‘Olimpiyatlar Brezilya ekonomisini kurtaramaz’

Hilal SARI BAŞARAN 

İlk kez bir Güney Amerika ülkesinin ev sahipliği yapacağı Yaz Olimpiyat Oyunları 2016 sorunlarla başlıyor. Rio’daki Maracana Stadı’ndaki resmi açılış töreni, bugün 02.00’de başlayacak. Uzmanlara göre tarihinin en ağır resesyonlarından birini yaşayan Brezilya ekonomisini kurtarmak için Rio Olimpiyatları da yeterli olmayacak. Birçok ekonomist ve analist yakın dönemde olimpiyatların Brezilya’ya yeni bir ivme kazandıramayacağı yorumlarını yaparken, son olarak Goldman Sachs analistleri de 1.8 trilyon dolarlık dev bir ekonomiyi kurtarmak ve yeniden başlatabilmek için olimpiyatların çok küçük bir yatırım olduğunu yazdı. Teoride olimpiyatların gerçekleştiği ülkeler eğer daha küçük bir ekonomi ise turist girişi ve altyapı yatırımlarıyla ciddi bir ekonomik büyüme elde edebiliyor. Fakat uzmanların çoğu bu teorinin zaten devlet başkanı Dilma Rousseff ’in askıya alındığ ve ülkenin hem ekonomik hem de politik bir krizin içinde olduğu bu dönemde, bu kadar büyük ve sorunlu bir ekonomide işe yaramayacağını iddia ediyor. 

Sabit yatırımlar yüzde 27 düştü 

Raporda Brezilya ekonomisinde çok sayıda büyük makroekonomik dengesizliğin oluştuğunu, güven göstergelerinde ciddi bir düşüş yaşandığı ve toplam yatırım harcamalarının kesintisiz bir şekilde iki buçuk yıldır düşmekte olduğu vurgulanıyor. Brüt Sabit Yatırımların ardı ardına on çeyrektir düşmekte olduğu belirtilen rapora göre 2013’ün dördüncü çeyreğinden 2016’nın ilk çeyreğine toplam sabit yatırımların kümülatif olarak yüzde 27 düştüğü şu anda 2009 yılı ikinci çeyrek seviyelerine gerilediği aktarılıyor. Güney Amerika’nın ilk kez olimpiyat oyunlarına ev sahipliği yapmasından iki gün önce, geçtiğimiz çarşamba günü olimpiyat ateşi Rio de Janeiro’nun kuzeyinde fakir bir bölgeden geçerken protestolarla karşılandı ve polis göstericilere plastik mermi ve biber gazıyla müdahele etti. Brezilya’da halk olimpiyat oyunlarının zaten resesyonda olan bir ekonomi için büyük bir savurganlık olduğunu, bu paranın ülkenin kalkınmasına harcanması gerektiğini savunuyor. 

‘GSYH ancak yüzde 0.03 yükselir’ 

Capital Economics gelişen ülkeler ekonomisti Edward Glossop, olimpiyat turistlerinin gelirlerde çok büyük bir sıçrama yaratmayacağını, Zika vürüsü endişeleri nedeniyle beklenen turist sayılarının görülemeyebileceğini, GSYH’nin sadece %0.03 artacağını aktarıyor. Glossop “2014 Dünya Kupası’nda da perakende harcamalarda bir artış olmuştu fakat o çeyrek Brezilya'nın GSYH’sinin küçülmesini durdurmaya yetmemişti” değerlendirmesini yaptı. 17 gün sürecek Olimpiyat Oyunları’nı TRT yayınlayacak.

1400 sporcu kirli sudan hastalanabilir 

Yeni bir rapor Rio’nun şebeke sularının arıtılmamış pis sularla kirlendiğini, şebeke sularındaki virüs ve bakterilerin 1400 sporcunun sağlığını tehlikeye attığını iddia ediyor. Rapora göre özellikle Copacabana ve Ipanema bölgesindeki kum numuneneleri şehre gelmesi beklenen yarım milyon turistin, özellikle de bebek ve çocukların sağlığına zarar verebilecek seviyede virüs içeriyor. Rio Olimpiyatları sözcüsü Mario Andra daha fazlasının yapılmış olabileceğini kabul ederek kirli suyun sporcular için tehdit içermediğini vurguladı.

Maliyeti 20 milyar doları bulabilir 

37 tesiste gerçekleştirilecek organizasyonun bilet fiyatları, 12 ile bin 420 dolar arasında değişiyor. Brezilya’nın, 39 milyar real (12 milyar dolar) harcadığı 2016 Olimpiyatları’nın, sosyal medya ve televizyon aracılığıyla yaklaşık 3,5 milyar kişi tarafından takip edilmesi tahmin ediliyor. Olimpiyat alanı uzmanı David Goldblatt'e göre Barcelona (1992) 7 milyar dolar, Atina (2004) 11 milyar dolar, Londra (2012) 14.8 milyar dolar, Sochi (2014) 51 milyar dolara malolurken, Rio Olimpiyatları’nın maliyeti 20 milyar dolara çıkabilir.