Macaristan-AB arasında Schengen vizesi gerilimi
Macaristan ile Avrupa Birliği (AB) arasında, Budapeşte'nin Birliğin dönem başkanlığını üstlenmesinin akabinde Başbakan Viktor Orban'ın Moskova ziyaretiyle bir gerginlik başlamıştı. Macaristan'ın Rus vatandaşlarına sağladığı Schengen vizesi kolaylığı, söz konusu gerginliğin biraz daha tırmanmasına neden oldu.
AB Komisyonu'nun İçişlerinden Sorumlu Üyesi Ylva Johansson, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada Macaristan'a mektup göndererek AB dönem başkanlığını üstlendiği 1 Temmuz'u izleyen günlerde Rusya ve Belarus vatandaşlarına AB içinde serbest seyahat hakkı veren 'Ulusal Kart' programının süresini uzatmasıyla ilgili izahat talep ettiğini bildirdi.
Johansson, mesajında, "Rusya, bir güvenlik tehdididir. Daha az değil daha fazla teyakkuza ihtiyacımız var. Potansiyel Rus casuslarına ve sabotajcılarına AB'ye kolay erişim sağlamak, hepimizin güvenliğini tehlikeye atacaktır" ifadelerini kullandı.
AB Komisyonu'nun belirlediği son açıklama tarihi: 19 Ağustos
Ayrıca Johansson, Macaristan'ın vereceği yanıtın ardından durumu inceleyeceklerini ve gerekirse harekete geçeceklerini belirtti. Mektubun içeriğinde vize konusu üye ülkelerin yetki alanında olsa da Schengen Bölgesi'nin güvenliğini koruma sorumluluğunun bulunduğu ve AB'nin Rusya ile vize kolaylığını Eylül 2022'de durdurduğu anımsatılarak, en geç 19 Ağustos'a kadar ilgili izahatin AB Komisyonu'na iletilmesinin gerektiği kaydedildi.
Avrupa Parlamentosu'ndaki (AP) en büyük siyasi grup Avrupa Halk Partisi'nin (EPP) Başkanı Manfred Weber de hafta başında AB Konseyi Başkanı Charles Michel'e mektup yazarak Macaristan'ın Ruslar için Schengen Bölgesi'ne giriş koşullarını basitleştirme kararını 'şüpheli' bulduğunu, casusların Birliğe sızma riskinin arttığını ifade etmişti. Macaristan, temmuz ayının başında Rusya ve Belarus'ın da olduğu bazı ülkelere yönelik mevsimlik işçiler için tasarladığını duyurduğu kolaylaştırıcı vize rejimini başlatmıştı.
Budapeşte-Brüksel-Moskova hattında süregelen gerginlik
AB-Rusya ilişkileri, 2014'te Kırım'ın Rusya tarafından yasa dışı ilhakının ardından gerilemiş ve 2022'de Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasıyla maslahatgüzarlık seviyesine indirilmişti.
AB ülkesi Macaristan ile AB arasında Rusya-Ukrayna Savaşı, Ukrayna'ya askeri ve mali destek ile AB üyelik müzakereleri gibi konularda anlaşmazlıklar yaşanıyor. Savaşa yönelik AB'den farklı politika sergileyen Orban, sıklıkla 'Rus yanlısı' olmakla suçlanırken Macar lider, bu iddiaları reddediyor.
Orban'ın eleştirilerin hedefindeki Moskova ziyareti
Macaristan Başbakanı Orban'ın, ülkesinin AB dönem başkanlığını devralmasının 5. gününde Moskova'ya gerçekleştirdiği ziyaret, AB içinde tepki çekmiş, üst düzey yönetimden arka arkaya 'Orban'ın AB'yi temsil etme yetkisinin olmadığı' uyarıları yapılmıştı. Ancak Orban, yine de Moskova'ya ziyarette bulunmuş, amacının Birliği temsil ederek müzakere başlatmak değil barış yolunda ilk adımların atılmasına hizmet etmek olduğunu dile getirmişti.