İslam ülkeleri dışında ilk sukuk çıkaran İngiltere oldu

İngiltere’de İngiltere’de hükümet İslam’a uygun faizsiz bonolar çıkaracak ilk Müslüman olmayan ülke oldu. İngiltere Başbakanı David Cameron, İslami kurallara uygun finansal ürünler planını açıkladı. BBC’nin haberine göre Londra Borsası yeni endeks oluşturacak ve İngiltere Hazinesi de 300 milyon dolar değerinde İslami tahvil çıkaracak. İngiltere böylece Müslüman olmayıp da, İslami tahvil satışı yapan ilk ülke olacak. Financial Times (FT) gazetesi de haberinde İslami finans sektöründe özellikle son 10 yılda gerçekleşen büyümenin Avrupa’nın en önemli finans merkezlerinden İngiltere’nin ilgisini çektiğini belirtti. İngiltere düzenlenen Dünya İslami Ekonomik Forumu’nda İngiltere Başbakanı Cameron, İngiltere Hazinesi’nin İslami tahvil çıkaracağını duyurdu.     

Sektör hacmi 2012’de 44.5 milyar $’a ulaştı

Faizin haram olduğu İslam inancında tüm yatırımların konut, fabrika ve yol gibi somut varlıklara yapılması öngörülüyor. FT, İslami bono veya “sukuk” sektörün büyümesinin yüksek profilli örneklerinden biri oldu. Finansal araştırma şirketi Dealogic’e göre 2003 yılında 3.5 milyar dolarlık uluslararası sukuk tahvili çıkarılırken, 2012’de sukuk ihracı 44.8 milyar dolara ulaştı. Londra da uzun bir süreden beri küresel imajı ve finans uzman avukatları, bankacıları ve muhasebecileri ile İslami finans endüstrisi için önemli ve olağan bir merkez olageldi.  Bir önceki İşçi Partisi hükümeti Müslüman İngiliz vatandaşlarının finansal ihtiyaçlarını karşılamak için ülke içinde faaliyet gösterecek İslami bankacılık sektörü için çalışmalara başlamıştı. O dönemki İngiliz Maliye Bakanı Alistair Darling, 2008 Sonbahar Beyannamesi’nde 2 milyar sterlinlik kısa vadeli İslami bono çıkarma programını duyurmuştu. Fakat 2008’deki küresel mali krizi bu planın uygulanmasını erteledi. Mevcut muhafazakar-liberal koalisyon hükümeti ise Londra’nın küresel bir finans merkezi olma vasıflarını geliştirme yönünde kararlı yaklaşımlar sergiledi. Bu yıl İngiltere hükümeti bir İslami finans görev gücü kurarak İslami bankacılığın zeminini oluşturmanın yollarını inceledi. Pek çok finans uzmanı İslami bono ihracı yoluyla İngiltere’nin sektöre yönelik taahhütlerini yerine getireceğini belirtiyor. Öte yandan FT, İngiltere’de faaliyet gösteren İslami bankacılık sektörünün beklenenden daha az canlı olduğuna dikkat çekiyor. Sukuk ihracıyla sektörün canlanması bekleniyor.

İslami finans 2 trilyon $’lık bir hacme ulaştı

İslami finans sektörünün hacminin 2 trilyon dolara yaklaştığı belirtiliyor. Sukuk adı verilen İslami mali ürünlerin farkı, İslam’daki faiz yasağına göre şekillenmeleri olarak niteleniyor.Borç alışverişinden çok yatırım olarak tanımlanıyorlar. Genelde ilk ödeme Müslüman bir yatırımcıdan bu örnekte İngiliz hükümetine yapılıyor. Borç vermek değil de, bir varlığa yatırım gibi görülüyor. Yatırımcı da kazancını faiz olarak değil, kâr payı ya da kira olarak alıyor. İngiltere hükümetinin satacağı tahvillerde yatırım büyük ihtimalle gayrimenkullere yapılmış olacak. Bu yaklaşımı eleştirenler de yok değil. Bazı İslam âlimleri bu yöntemle aslında faizden kaçınılmadığını söylüyor. Çünkü önceden belirlenmiş miktarlarda kar payları ve tahvilin zamanı geldiğinde yapılan ödeme gerçekten de faizli borç ödemesine benziyor. İslam âlimleri bu yöntemin kabul edilebilir olup olmadığıyla ilgili yoğun bir tartışma içinde.İngiltere’nin çıkaracağı İslami tahvil ve bonoların ayrıntıları da henüz açıklanmadı. İslam dünyasındaki bazı ülkeler bu yöntemi para bulmak için kullanıyor. Türkiye, Malezya ve Endonezya bu ülkeler arasında yer alıyor.