Mega satın almalar 2014’te geri geldi

EVRİM KÜÇÜK

DIŞ HABERLER - Bu yıl yapılan küresel satın alma ve birleşme anlaşmalarının büyüklüğü 3 trilyon doları aştı. Bugüne kadar sadece beşinci kez 3 trilyon dolarlık büyüklük yakalanırken, geçtiğimiz yıla göre anlaşmaların tutarında yüzde 50 artış kaydedildi. Satın almalardaki bu hareketlilik Wall Street'e yaradı. Hafta başında sadece bir günde imza atılan 100 milyar dolarlık anlaşma New York'ta Standard and Poor's 500 endeksini rekora taşıdı. Uzmanlara göre, satın alma aktiviteleri devam edecek ve 2015'te borsaların yükselmesine yardımcı olacak. 

Bu hafta yılın en büyük ilaç anlaşmasına şahitlik ettik. İrlandalı ilaç firması Actavis, botoks üreticisi Allergan'ı satın almak için Kanadalı rakibi Valeant ile girdiği mücadeleden galip ayrıldı. İrlandalı şirket, ABD merkezli Allergan'ı 7 ay süren pazarlıkların ardından 66 milyar dolara satın aldı. İrlandalı firma, Allergan'a hisse başıan 219 dolar ödeyecek. Kanadalı ilaç üreticisi Valeant Pharmaceuticals Internatıonal, Allergan için 65 milyar dolarlık teklif vermişti. Yine bu hafta dev bir enerji anlaşmasına imza atıldı. Petrol hizmetleri şirketi Halliburton Co., Baker Hughes'i 35 milyar dolar nakit ve hisse karşılığında satın alacağını açıkladı. Sektörün ikinci ve üçüncü büyük oyuncusu, güçlerini birleştirerek pazarın lideri Schlumberger'i yerinden edecek. Ancak anlaşmanın düzenleyici kuruluşların onayını alması gerekiyor. Bu yıl ABD'nin enerji sektöründeki ikinci büyük anlaşmayla doğacak şirketin geliri Schlumberger'i geride bırakacak. 

ABD şirketlerine ilgi yüzde 65 arttı 

Thomson Reuters verilerine göre bu yıl Amerikan şirketlerini hedef olan anlaşmalar yüzde 65 artış gösterdi ve bu anlaşmalar için 1.5 trilyon dolar gözden çıkarıldı. Söz konusu rakam, Amerikan şirketlerine 2000 yılından bu yana ödenen en yüksek meblağ. Dünya ekonomisini şekillendiren finans krizinin üzerinden geçen beş yılın ardından büyük şirketler yeniden büyük oynamaya başladı. Özellikle sağlık, teknoloji, enerji ve medyada dev şirket evliliklikleri art arda geliyor. Borçlanma maliyetlerinin düşük olması, hisse senedi piyasalarının yükseliyor olması, sermayeye erişimin kolaylaşması ve birçok sektörde konsolidasyon ihtiyacının artması satın almalar için elverişli bir ortam hazırlıyor. Bu arada CEO'ların artık çift dipli resesyon endişesi duymuyor olması, faaliyetlerini büyütmeleri konusunda daha hevesli davranmalarını sağlıyor. Uzmanmlara göre bu trend devam edecek ve borsalara yeni yılda doping etkisi yaratacak. 

Satın alma hacmi yüzde 27 büyüdü 

19 Kasım itibariyle küresel satın alma ve birleşme hacmi son yedi yılın en yüksek seviyesine çıktı. yılbaşından bu yana anlaşmaların büyüklüğü 3.2 trilyon dolara ulaştı. Bu rakam, 2013 yılının aynı dönemindeki 2.54 trilyon dolarlık anlaşmaya göre yüzde 27 artışa işaret ediyor. 2007'deki 4.08 trilyon dolardan bu yana ise en büyük yıllık anlaşma yapıldı. En çok hedef alınan sektör sağlık oldu ve 437.4 milyar dolarla sektördeki anlaşmalar rekor hacme ulaştı. Bu sektörü 363.4 milyar dolarla telekom ve 328.7 milyar dolarla gayrimenkul izledi. Comcast'ın Time Warner Cable için verdiği 69.8 milyar dolarlık teklif 2014'ün en büyük anlaşması oldu. Anlaşmanın 23 Ocak 2015'te tamamlanması bekleniyor. Bu yıl tamamlanan en büyük anlaşma ise Actavis'in Forest Laboratories'i 28.4 milyar dolara alması. Finansal sponsurluk faaliyetleri 692.7 milyar dolarla yine 2007'den bu yana en yüksek seviyede gerçekleşti. Walgreen'in Alliance Boots Holdings'deki yüzde 55 hissesini 24.1 milyar dolara alması bu yılın en büyük finansal sponsorluk anlaşmasıydı. Değeri 10 milyar doların üzerindeki anlaşmalar bu yıl birleşme ve satınalmaların 804.9 milyar dolarını oluşturdu. Bu büyüklükteki anlaşmalar geçtiğimiz yıla oranla yüzde 67 artış kaydetti. 

