NATO revizyona gidiyor

ABD'nin liderliğindeki Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO), son dönemde Ukrayna krizi ve Kırım'ın ilhakı üzerine yaşanan gerilim nedeniyle bir sonraki adımı "öngörülmeyen ve yeniden canlanan" Rusya ile yıllarca sürmesinden endişe edilen çekişme için revizyona gidiyor. 

Rusya'nın Kırım'ı ilhakını izleyen süreçte Moskova yönetiminin ittifakı tehdit ettiği algısı oluşturan girişimleri, aynı zamanda DAEŞ gibi radikal örgütler ve NATO'nun kurucularının yabancısı olduğu siber savaş alanlarının, bu revizyonu tetikleyen faktörler olduğu belirtiliyor. 

Rus ordusunun geçen hafta nükleer envanterine bu yıl 40 yeni kıtalar arası ve balistik füzenin katılacağını açıklaması, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg'in Rusya'nın savaş tehdidi oluşturduğu suçlamasıyla karşılanırken, Rusya ile 1900'lerin başında savaşa giren Polonya'nın Savunma Bakanı ve Başbakan Yardımcısı Tomasz Siemoniak, "Soğuk Savaş'tan sonra yaşanan barışçıl dönem artık sona erdi. Avrupa çapında durmadan yeni krizler patlak veriyor. Kamuoyunun bunu idrak ettiğinden emin olmalıyız" yorumunu yapmıştı.  

"Öncü kuvvet" oluşturulacak

NATO Savunma Bakanları yaşanan son gelişmeleri ele almak üzere bugün Brüksel'de bir araya gelirken, iki gün sürecek toplantıda ittifakın revizyonuna yönelik yeni kararlar alınması bekleniyor. Zira NATO Genel Sekreteri Stoltenberg, savunma bakanlarının, ittifakın mukabele gücünü 30 binden 40 bin askere çıkarmayı planladığını açıkladı. 

Stoltenberg, Brüksel'e giderken gazetecilere yaptığı açıklamada, "Bugün, kolektif savunmamazı güçlendirmek üzere kararlar alacağız. Bunu yapacağız, çünkü NATO yeni ve daha fazla mücadele gerektiren bir güvenlik ortamıyla başa çıkmak zorunda" dedi. 

Geçen Şubat ayında Brüksel'de yapılan toplantıda 5 bin karacıdan oluşan çok uluslu ve hızla konuşlandırılan bir gücün oluşturulması konusunda fikir birliğine varan NATO savunma bakanlarının, bu toplantıda herhangi bir NATO üyesinin Rusya veya başka bir dış güç tarafından tehdit edilmesi durumunda 48 saat içinde yardıma hazır olması planlanan bu "öncü kuvveti" tamamlamak için gerekli özel kuvvet ile hava ve deniz birlikleri konusunda kararlar alması bekleniyor.

NATO Genel Sekreteri, hızla devreye sokulacak bu kuvvetin, NATO'nun 28 üyesinin, aciliyet durumunda bu gücün nasıl kullanılacağı konusunda hızla fikir birliğine varamaması halinde manasız olacağını ifade ederek, daha hızlı kararlar alınması için ilerisini planlama kabiliyetlerini geliştireceklerini söyledi. Savunma bakanlarının bu çerçevede "siyasi ve askeri karar almayı hızlandıracak" yeni bir mekanizma konusunda da karar alması planlanıyor. 

ABD'nin NATO Büyükelçisi Douglas Lute, ülkesinin bu bağlamda ittifağa stratejik hava taşıma kapasitesi dahil olmak üzere büyük ölçekte katkı sunacağı öngörüsünde bulundu. 

Yine NATO savunma bakanlarının, NATO Avrupa Müttefik Kuvvetleri Yüksek Komutanı Philip Breedlove'a, askerleri mobilize etmesi ve konuşlanmaya hazırlaması için daha fazla yetki vermesi bekleniyor.

Öte yandan Stoltenberg, böyle bir konuşlandırma durumunda üye ülkelerin, ittifakın eylemleri üzerinde "tam siyasi kontrole" sahip olduğunu vurguladı.