Petrol hızla düşerken nelere dikkat edilmeli?
Dünya ekonomilerinin rotasını belirleyen petrol fiyatlarındaki düşüş, kimi ülkeleri sevindiyor, kimi ülkeleri ise tedirgin ediyor.
dunya.com
Son dönemde adeta freni boşalan petrol fiyatları, piyasalarda dalgalanma yaratırken, petrol ihraç eden ülkelerdeki tüketicileri ise sevindiriyor.Petrol fiyatlarında uzun bir süredir yaşanan "Hızlı, keskin ve ani "değişiklikler riskleri de beraberinde getiriyor.
Bloomberg Businessweek dergisinden Peter Coy ve Mathew Philips petrol fiyatlarının dünya ekonomisine etkilerini irdeleyen bir yazı kaleme aldı.
"Petrol hızla düşerken nelere dikkat edilmeli" başlıklı yazıda, ham petrol fiyatlarındaki serbest düşüşün hızla 1998 yılında yaşanan ve başta Rusya ekonomisini ardından da küresel finans sistemini derinden yaralayan krize dönüştüğünü belirten Coy ve Philips:
"1998 Rus krizindeki günlere gelmedik"
"Henüz tam anlamıyla Rusya'yı tepetaklak eden 1998 yılındaki günlerde değiliz. Ucuz petrolden kazanan kaybedenlerden daha fazla. Dünyada petrol ithal eden ülkelerde yaşayan insanların sayısı petrol ihraç eden ülkelerinkinden çok daha fazla. Örneğin ABD'yi ele alalım. Amerikalı tüketiciler ve işletmeler benzine, mazota, uçak yakıtına ve petrokimya ürünlerine daha az ödüyorlar. Düşük benzin fiyatları nedeniyle insanlar araçlarıyla daha çok seyahat ediyor. Otomobil ve kamyonet satışları yükseldi."
IHS'nin Baş Ekonomisti Neriman Behravesh, "ABD ekonomisinin yüzde 70'inin tüketici harcamalarına bağlı olduğunu düşündüğümüzde düşük petrol fiyatlarının önemi yadsınamaz" diyerek Coy ve Philips'in düşüncesine arka çıkıyor.
Düşük petrol fiyatlarının bazı ülkeleri tehdit ettiğini belirten Peterson Enstitüsü Uluslararası Ekonomik Gelişmeler bölümünden uzman Andres Aslund ise "Ani ve beklenmedik değişiklikler her zaman beraberinde riski de getirir" diyor.
Venezuela için kritik eşik: 30 dolar
Bank Of America ve Merrill Lynch'e danışmanlık yapan Ekonomist Francisco Rodriguez ise düşüş trendindeki petrol fiyatlarının petrol ihraç eden bir ülke olan Venezuela'yı nasıl etkileyeceğini şöyle anlattı:
"Ham petrol fiyatları varil başına 30 doların altına uzun bir süre düşmedikçe Venezüella’nın büyük sıkıntı yaşayacağını sanmıyorum. Eğer Venezuela borçlarını ödeyemez hale gelecekse bu petrol fiyatlarından dolayı değil siyasi gelişmelerden dolayı olacaktır."
Rusya 400 milyar dolarlık döviz rezervine güveniyor
International Finance Institute'ün Afrika ve Ortadoğu Masası Direktörü George Abed ise düşen petrol fiyatları ve yaptırımlar nedeniyle ekonomik krizin pençesindeki Rusya hakkında pek bilinmeyen bir gerçeği açıkladı:
"Düşük petrol fiyatları başta Venezuela'yı tehdit ediyor. Ben hazinesinde 400 milyar dolar dövizi bulunan Rusya'nın kolay kolay borçlarını ödeyemeyecek duruma düşeceğini düşünmüyorum. "
"Ucuz petrolün çok iyi bir şey olduğu günler geride kaldı"
Petrol fiyatlarının düşük seviyelerde devam etmesinin ABD'li birçok kaya gazından petrol üreten firmaları oyunun dışına iteceğini ifade eden Princeton Energy'den Analist Steven Kopits, şu tehlikeye dikkat çekti:
"Düşük petrol fiyatlarının sağladığı ekonomik faydalar günden güne azalmaya başladı. Ucuz petrolün çok iyi bir şey olduğunu söylediğimizden bu yana epey bir zaman geçti."