Kırım Tatarları milli özerklik hamlesi başlattı

AKMESCİT - Kırım Tatar Milli Meclisi (KTMM), Kırım Tatarlarının milli özerklik kurma yönünde çalışmalara başladığını açıkladı.

Rus yanlısı Kırım yönetiminin Ukrayna'dan tek taraflı bağımsızlık ilan etmesi ve Rusya'ya bağlanma anlamaşı üzerine, yarımadadaki Tatar halkı, geleceklerini belirlemek üzere Kırım Tatar Milli Kurultayı'nı topladı.

KTMM Başkanı Rıfat Çubarov, kurultayıın açılışında, “Tüm taraflara kendi tarihi vatanımızda milli özerkliğimizi kurma çalışmalaranı başladığımızı bildiriyoruz” dedi.

Çubarov, kurultayın gündeminde Kırım Tatar Halkının kendi milli kimliğini belirleme yönündeki karar taslağının bulunduğunu vurgulayarak, Kırım’ın statüsünün belirleme referandumunun yerel halk olan Tatarların fikri sorulmadan yapıldığına dikkati çekti.

Bunun uluslararası anlaşmalara, BM Yerel Halklar Bildirisi’ne aykırı olduğunu kaydeden Çubarov, “Hepinizin elinde Kırım Tatar halkının milli kimliğini belirleme kararı var. Biz bu kararı kabul etmekle, Kırım’da, Kırım Tatar milli özerkliğinin kurulmasına yönelik çalışmaların başladığını ilan etmiş olacağız” diye konuştu.

Çubarov’un sözleri, Rusya'ya bağlı Tataristan Cumhurbaşkanı Rustam Minnihanov, Tataristan Müftüsü Kamil Samigullin ve tek taraflı seçilen Kırım Başbakan Yardımcısı Rustam Temirgaliyev ile delegelerce aşkışlandı.

Kırım Tatar milli özerkliğinin kurulmasına yönelik çalışmaların başlatılmasının uluslararası anlaşmalar ve BM deklarasyonlarına uygun olarak hazırlandığını dile getiren Çubarov, Kırım Tatar milli özerkliğinin, yarımadada yaşayan milletlerle eşit hak, karşılıklı saygı prensibi üzerinde kurulacağını söyledi.

Çubarov, milli özerklik kararı alındıktan sonra, Kırım Tatar Milli Meclisi'ne, devletlerle ve uluslararası kuruluşlarla işbirliği kurma görevini üstleneceğini ifade etti.

Kimse vatanını terk etmeyecek

Kırım Müftüsü Hacı Emirali Ablayev de Kırım Tatar Milli Kurultayı‘ndaki konuşmada, Kırım'ın Rusya'nın kontrolüne geçmesinden sonra Tatarların yarımadayı terketmemelerini istedi.

 Ablayev, “Biz bugün 1783'te dedelerimizin yaşadıkıklarını yaşıyoruz. O zaman birçok insan vatanını terk edip, başka yerlere göç etmişti ama bugün kimse vatanını terk etmeyecek. Müslüman bir ülkede, bir asker öldüğü zaman yakınlarına ‘Başınız sağolsun’ dendiğinde, ‘Vatan sağolsun’ diye cevap verilir. İşte vatanımızın sağ olması için burada kalacağız. Kimse vatanını terk etmeyecek” dedi.

Ablayev, Kırım Tatar halkının 50 yıllık sürgünden anavatanı Kırım’a geri döndükten sonra 25 yıldır verdiği mücadeleyi aralıksız sürdüreceğini vurguladı.

Kırım yönetimi Tatarlar'a haklarını vermiyor

Ukrayna'dan tek taraflı bağımsızlığını ilan eden ve Rusya'ya bağlanma anlaşması imzalayan Kırım yönetiminin, referandumdan önce Tatarlara vadedilen yönetimde yüzde 20'lik kontenjan hakkının vermeyeceği bildirildi.

Kırım Parlamentosu Başkan Yardımcısı, Anayasa Komisyonu Başkanı Georgiy Yoffe, Kırım Tatarlarına, yönetimde yüzde 20’lik kontenjan verme kararının, tek taraflı bağımsızlık ilanından ve Rusya ile ilhak anlaşması imzalanmadan önceki Kırım Özerk Cumhuriyeti Parlamentosu tarafından alındığını öne sürdü.

Rusya Federasyonu’nda, böyle bir kontenjanın ayrılması için yasal gerekçelerin bulunmadığını iddia eden Yoffe, Rusya’da yönetici seçimlerinin eşitlik prensibi üzerinden yapıldığını savundu.

Yoffe, Kırım'da da milliyet açısından herhangi bir avantajın öngörülmediğini kaydederek, yönetimde yer almak için öncelikli kriterin millliyet değil, profesyonellik olacağını bildirdi.

Anayasa Komisyonu Başkanı Yoffe, yeni anayasaya göre, Kırım’da Rusça, Ukraynaca ve Tatarca'nın resmi dil statüsünde olacağını bildirdi.

Rus yanlılarından oluşan Kırım yönetimi, 16 Mart'ta yapılan referandumdan önce, yarımadada yaşayan Tatar halkı için yeni yönetimde yüzde 20 kontenjan verileceğine ilişkin karar almıştı.