İran'da seçim günü

İran, dokuzuncu dönem milletvekili seçimleri için yarın sandık başına gidiyor. Meclisteki 290 sandalye için, çok sayıda siyasi grup, görüş ve bloktan 3 bin 467 aday yarışacak.

İran'da son yıllarda yaşanan siyasi kutuplaşma dikkate alındığında, seçimlerde muhafazakar isimlerin daha fazla sandalye kazanacağına kesin gözüyle bakılıyor.

Önde gelen muhalif hareketler, Hüseyin Musavi, Zehra Rahnavard ve Mehdi Kerrubi'nin fiilen ev hapsinde tutulduğunu belirterek, boykot çağrısı yapmıştı.

Çağrıcı grupların boykotu "aktif" olarak nitelendirmesi, seçim günü ülkede protesto eylemleri düzenlenebileceğine işaret ediyor. İran yönetimi ise çıkabilecek olaylarda can kaybı yaşanmasından endişe ediyor.

Seçimlerde yüksek katılım oranına ulaşılması ise İran halkının mevcut yönetimi desteklediğine işaret edecek. Bu nedenle, ülkenin dini lideri Ali Hamaney ve Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinejad için, seçimlere katılım oranın ne olacağı, kendilerine yakın isimlerin kaçının milletvekili seçileceği kadar önemli bir soru.

Hamaney, Ahmedinejad ve bu iki isme yakın çevreler seçim arifesinde sürekli olarak seçimlere katılım çağrısı yapıyor ve televizyonlarda halkı seçime katılmaya çağıran reklamlara yer veriliyor.

"Düşmanın propaganda aygıtı ve küstah medya çevrelerinin" İran seçimlerini ihtişamdan uzaklaştırmaya çalıştığını iddia eden Hamaney, "Herkes iyi bilmeli ki seçimlere katılımın yüksek olması ülkeyi ileri götürecek ve düşmana ağır bir darbe indirecek" demişti.

Cuma günkü seçimin Ahmedinejad için önemli bir diğer yanı ise 2013'te yapılacak olan cumhurbaşkanlığı seçimleriyle alakalı. İran anayasasına göre üç dönem üst üste cumhurbaşkanı olmak mümkün değil. İki dönemdir cumhurbaşkanı olan Ahmedinejad'ın iktidarda söz söylemeye devam edebilmesinin yolu, mecliste kendisine yakın kişilerin çoğunluk oluşturmasından geçiyor.

Öte yandan ABD kaynakları, seçimlerde yaşanacak bir başarısızlığın muhafazakar blok içinde çatlak oluşturabileceğini düşünüyor. Muhafazakar blok içinde Ahmedinejad ve Hamaney'in iki kutup oluşturduğunu düşünen kaynaklara göre, asıl seçim rekabeti de bu kutuplar arasında cerayan ediyor.

İran İslami Danışma Meclisi, dört yıllığına seçilen 290 üyeden oluşuyor.

Siyasi partilerin olmadığı İran'da, asıl rekabet muhafazakarlar ve reformcular arasında yaşanıyor, ancak her iki grubun da onlarca alt grubu var. Dahası her seçimde farklı gruplar oluşuyor.

Adaylar, genelde listeler halinde seçime katılıyor.

Muhafazakarlar içinde reformculara yakın isimler varken, Hamaney çevresinde toplanan daha radikal bir grup da var.

Muhafazakarlar ve reformcular arasında ülkenin dış politikası söz konusu olduğunda nüanslar mevcut ancak bu farklılıkların radikal bir ayrım olmaması dikkat çekiyor.

48 milyon 288 bin 799 kayıtlı seçmenin bulunduğu seçimleri, 174  yabancı basın kuruluşundan 350 gazeteci takip edecek.