Obama: "Güçlü bir Güvenlik Konseyi Zirvesi'ne ihtiyacımız var"

NEW YORK - New York'ta BM Genel Kurulu'na hitap eden Obama, Ortadoğu ve Kuzey Afrika'daki gelişmeleri değerlendirerek, ABD'nin bu bölgelerdeki politikasını genel hatlarıyla açıkladı. BM'nin 68. Genel Kurulu'nda Obama, hiçbir yardımın Suriye halkının ülkesini yeniden kurmasını sağlayacak siyasi bir çözümün yerini alamayacağını ama en azından insanların hayatta kalmasına yardımcı olacağını belirtti. 

ABD'nin bölgedeki önemli çıkarlarını korumak için askeri güç de dahil olmak üzere gücünün tüm unsurlarını kullanmaya hazır olduğunu vurguladı. Obama, Beşşar Esed rejimin 21 Ağustos'ta kimyasal silah kullandığına dair oldukça kuvvetli deliller bulunduğunu belirterek, BM uzmanlarının raporunun sarin gazı yayan gelişmiş roketlerin sivillere atıldığını ortaya koyduğuna dikkati çekti. 

"Diplomatik çözümden yanayım"

Suriye'deki nükleer silahlara değinen Obama, şu ifadeleri kullandı: 

"Geçtiğimiz birkaç haftada; ABD, Rusya ve müttefiklerimiz Suriye'deki kimyasal silahları uluslararası kontrol altına alınması ve ardından yok edilmesi konusunda anlaştı ve Suriye yönetimi elindeki kimyasal silahların raporunu vererek ilk adımı attı. Şimdi, Esad'in sözlerini tutup tutmadığının değerlendirileceği güçlü bir Güvenlik Konseyi Zirvesi'ne ihtiyacımız var. Eğer sözünde durmassa bunun yaptırımları olmalı. Eğer bunun üzerinde bile anlaşamassak, BM'nin uluslararası hukukun en temel gereklerini bile yerine getiremediği ortaya çıkacak. Diğer yandan, eğer başarılı olursak, kimyasal silah kullanımının 21. yüzyılda yeri olmadığına dair güçlü bir mesaj vermiş olacağız." 

ABD'nin, Ortadoğu'da gücünün bütün elementlerini kullanmaya hazır olduğuna dikkati çeken Obama, "Bunun için de bölgedeki ana menfaatlerimizi koruyacak askeri güç seçeneği de bulunmaktadır.Ortadoğu'dan dünyaya enerji akışının güvenli bir biçimde yapılmasını sağlayacağız. İnsanlarımızı tehdit eden terörist ağlarını parçalayacağız. Son olarak, kitle imha silahlarının geliştirilmesine veya kullanılmasına tolerans göstermeyeceğiz" diye konuştu. 

"İran'ın barışçı nükleer enerji hakkına saygılıyız"

Obama, İran'dan son dönemde gelen olumlu açıklamalara değinerek, İran ile diplomatik yolun denenmesi gerektiğini belirtti. Obama, İsrail konusunda da İran ile anlaşmazlıkların bulunduğunu hatırlatarak, "İran'da rejimin değişmesini beklemiyoruz ve İran halkının barışçı nükleer enerji kullanma hakkına saygı duyuyoruz. Bunun yerine İran hükümetinin Nükleer Silahların Yayılmasını Önleme Antlaşması'na (NPT) ve BM Güvenlik Konseyi kararlarına uygun biçimde sorumluluklarını yerine getirmesini istiyoruz" dedi. 

Obama, "Açık olmak gerekirse, Ruhani'nin daha ılımlı bir politika izlemek için İran halkından destek görmesi bize cesaret verdi. Ruhani'nin anlaşmaya varma yönündeki açıklamasından sonra, John Kerry'yi bu görüşmeleri yürütmesi için görevlendiriyorum. Bu görüşmeler AB, İngiltere, Fransa, Almanya, Rusya ve Çin ile yakın bir işbirliği içerisinde olacaktır" ifadelerini kullandı. 

Mısır-Filistin-İsrail 

ABD Başkanı, ülkesinin Mısır'a desteğinin devam etmesinin, bu ülkenin demokrasi konusundaki ilerlemelerine bağlı olduğunu belirtti. Obama, "İleride ABD, geçici hükümet ile yapıcı ilişkileri devam ettirecek ancak desteğimiz Mısır'ın demokrasi yolundaki ilerlemelerine bağlı" dedi. 

Mısır'da Muhammed Mursi'nin demokratik olarak iktiadara geldiğini belirten Obama, geçiş hükümetinin Mısır'daki baharın yanlış yöne gittiğini düşünen milyonlarca Mısırlı'nın ihtiyacına karşılık verdiğini söyledi. Barack Obama, geçiş hükümetinin aynı zamanda basına, sivil topluma ve muhalif partilere kısıtlamalar getirerek kapsayıcı demokrasinin gereklerini yerine getiremediğini ifade etti. 

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas'ın müzakereler için açık kapı bıraktığını ve İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun da siyasi mahkumları serbest bıraktığını hatırlatan Obama, Filistin devletinin kurulmasına yönelik isteğini "Çoğumuz risk almak zorunda kalacağız. İsrail'in ABD gibi dostlarının Filistin devletinin kurulmasına yönelik ihtiyacın farkında olması gerekir. Filistin'nin dostlarının da iki devletli bir çözümün yanında olması gerekir ve İsrail'in güvenliğinin öneminin bilincinde olması gerekir" şeklinde dile getirdi. 

ABD'nin İsrail'in güvenliğinden asla vazgeçmeyeceğini ve bunun için tüm gücünü ortaya koyacağını ifade eden Obama, İsrail'in Filistin'deki işgalinin doğru olmadığını ancak bunun da bir an önce çüzülmesi gerektiğini de belirtti. 

İran'ın nükleer programı ile İsrail-Filistin barışı meselesini çok önemsediklerini belirten Obama, bu iki meselenin çözülmesinin Ortadoğu'ya barış getireceğini ancak barışın ülkelerin kendi içindeki adaleti sağlamalarından da geçtiğini bildiklerini vurguladı.