Negatif faiz riskli mi?

Avrupa Merkez Bankası deflasyonla mücadele etmek ve büyümeyi desteklemek amacıyla mevduat faizini sıfırın altına çekti. Bu kararla negatif faiz uygulayan ilk büyük merkez bankası olan ECB, 400 milyar euroluk fonlama operasyonu da başlatacak.

Euro Bölgesi’nde enflasyonun mayıs ayında yüzde 2 hedefinin çok altında kalmaya devam ettiğine işaret eden verinin ardından Avrupa Merkez Bankası (ECB) para politikasını genişletmek üzere harekete geçti. Gösterge faizi düşüren ve mevduat faizini de negatif bölgeye indiren banka, fonlama imkanlarının genişletilmesi konusunda da karar aldı. Karar, euroyu sert bir şekilde aşağı çekerken, borsalar tarafından coşkuyla karşılandı.

Banka politika faizini 10 baz puan ile beklenenden az düşürerek yüzde 0.25’ten yüzde 0.15’e indirdi. ECB, Euro Bölgesi’nde defl asyon riskiyle mücadele etmek amacıyla mevduat faizini de bulunduğu sıfır seviyesinin altına çekti. Banka mevduata uygulanan faizi beklendiği gibi 10 baz puan düşürerek eksi 0.10’a indirdi. ECB ayrıca borç verme faizini de bulunduğu yüzde 0.75 seviyesinden yüzde 0.40’a düşürdü. ECB son olarak 7 Kasım’daki toplantısında politika faizini 25 baz puan düşürerek yüzde 0.50’den yüzde 0.25 seviyesine çekmişti.

Faizler uzun süre düşük kalacak 

'Süper Mario' olarak nitelenen ECB Başkanı Mario Draghi, para politikası toplantısının ardından yaptığı açıklamada, “Hukuki çerçevemiz içinde sıra dışı politika araçları kullanılabilir” dedi ve “faizlerin gerektiği sürece düşük kalmaya devam edeceği” açıklamasını yaptı. Draghi, “Bankalar toplam kredi hacminin yüzde 7’si kadar yeni fonlama imkanı sahibi olurken fonlama operasyonunun büyüklüğü 400 milyar euro olacak. Fonlama operasyonları Eylül ve Aralık 2014’te gerçekleştirilecek. Fonlama imkanlarının genişletilmesi konusundaki karar oy birliği ile alındı” dedi. Draghi, “Hazırlanan paketin 3 unsuru var; politika duruşunda gevşeme, aktarım mekanizmasında iyileştirme, daha fazla gevşeme, gerekirse alışılmışın dışında araçları kullanabilme. Yapacaklarımız bu noktada bitmedi. Gerekmesi halinde parasal genişlemeye daha da hız verebiliriz” dedi.

Negatif faiz riskli olabilir 

Bu adım bankaların ECB’de tuttukları fonlar için ödeme yapmaları anlamına geliyor. Negatif faizle bankaların kredi vermeye yöneltilebileceği düşünülüyor. Ancak bazı uzmanlar negatif faizin reel ekonomiye fazla katkısı olmadığını hatırlatıyor. Uzmanlara göre olumsuz sonuçlar bile doğurabilir. Bankalar ECB’deki mevduatlarının maliyetini müşterilerine yansıtabilir.

Bankaların riskli varlıklara yönelmesi halinde ise yeni varlık balonları oluşmasından endişe duyuluyor. Alternatif yatırım araçları olarak bankaların devlet tahvili alımlarını artırmasının, faizleri yapay olarak düşük tutabileceği uyarısı yapan uzmanlar finansal bir şok yaşanması halinde bankaların ve devletlerin birbirlerine çok bağımlı olmaları nedeniyle ekonominin dibe sürüklenme riskinin daha fazla olduğunu söylüyorlar.