Komşu, ‘haftada 6 gün çalışma’ sistemine geçiyor!
Avrupa ülkeleri, haftanın 4 günü çalışmaya geçmeyi tartışırken; Yunanistan 1 Temmuz itibarıyla ‘örtülü 6 gün sistemi’ne geçiyor. Turizm ve gıda hizmetleri sektörleri düzenlemeden muaf… Hedef, fazla mesainin önünü açmak, kaçak istihdamın önüne geçmek.
Emre ERGÜL
Bugünlerde Türkiye’nin tek bir Yunanistan gündemi var: “Yunan adalarında tatil, Türkiye’den ucuz mu?” Bayram tatilinde Yunan adalarına ya da Yunanistan’a kuzeyine gidenler, yemek fişlerini sosyal medyaya koyarak, “Adalar çok ucuz” diye yayın yaparken; bir kesim de “Türkiye ucuz” savunması yaptı.
Avrupa Birliği de Yunanistan’ı tartışıyor. Ama konu “ucuzluk” değil, çalışma sistemi… Yıllardır “az çalışıp, bol siesta yapmak”la suçlanan Yunanlılar, 1 Temmuz’dan itibaren yeni bir sisteme geçiyor. O günden sonra bazı endüstriyel ve üretim tesislerinin yanısıra 7/24 hizmet veren işletmelerin geleneksel ‘5 günlük çalışma haftası’ yerine ‘6 günlük çalışma haftası’na geçiliyor.
Yasal düzenleme, turizm ve gıda hizmeti sektörlerini muaf tutuyor. Düzenleme, Yunan şirketlerinin haftalık çalışma günlerini 6’ya çıkarmasına ve çalışan programlarını şirkete en uygun şekilde değiştirmesine izin verecek. Reform aynı zamanda şirketlerin, işçilere günlük maaşlarının yüzde 40'ı kadar ilave tazminat alacakları altıncı iş gününü dayatabileceklerini de getiriyor. Aynı durum, işçilerin günde sekiz saatlik ana işlerinin yanı sıra gönüllü olarak günde beş saatlik ikinci bir işe sahip olmalarına da olanak tanıyor.
Başka bir deyişle, tam zamanlı çalışanların ikinci bir işe girmelerine ve günde 13 saate kadar, haftada ise yaklaşık 65 saate kadar çalışmalarına izin verilecek. Yunan hükümeti, yeni kuralların yönetimi basitleştireceğini, denetimli serbestlik sürelerini 6 aya indireceğini ve fazla mesaiye ışık tutacağını söylüyor. Atina merkezli ticaret hukuku alanında uzmanlaşmış bir firma olan Politis & Partners’ın Başkanı Emmanouil Savoidakis’e göre, mevzuat kayıtdışı istihdamla mücadele edecek, "beceri geliştirme ve gelişen pazar taleplerine uyum sağlamaya" yardımcı olacak, ücretsiz çalışan eğitimi gibi teşvikler sunarak vasıflı işgücü piyasasındaki boşlukları doldurmaya yardımcı olacak. Savoidakis, 6 günlük çalışma sisteminin bazı sektörlerle kısıtlı kalması da önemli, çünkü teşvik edici olacak…
2009 krizinde bile ‘6’ncı gün’e geçilmedi
Yunan halkı, ülke medyasında “6’ncı gün” olarak anılan yeni düzenlemeyle aslında ilk kez karşılaşmıyor. 2009'da başlayan ve neredeyse ülkenin Euro Bölgesi’nden atılmasına yol açan borç krizi sırasında, bazı kredi verenler Yunanlıların daha fazla çalışmasını talep etmişti. Ülke, katı kemer sıkma önlemleriyle birlikte gelen milyarlarca avroluk kurtarma paketlerini kabul etti. Ancak “6’ncı iş günü”ne geçilmedi.
GSYH büyümesi artarken işsizliğin azalması bekleniyor
Yunanistan’da aslında işler o kadar kötü değil… Avrupa Komisyonu'nun mayıs ayı ortasında açıkladığı hesaplamalara göre, Yunanistan’daki GSYH büyümesinin bu yıl yüzde 2.2, gelecek yıl ise yüzde 2.3 olması bekleniyor; ki bu da Euro Bölgesi’nin ortalamasının üzerinde bir oran... İşsizliğin de bu yılki tahmin olan yüzde 10.3'ten 2025'te yüzde 9.7'ye düşmesi bekleniyor.
Yine de geçtiğimiz 10 yılda pek çok genç, iyi eğitimli Yunan, yurtdışında daha iyi fırsatlar gördükleri için ülkeyi terk etti. 2019'da 10.7 milyon olan nüfusun 2029'da yaklaşık 10.4 milyona düşmesi bekleniyor; bu da tarım, turizm ve inşaat gibi bazı sektörlerde mevcut vasıflı işçi eksikliğini daha da kötüleştiriyor.