süreç, özellikle son yıllarda gün yüzüne çıkan gerginlikler nedeniyle kesintiye uğradı.