Minibüs ve otobüse Euro 6 ayarı

ANKARA - Minibüs, otobüs gibi sekizden fazla yolcu taşıyan araçlar ile yük taşıyan ağır hizmet araçlarından çıkan emisyonlar, Euro 6'ya uygun olacak.

Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığının hazırladığı Ağır Hizmet Araçlarından Çıkan Emisyonlar (EURO 6) Bakımından ve Araç Tamir ve Bakım Bilgilerine Erişim Konusunda Motorlu Araçların Tip Onayına İlişkin Yönetmelik (AT-595/2009) Resmi Gazete'nin bugünkü sayısında yayımlandı. Yönetmelikteki geçici madde uyarınca, 1 Ocak 2013 tarihinden 1 Ocak 2016 tarihine kadar Avrupa Birliği üyesi veya BM/AEK üyesi ülkelerin onay kuruluşları tarafından yetkilendirilmiş teknik servislerin düzenlediği Euro 6'dan önceki ve Türkiye'de uygulanan emisyon seviyelerine ait raporlar kabul edilecek.

Trafikteki araçlarda kullanılmak üzere imal edilen değiştirilebilir (yedek) motorlar hariç olmak üzere, 1 Ocak 2016'dan itibaren yönetmeliğe ve uygulama tedbirlerine uygun olmayan motorlar satılamayacak ve hizmete giremeyecek.

Çevre ve insan sağlığının korunması için, motorlu araçlarda kullanılan motorların emisyon oranları sürekli düşürülüyor. Bu durum, tip onay belgeleri ile düzenleniyor. Belirlenen emisyon değerlerine uymayan motorlara tip onay belgesi verilmiyor ve bunlar trafiğe çıkamıyor. Halen Türkiye'de ağır hizmet araçlarında EURO 5 emisyon kriterlerine uygun motorlar kullanılıyor. AB, ağır hizmet araçlarında EURO 6 kriterlerine uygun motora, mevcut araçlar için 1 Ocak 2013, tüm araçlar için 1 Ocak 2014'te geçecek. Türkiye, AB'den 2 yıl sonra, 1 Ocak 2016'da ağır hizmet araçlarında EURO 6'ya geçmiş olacak.

Yönetmelik, Karayolları Trafik Kanunu hükümleri uyarınca motorlu araçların yapım ve kullanım bakımından karayolu yapısına ve trafik güvenliğine uyma zorunluluğunu yerine getirmek ve sağlık ile çevrenin korunması amacıyla, araçların motorlarından çıkan gaz emisyonlarının Euro 6 emisyon sınır değerlerini sağlamasını teminen; emisyonları bakımından motorlu araçların, motorların ve değiştirilebilir parçaların tip onayı için ortak teknik şartları, araçların dolaşımda uygunluğu, kirlilik kontrol cihazlarının dayanıklılığı, araç üzerinde teşhis (OBD) sistemleri, yakıt tüketiminin ve CO2'in ölçülmesi, araç OBD'sine ve araç tamir ve bakım bilgilerine erişebilirlik ile ilgili usul ve esasları belirliyor.

Emisyon sınır değerleri garanti edilmek zorunda

İmalatçıların sorumluluklarının da belirlendiği yönetmeliğe göre, imalatçılar, yönetmelik ekinde belirtilen emisyon sınır değerlerine uyulduğunu garanti etmek zorunda. İmalatçılar, piyasaya arz edilen, tescil edilen veya hizmete konulan bütün yeni araçların ve piyasaya arz edilen ya da hizmete konulan, yönetmelik uyarınca tip onayı gerektiren bütün yeni motorlar ile bütün yeni değiştirilebilir kirlilik kontrol cihazlarının, yönetmeliğe ve uygulama tedbirleri ile ilgili mevzuatına uygun olarak tip onaylı olduğunu gösterecek.

İmalatçılar, imalatın uygunluğunun, kirlilik kontrol cihazlarının dayanıklılığının ve dolaşımda uygunluğun doğrulanması için tip onayı işlemlerinin izlendiğini garanti edecek. İmalatçı tarafından alınan teknik tedbirler, egzoz emisyonlarını normal kullanım şartları altında araçların normal ömrü boyunca bu yönetmeliğe ve uygulama tedbirleri ile ilgili mevzuata göre etkin olarak sınırlanmasını sağlayacak şekilde olacak.

Yönetmelikte, tip onayı için başvurulan kirlilik kontrol cihazlarının dayanıklılığı deneylerinin ve dolaşımdaki araçların ve motorların deneyinin yapılmasına ilişkin kat edilen mesafe ile süreler de belirlendi.

Yönetmelik uyarınca imalatçılar, bağımsız operatörlere ilgili yazılım ve araç tamir ve bakım bilgileri dahil, araç OBD bilgilerine, teşhis ve diğer donanıma sınırlandırılmamış ve standart erişimi, ayrıca bağımsız tamircilere çalışmalarını tamamlayabilmeleri için araç güvenlik sistemine standart, güvenli ve uzaktan erişim hizmetlerini sağlamak zorunda bulunuyor.

Yönetmeliğe göre, 1 Ocak 2015 tarihinden itibaren bu yönetmeliğe ve uygulama mevzuatına uygun olmayan ilk defa tip onayı alacak yeni tip araçlara emisyonlar ile ilgili gerekçelere dayanarak, AT tip onayı veya ulusal tip onayı verilmeyecek. Bu tarihten sonra belgelerde söz konusu araçların ve motorların piyasada yer almayacağının açıkça belirtilmesi kaydıyla, üçüncü ülkelere ihracat için tasarlanan araçlara ve motorlara Euro 6'dan önceki emisyon aşamalarına karşılık gelen tip onayı teknik belgeleri verilebilecek.