Palm yağı eridi gıda devleri sevindi

EVRİM KÜÇÜK

2000’li yıllarda soya yağını geçerek dünyada en çok kullanılan yağ olan palm yağı (hurma) fiyatlarında sert düşüş yaşanıyor. Stoklardaki artış ve üretici ülkelerin ihracatı kolaylaştırmaya yönelik adımları dünyada palm yağı fiyatlarını yılbaşından bu yana yüzde 22 düşürdü. Malezya, ihracat vergisini iki ay boyunca kaldırdı. Endonezya’nın bu kararı takip edebileceği belirtiliyor. 

Malezya Borsası’nda palm yağı fiyatları kasım vadeli olarak 2009'dan bu yana en düşük seviyesini gördü. Gıda üretimi ve bio yakıtlarda kullanılan palm yağı fiyatları eylül başında 1.914 ringit/ton (601 dolar) ile senenin en düşük seviyesine indi. Sonra yeniden yönünü 2000 ringite çeviren fiyatların toparlanma çabalarına önde gelen üreticiler Endonezya ve Malezya’dan gelen haberler darbe vurdu. 

Diğer yandan ikinci büyük üreticisi Malezya’da palm yağı stoku ağustos ayında, üretimin rekor seviyeye çıkmasıyla birlikte beş yılın en yüksek seviyesine çıktı. Malezya Palm Yağı Kurulu’nun verilerine göre rezervler ağustosta önceki aya oranla yüzde 22 artarak 2.05 milyon ton oldu. Beklenti yüzde 16 artıştı. Rezervler en son Mart 2013’te 2 milyon tonun üzerine çıkmıştı. Stoklarda yüksek artış bekleyen Malezya hükümeti kısa bir süre önce harekete geçmişti. Emtia Bakanlığı, eylül ve ekim aylarındaki palm yağı sevkıyatında vergi uygulanmayacağını açıkladı. Eylül ayı için daha önce yüzde 4.5 olarak belirlenen vergilerin kaldırılmasıyla bakanlık ihracatın 600 bin ton artmasını ve stokun yıl sonunda 1.6 milyon tona inmesini bekliyor. 

Endonezya’nın da elindeki stoku azaltmak ve üreticiyi rahatlatmak için palm yağı ihracatında vergileri sıfırlamayı değerlendirdiği konuşuluyor. Ülkenin Ticaret Bakanı Muhammed Lutfi, konuyla ilgili Cakarta’da yaptığı açıklamada, şu an vergi yapısında önemli bir değişiklik planlanmadığını fakat ortalama fiyatın 750 doların altına inmesi halinde ihracatta vergilerin otomatik olarak sıfıra ineceğini söyledi. Dünyanın en büyük palm yağı üreticisi Endonezya’da şu an vergiler yüzde 9 civarında. Ancak üreticiler hükümetten fiyatlardaki düşüşe karşı tedbir almasını istiyor. Bu iki ülkeden gelen haberlerin ardından vadeli palm yağı fiyatı dün yüzde 1.8 değer kaybıyla 1.997 ringite (624 dolar) geriledi. Ortalama fiyat ise 2.464 ringit (770 dolar). Analistler bu ay fiyatların 1.900-2.000 ringit aralığında kalmasını bekliyor. Analistlere fiyatlardaki düşüşte üretim için önümüzdeki aylarda genellikle olumlu bir görünüm olması, eylül ve ekim aylarında üretimin rekor seviyelere çıkabileceği beklentisinin etkili olduğunu belirtiyorlar. 

Palm yağı fiyatlarındaki düşüş soya yağı fiyatlarını baskılıyor. Üretim artışının da eklenmesiyle birlikte Chicago’da soya yağı fiyatları dün 31.52 sent/pound ile 2009 yılından bu yana en düşük seviyeye indi. Tarım Bakanlığı’na göre bu yıl ABD’li çiftçiler 3.816 milyar buşel soya fasulyesi toplayacak.

Küresel tüketim 56.3 milyon ton olacak 

Palm yağı şu an dünyanın en çok tüketilen nebati yağı konumunda. 2012/13 döneminde küresel soya yağı kullanımı 42.5 milyon ton olurken, palm yağı kullanımı 54.3 milyon ton olarak gerçekleşti. Bu yıl ise soya tüketiminin 44.4 milyon ton ve plam tüketiminin 56. 3 milyon ton olması bekleniyor. Palm yağı genelikle margarin ve çikolata yapımında kullanılılıyor. Günümüzde palm yağı büyük miktarlarda biyoyakıt üretiminde de kullanılıyor.