İsrail'in nükleer sırrı

Son yıllarda özellikle İran'ın nükleer faaliyetlerini sıkça eleştiren İsrail'in nükleer çalışmalarında gizlilik politikası yürütmesi ve Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'na (NPT) taraf olmaması İsrail'in "savunma politikalarına" yönelik eleştirileri gündeme getiriyor.

Savunma harcamaları yaklaşık 15 milyar doları bulan ve güvenlik politikalarına son derece önem veren İsrail'in, nükleer programı ise "çok gizli" olması ve resmi hiçbir bilginin bulunmaması nedeniyle sadece öngörüler ve tahminler yoluyla analiz edilebilir durumda.

Uzmanlar, İsrail'in 100 ila 200 arasında nükleer füzeye sahip olduğuna inanıyor. Bunun yanı sıra, Greenpeace Nükleer Faaliyetler raporundan derlenen bilgilere göre, İsrail ordusunun savaş başlıklarını savaş uçakları ve sahip olduğu üç denizaltıdan biri aracılığıyla ateşleyebileceği sanılıyor.

Arap dünyasının olası tepkisine ilişkin kaygılar, İsrail toplumunun çeşitli katmanlarından gelebilecek olası eleştiriler ve ABD'nin nükleer silahsızlanmaya yönelik taahhütleri, İsrail'in nükleer kapasitesini kamuoyu önünde kabul etmemesinin nedenleri arasında gösteriliyor.

1968 yılında imzaya açılan ve 1970'te yürürlüğe giren Nükleer Silahların Yayılmasının Önlenmesi Anlaşması'na (NPT) taraf olmayan İsrail, 2015 Gözden Geçirme Konferansı'na ise bu yıl gözlemci olarak katılıyor.

Son yıllarda İsrail'in nükleer söylemini etkileyen en önemli unsur "İran'ın nükleer programının İsrail'e etkileri ve İsrail'in buna nasıl tepki vereceği" olarak ön plana çıkıyor. Özellikle İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu döneminde "İran'ın nükleer faaliyetleri" ülkenin bir numaralı güvenlik tehdidi olduğu görülüyor. 

Netanyahu ve kabinesindeki önemli bakanlardan Ehud Barak ile Moşe Ya'alon konuşmalarında "İran'ın nükleer bir güç olmasının kabul edilemez olduğunu ve İsrail'in varlığını tehdit edeceğini" sık sık dile getiriyorlar.

İsveç merkezli Stockholm Uluslararası Barış Araştırmaları Enstitüsü'nün (SIPRI) 2014 yılına ilişkin yayımladığı verilere göre, dünyadaki nükleer başlık sayısı 16 bin 300. İsrail'in sahip olduğu nükleer başlık ise 80 adet. İsrail, şu an bölgesinde NPT'ye taraf olmayan tek devlet.