Orta Afrika Cumhuriyeti çöküşün eşiğinde

CENEVRE - Birleşmiş Milletler (BM), Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yaşanan eşi benzeri görülmemiş iç savaş felaketi nedeniyle ülkenin ekonomik ve sosyal çöküşün eşiğinde olduğu tespitini yaptı.  

BM Dünya Gıda Programı (WFP) ile Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yayımlanan ortak raporda, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde yaşanan krizin ülkede piyasalara, ekonomiye ve gıda güvenliğine etkileri analiz edildi.  

WFP ve FAO uzmanlarından oluşan heyet, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde gıda güvenliğini değerlendirmek amacıyla geçen ay ülkeyi ziyaret etti. Heyet, 15 Mart 2014 tarihi itibarıyla iç savaşın neden olduğu krizin, gıda arzında, alım gücünde ve talep üzerindeki etkilerini araştırdı. 

BM ekibinin tamamladığı raporda, heyetin Orta Afrika Cumhuriyeti'ni ziyaret ettiği tarihte 300 bin Orta Afrika Cumhuriyeti vatandaşının mülteci konumunda olduğuna da dikkat çekildi.  

'Ekonomik ve sosyal çöküşün eşiğinde'

Raporda,  Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 2013 yılı Gayri Safi Yurtiçi Hasıla'nın bir önceki yıla göre yüzde 28,3 oranında gerilediği, tarım sektörünün 2013'te 2012 ile kıyaslandığında yüzde 36 küçüldüğü ve ülkede 1,6 milyon kişinin acil gıda yardımına muhtaç olduğu bildirildi. 

Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 2013 yılında gıda ihracatının bir önceki yıla göre yüzde 26 oranında daha düşük gerçekleştiği ve komşu ülkelerden ithalatın da yüzde 25,7 oranında azaldığı belirtilen raporda, yaklaşık 1 milyon 250 bin kişinin çatışmalardan etkilendiği ve sekiz aydır gıda yardımı aldığı kaydedildi. 

Eşi benzeri görülmemiş iç savaş felaketi nedeniyle ülkenin ekonomik ve sosyal çöküşün eşiğinde olduğu tespitini yapan rapor, yaklaşan başka bir krize de dikkat çekerek, yağışların başlamasıyla insani yardım ulaştırılmasında kullanılan yollara erişimin mümkün olamayacağının altı çizildi. 

BM'nin raporunda ayrıca çatışmalar nedeniyle ülkede pamuk üretiminin yüzde 80, kahve üretiminin yüzde 50 oranında azaldığı, sanayinin yüzde 23, madenciliğin yüzde 67,7 oranında küçüldüğü, balık fiyatlarının da bir yıl öncesine göre yüzde 70 oranında yükseldiği bilgisi verildi. 

Rapora göre, Orta Afrika Cumhuriyeti'nde toplam tüketim de 2013 yılında yüzde 22 oranına geriledi, ülkede memurlar Ekim 2013-Şubat 2014 arasında, yani beş ay boyunca maaş alamadı. 

Ülkede ticarette de büyük gerileme gözlemlendi. İhracat 2012 yılına oranla 2013 yılında yüzde 57,7 oranında azalırken, ithalat da yüzde 25,7 oranında düştü. 

Orta Afrika Cumhuriyeti'nde 2012 yılı aralık ayında patlak veren kriz, büyük çoğunluğu Müslümanlardan oluşan binlerce insanın ölümüne, 650 bininin ülke içinde, 290 bininin de yurt dışına kaçarak yerlerinden olmasına ve yaklaşık 2 milyon 200 bin kişinin insani yardıma muhtaç duruma düşmesine yol açtı. 

Orta Afrika Cumhuriyeti'nde, bağımsızlığını ilan ettiği 1960 yılından bu yana süren güvensizlik ortamı, siyasi düzende ve ekonomik gelişim üzerinde olumsuz rol oynadı.  

Ülkenin ekonomik performansı, çok geniş ekilebilir arazileri, ormanları, altın ve elmas rezervlerine rağmen vasatın altında bir seyir izledi. Buna neden olarak, siyasi otorite boşluğu, kötü yönetim, darbeler ve yabancı militanların ülke ekonomisi üzerindeki olumsuz etkisi gösteriliyor. 

Orta Afrika Cumhuriyeti, BM İnsani Gelişim Endeksi'nde 2012'de 187 ülke arasında sondan 7. sırada yer aldı.