Makedonya'da 'isim anlaşması' referandumunda uzlaşılamadı

Makedonya'da hükümet ve muhalefet partileri arasında gerçekleşen toplantıların üçüncü turunda, Yunanistan ile varılan "isim anlaşmasına" yönelik referandum düzenlenmesi konusunda uzlaşma sağlanamadı.

Başkent Üsküp'teki Milletvekili Kulübünde gerçekleşen toplantıya, hükümeti temsilen Makedonya Sosyal Demokratlar Birliği (SDSM) ile Arnavut Demokratik Bütünleşme Birliği (BDİ) ve muhalefeti temsilen İç Makedon Devrimci Örgütü-Makedonya Ulusal Demokratik Birliği (VMRO-DPMNE) ile BESA Hareketinin muhalefet kanadı temsilcileri katıldı.

SDSM Genel Başkanı ve Başbakan Zoran Zaev, görüşmenin ardından yaptığı açıklamada, Makedon muhalefet partisi VMRO-DPMNE Genel Başkanı Hristijan Mickoski'nin müzakereleri engellediğini savundu.

Mickoski'nin, Devlet Seçim Komisyonu (DİK) üyelerinin seçilmesi ve geçici hükümet yönündeki isteklerini, vatandaşları referanduma davet etme şartıyla kabul ettirdiğini aktaran Zaev, muhalefet liderinin boykot ve AB ile NATO umutlarını yıkmayı tercih ettiğini söyledi.

Mevcut muhalefet yönetiminin Makedonya'yı rehin almasına izin vermeyeceklerini kaydeden Zaev, "İlerlemiş ve Avrupalı bir Makedonya'dan yanayız. Kimse bizi durduramayacak. Devlet Seçim Komisyonu olacak, referandum olacak ve vatandaşların iradesi kazanacak." diye konuştu.

Mickoski de anlaşmaya varamamalarının sebebinin referandum sorusunun oluşturulamaması olduğunu ifade ederek, referandumun başarılı olması için yüzde 50'nin üzerinde katılım ve katılanların yarısından fazlasının olumlu cevap vermeleri gerektiğini belirtti.

Mickoski, "Bizim tutumumuz açıktır ve bu partimizin tutumudur. Referandum sorusu tek anlamlı olmalı. Bu referandum yasası ve anayasa tarafından da belirlenmiştir." dedi.

BDİ Genel Başkanı Ali Ahmeti de bugünkü toplantının ilk bölümünün olumlu geçtiğini ancak ikinci kısmının hayal kırıklığı olduğunu söyledi.

Devlet çıkarlarının, parti çıkarlarının önüne konulması çağrısında bulunan Ahmeti, "Bu durumda muhalefetin devletin çıkarlarına öncelik vermesi gerektiğini düşünüyorum." ifadesini kullandı.

BESA Hareketinin muhalefet kanadı Genel Başkanı Bilal Kasami ise hükümetin genel seçimler öncesi geçici hükümet ve siyasi partilerin finanse edilmesi yönündeki iradesini memnuniyetle karşıladığını belirterek, "Tüm partiler referandumun başarılı olması için çalışmalıdır." dedi.

Bugünkü toplantının ilk kısmında hükümet ve muhalefet referandumun gerçekleşmesi yolunu açacak önemli konularda anlaşma sağlamıştı. Anlaşmaya göre Zaev, VMRO-DPMNE'nin genel seçimler öncesinde geçici hükümet, siyasi partilerin devlet bütçesinden finanse edilmesi ve DİK'in üyelerinin seçilmesi taleplerini kabul etmişti.

Liderler toplantısının ilk iki turu geçen hafta düzenlenmiş ancak bir sonuca varılamamıştı.

Yunanistan ile Makedonya arasında uzun yıllardır yaşanan "isim sorununun" çözümüne yönelik yapılan tarihi anlaşma ile ülkenin adının "Kuzey Makedonya Cumhuriyeti" olarak değiştirilmesi öngörülüyor. Bu adımla ülkenin Avrupa Birliği (AB) ve NATO üyeliklerinin önünün açılması bekleniyor ancak hem Makedonya hem de Yunanistan'da başta muhalefet partileri olmak üzere bazı gruplar anlaşmaya karşı çıkıyor.

İsim sorunu

Başta Türkiye olmak üzere birçok devlet, Makedonya'yı anayasal adı olan "Makedonya Cumhuriyeti" ismiyle tanıyor ancak Yunanistan, kendi sınırları içinde "Makedonya" isimli bir bölge bulunduğu gerekçesiyle ülkenin isminin değiştirilmesini talep ediyordu.

Makedonya, bağımsızlığını ilan ettiği 1991'den bu yana güney komşusu Yunanistan ile devam eden isim sorunu nedeniyle AB ve NATO'ya üye olamıyor.

Makedonya'nın uluslararası tanınırlığı, ülkenin Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu'nda oy birliğiyle BM üyeliğine kabul edildiği 1993 yılının Nisan ayında kesinlik kazanmış ancak güney komşusu Yunanistan'ın itirazıyla geçici referans olarak "Eski Yugoslavya Cumhuriyeti Makedonya (FYROM)" adıyla üyeliğe kabul edilmişti.