Goldman danışmanlık hizmetlerinde lider

Anlaşmaları yürüten firmalar arasında liderlik Goldman Sachs'ın. Amerikan finans kuruluş bu yıl 935.3 milyar dolarlık anlaşmada danışmanlık yaptı. Goldman'ı 704.4 milyar dolarla Morgan Stanley ve 674.3 milyar dolarla JP Morgan takip etti. Bu yıl Asya Pasifik açısından da çok haraketli geçti. Bu pazardaki satın alma ve birleşme sayısı geçen yıla göre yüzde 13 arttı. İmzalanan 796 anlaşmanın değeri 219 milyar doları buldu. Japonya hariç tutulduğunda Asya Pasifik bölgesinde gayrimenkul en çok hedef alınan sektör oldu. Sektörde ekim sonu itibariyle bu yıl 39.3 milyar dolarlık satın alma gerçekleştirildi. 

Teknoloji sektöründe anlaşmalar hızlandı 

Bu yıl teknoloji anlaşmaları hız kazandı. Kasım ayı içinde dünyanın en çok mobil çip satışı yapan şirketi Qualcomm, Bluetooth üreticisi CSR şirketini satın almak için 2.5 milyar dolarlık anlaşmaya imza attı. Qualcomm'dan yapılan açıklamaya göre, CSR'ın satın alınmasıyla şirket, kısa alan, kablosuz iletişim yongaları ve ses işleme konusunda taşınabilir ses, otomotiv kontrolleri ve giyilebilir cihazlar gibi alanlarda kendisine fayda sağlayacak. Diğer yandan birçok dev şirketin yer aldığı açık kaynak teknoloji geliştirme platformu OpenStack üzerinde çalışan çok sayıdaki bilgisayarın yönetimini sağlayan Cloudscaling, EMC bünyesine katılıyor. OpenStack üzerindeki bilgisayarların Amazon ve Google gibi genel buluta bağlanmasına da destek veren girişim için 50 milyon dolarlık bedelin gözden çıkarıldığı belirtiliyor. Yaz sonunda ise Oracle, perakende yazılım ve donanım çözümleri firması Micros Systems'i 5.3 milyar dolara satın almıştı. Teknoloji devi, satın aldığı hisselerin tanesine 68$ ödeyecek. Bu satın alma, Oracle'ın 2010 yılında Sun Microsystems'i 7 milyar dolara satın almasının ardından en büyük ikinci satın alma oldu. 

Gıdada da dev bir anlaşma gördük bu yaz. Fast food restoran zinciri Burger King ile Kanadalı donut ve kahve zinciri Tim Hortons'un anlaştığı açıklandı. Burger King. Tim Hortons'u 12 milyar dolara aldığı ifade ediliyor. İki şirketin toplam piyasa değeri toplamı 18 milyar dolar ediyor. Tim Hortons ile Burger King'in birleşmesi sonucunda ortaya dünyanın en büyük üçüncü fast-food markasının çıktığı bildirildi. İki şirketin birleşmesinin yıllık satışlarını 23 milyar dolara çıkardığı belirtilirken toplam şube sayısı ise 18 bin oldu.

YILIN EN BÜYÜK SATIN ALMASI 45 MİLYAR DOLARA PATLADI

Comcast'ın Time Warner Cable için verdiği 69.8 milyar dolarlık teklif 2014'ün en büyük anlaşması oldu. Anlaşmanın 23 Ocak 2015'te tamamlanması bekleniyor. Şayet anlaşma sorunsuz olarak tamamlanırsa, Comcast, Time Warner Cable'ın 11 milyon abonesine hizmet vermeye başlayacak ve toplamda 30 milyon aboneye ulaşacak. Bu da Amerikan kablo TV pazarının yüzde 30′una denk geliyor. Anlaşmanın operasyonel maliyetinin de 1,5 milyar dolar civarında olması bekleniyor. Bu yıl tamamlanan en büyük anlaşma ise Actavis'in Forest Laboratories'i 28.4 milyar dolara alması.

TÜRKİYE'DE ALTI AYDA 145 ANLAŞMA YAPILDI

E&Y tarafından verilen bilgiye göre 2014'ün ilk yarısında Türkiye'de toplam 145 birleşme ve satın alma işlemi gerçekleşti. Bu dönem içinde değeri açıklanan işlemlerin toplam hacmi 9.9 milyar dolar oldu. Toplam işlem hacminin 8.6 milyar dolarlık kısmını 93 işlemle Türk yatırımcılar gerçekleştirdi. Yabancı yatırımcıların toplam içerisindeki ağırlığı işlem adedi olarak geçmiş yıllara paralel olsa da işlem hacmi açısından bu pay düştü. Bu sene sonuna kadar 300-350 adet işlem ile 20-25 milyar dolar bandında bir birleşme ve satın alma işlemi bekleniyor. Birleşme ve satın almaların 3.9 milyarı doları enerji, 3,3 milyar doları ulaştırma, 600 milyon doları yiyecek ve içecek, 600 milyon doları finansal hizmetler, 400 milyon doları otomotiv, 200 milyon doları ise imalat sektöründe kaydedildi. İşlem sayısına göre bakıldığında 26 işlem ile bilişim birinci sırada yer alırken, bilişimi 19 işlem ile enerji, 18 işlem ile imalat, 15 işlem ile hizmetler, 13 işlem ile yiyecek ve içecek, 9 işlem ile de sağlık sektörü izledi. Bu yılın ilk yarısında işlem değerine göre bakıldığında kamu işlemleri yüzde 77'lik, özel işlemler ise yüzde 23'lük kısmı oluşturdu. İşlem sayısına göre incelendiğinde ise kamu işlemleri yüzde 8'lik paya sahip olurken, özel işlemler yüzde 92'lik kısma denk geldi.