İran için milyon dolarlık yatırım avına çıktı

Aydın Şahinalp /dunya.com

Yıllardır küresel arenada izole olan İran ekonomisinin tecrit döneminin neden olduğu hasarı onarıp tekrar ayağa kalkabilmesi için önümüzdeki süreçte yıllık ortalama 150 milyar dolarlık dış yatırıma ihtiyacı bulunuyor. Batılı ülkelerle varılan nükleer anlaşma sonrası uygulanan ekonomik yaptırımların kaldırılacağı haberine rağmen İran halen birçok yatırımcı için cazibesi olmayan ve biraz da korkutan bir ülke konumunda. İran'ın bu makus talihini değiştirmek için devreye Hamid Biglari girdi. 

Ruhani'nin kapısını çaldığı kişi

Bloomberg'in sitesinde yer alan habere göre 57 yaşındaki İran asıllı ABD'li Biglari resmi olarak İran'ı temsil etmese de İran Cumhurbaşkanı'nın Hasan Ruhani'nin New York finans dünyası için kapısını çaldığı kişi. Biglari, yabancı yatırımcılar ile  İranlı güçlü brokerları konferanslarda ya da özel toplantılarda bir araya getiriyor. 1979'daki devrimden iki yıl önce doğduğu toprakları bırakarak eğitim için ABD'nin yolunu tutan Biglari, reformcu Ruhani iktidara gelene ülkesini ziyaret bile edememiş. Ancak Biglari son zamanlarda artan nüfuzuyla birlikte İran Merkez Bankası'nın başına geçmesi için davet ediliyor.  

"İran bu dalgayı kaçırmayı göze alamaz"

İşinin hiç de kolay olmayacağının farkında olan Hamid Biglari, "İran 90'lı yıllar ile 2008 arasında yaşanan ve yükselen suların bütün tekneleri yüzdürdüğü küreselleşmenin altın çağını kaçırdı. İran bu yeni dalgayı kaçırmayı göze alamaz" diyor. 

Parya ekonomisindeki 80 milyon tüketici

İran'ın yakın geçmişini  'parya ekonomisi' olarak tanımlayan Biglari, "İran'da kaliteli mal ve hizmet yoksunu olan 80 milyon tüketici bulunuyor." diyerek yatırımcaların risk iştahını kabartıyor. 

İş yapabilme kolaylığı liginde sonlarda

Ekonomik yaptırımların kaldırılmasına rağmen İran'ın yabancı yatırımcıyı cezbetmesi önünde ciddi engeller yer alıyor. Gölgeli devlet kurumları ekonominin büyük bölümünü kontrol ediyor. Yargı sisteminin yabancılara karşı çarpık işlediği düşüncesi hakim. İran Dünya Bankası'nın iş yapabilme kolaylığı araştırması listesinde 189 ülke arasında 130'uncu sırada. Komşuları Suudi Arabistan'ın 49'uncu ve Birleşik Arap Emirlikleri'nin ise 22'inci sırada yer alıyor. 

"Muazzam potansiyeli ortaya çıkaracak lider"

Hamid Biglari, İran nükleer anlaşmasının ABD Kongresinde onaylanıp kabul edilmesi sürecinde ciddi loby çalışmaları yürüttü. Biglari 37 yıl sonra 2014 yılının ağustos ayında ziyaret edebildiği İran'da gördüklerinin ardından yaptığı açıklamada, " İran'ın sahibi olduğu muazzam potansiyeli ortaya çıkarabilecek lider" demişti. 

Fizikten bankacılığa

Tahran doğumlu 57 yaşındaki Hamid Biglari 1977 yılında ABD'ye Cornell Üniversite'sinde matematik ve fizik eğitimi almak için geldi. Şah rejiminin iki yıl sonra devrilmesiyle yıllarca ülkesine dönemedi. Princeton Üniversitesi'nde astrofizik alanında doktorasını yaptı. 1990 yılında McKinsey&Co.'da çalışmaya başladı. 2000'de Citi Bankası'nın Genel Müdürü Weill ile tanıştı. Ve bankacılık hayatı başladı. 2008 yılındaki finansal krizde başarılı stratejileri ve çalışmalarıyla dikkat çekti. Citi'de son görevi gelişen piyasalardan sorumlu başkanlıktı. Ve bu pozisyonunda sorumlu olduğu birim Citi'nin elde ettiği gelirin yaklaşık yarısını sağladı.