”Hayal görmeyelim, bu anlaşma sorunu çözmeyecek”

PARİS- Fransa Dışişleri Bakanlığı, Tahran'da bugün Türkiye, İran ve Brezilya arasında imzalanan uranyum takasına ilişkin anlaşmanın, İran'ın nükleer enerji ve uranyum zenginleştirme programıyla ilgili ortaya çıkan sorunu temelden çözmediğini bildirdi.

Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Bernard Valero, "Hayal görmeyelim. Bu anlaşma, İran'ın nükleer enerji ve uranyum zenginleştirme sorununu çözmeyecek. Öngörülen uranyum takası, sadece bir ilave güven tedbiri. Esas sorun, İran'ın Natanz'daki uranyumu zenginleştirme programının devam etmesi, Arak'taki reaktörün inşası, Kum kentindeki sitenin gizlenmesi. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (IAEA) uzmanlarının bu sorularına şu ana kadar yanıt verilmedi" dedi.

İran'ın ekim ayından bu yana IAEA ve BM Güvenlik Konseyi kararlarını sürekli ihlal ettiğini belirten Valero, İranlı yöneticilerin sürekli çelişkili açıklamalarda bulunduğu görüşünü dile getirdi.

"Kararı IAEA verecek"

Fransa Dışişleri Bakanı Bernard Kouchner, Tahran'da bugün Türkiye, İran ve Brezilya arasında imzalanan uranyum takasına ilişkin anlaşmadan memnuniyet duyduğunu, bu konuda yanıtı Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA) vereceğini söyledi.

RFI radyo kanalına konuşan Kouchner, "Bu konuda yanıtı biz değil IAEA verecek" dedi. Fransız bakan, konuyu değerlendireceklerini ifade etti.

BM'de İran'a yönelik yaptırımlarla ilgili görüşmelerde son iki günde önemli ilerleme sağlandığını belirten Kouchner, ayrıntı vermedi.

Kouchner, "İran, Brezilya ve Türkiye arasındaki anlaşmadan memnunum. Bu anlaşmayı memnuniyetle karşıladık. Ayrıca Türkiye ve Brezilyalı dostlarımızın bu konuda kararlılığını takdir ediyoruz. Konuşmak her zaman iyi, dinlemekse daha da iyidir" diye konuştu.

AB: Anlaşmanın IAEA'nın koşulları sağlaması, temel sorunu çözmez

Avrupa Birliği (AB), İran'ın nükleer programı sorununun çözümü için gösterilen diplomatik çabaları memnuniyetle karşıladığını bildirdi ve Tahran'da bugün Türkiye, İran ve Brezilya arasında imzalanan uranyum takasına ilişkin anlaşmanın Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu'nun (IAEA) önerileriyle uyumlu olmasının önem taşıdığını açıkladı.

AB Dışişleri Yüksek Temsilcisi Catherine Ashton'un sözcüsü Maja Kocijancic, anlaşma metnini inceleme aşamasında olduklarını, anlaşmayla ilgili IAEA'nin yapacağı değerlendirmenin önemli olduğuna işaret etti. 

Kocijancic, "Hatırlatmak isterim ki IAEA'nin geçen yıl Ekim ayında sunduğu öneriler bir tür iyi niyet jestiydi. İran bugüne dek bunu reddetti. Şimdi İran IAEA'nin önerilerini kabul ettiyse, bunu memnuniyetle karşılarız. Fakat bu, uluslararası toplumun, İran'ın nükleer programının barışçıl niyetinden endişe duymasından kaynaklanan temel sorunu çözmez" dedi.

Maja Kocijancic, İran'ın nükleer programıyla ilgili şüphelerin giderilmesi için IAEA aracılığıyla ve 5 1 formatında yapılan görüşmelerin "İran'ın ciddi diyaloğa girmemesi ve şüpheleri gidermemesi nedeniyle bugüne dek sonuç vermediğini" söyledi. Kocijancic, bu ülkeye yeni yaptırımlar için BM Güvenlik Konseyi'nde çalışmaların sürdüğünü hatırlattı ve İran ile diyaloğun nükleer programla ilgili olması gerektiğini ifade etti.

"AB'nin İran hakkındaki görüşü değişmedi"

AB Konseyi Başkanı Herman Van Rompuy, İran'ın nükleer enerji programı hakkında AB'nin hala çok büyük endişeleri olduğunu söyledi.

AB dönem başkanlığını yürüten İspanya'nın ev sahipliğinde Madrid'de düzenlenen AB-Latin Amerika ve Karayipler Zirvesinin başlaması dolayısıyla düzenlenen basın toplantısında konuşan Rompuy, Tahran'da bugün Türkiye, İran ve Brezilya arasında imzalanan uranyum takasına ilişkin ortak formülle ilgili bir soruyu yanıtladı.

İran'ın nükleer programı konusunda uluslararası toplumun endişeleri karşısında hala sessiz kaldığını söyleyen Rompuy, "AB'nin İran hakkındaki görüşü değişmedi, endişelerimiz devam ediyor. İran, nükleer programıyla ilgili müzakereye gitmeyi reddetti. AB diyalogdan yana olsa da, İran bunu reddetti. Uluslararası Atom Enerjisi Kurumunun (IAEA) yeni önerilerine olumlu cevap vermedi. İran'dan, IAEA'ya yazılı cevap vermesini bekliyoruz" diye konuştu.

İran'a daha fazla BM yaptırımı

LONDRA - İngiltere Dışişleri Bakanlığı, İran'a yönelik daha fazla BM yaptırımına ilişkin çalışmaların sürmesini savundu.

İngiltere Dışişleri Bakan Yardımcısı Alistair Burt, Türkiye, İran ve Brezilya arasında imzalanan uranyum takasına ilişkin anlaşmayla ilgili şunları söyledi:

"İran'ın, nükleer programıyla ilgili görüşmeleri ve Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) ile işbirliğini reddetme tutumu endişe yaratmaya devam ediyor. 

İran'ın uluslararası topluma, barışçıl amaçlarıyla ilgili güvence verme yükümlülüğü var. UAEK, bunun doğrulanmasının mümkün olmadığını bildiriyor. Bu nedenle BM Güvenlik Konseyinde (BMGK) yaptırımlar üzerine çalışıyoruz. İran somut adımlar atarak yükümlülüklerini karşılamadıkça bu çalışma devam edecektir."