Faiz artışından tüm varlıklar etkilenecek

DIŞ HABERLER - Son on yıldır ilk kez ABD Merkez Bankası düşük enflasyon oranlarını artırmayı planlıyor. Daha bu hamle gerçekleşmediği halde küresel ekonomiye olan etkileri şimdiden hissedilmeye başlandı. Öte yandan ABD ekonomisinde güçlü istihdam verilerine rağmen, zayıf tüketici güveni ve cılız enflasyon, ABD Merkez Bankası’nın sıfıra yakın faiz oranı politikasından çıkmasını zorlaştırıyor. 17 Eylül’de gerçekleşecek Federal Açık Piyasa Komitesi toplantısında hala bir faiz artışı ihtimali %25 bile olsa mevcut. Bu sebeple tüm dünyada uzmanlar olası bir artışta varlık sınıflarına ne gibi etkileri olacağını öngörmeye çalışıyor. 

En çok para birimleri etkilenecek 
Dolar, Fed’in faiz artışı sinyalleri vermeye başlamasının ardından yıl başından bu yana küresel para birimlerinden oluşan sepet karşısında 90 seviyesinden 95’e yükseldi. Bu da yatırımcıların ABD ekonomisindeki iyileşmeye hayli güvendiğine işaret ediyor. Financial Times gazetesinde yer alan bir analize göre en büyük etki emtialarda ve para birimlerinde hissedilecek. Gelişmekte olan ülkelerde geçtiğimiz ay ve yıllarda her ne kadar faiz artışı için birkaç kez ‘prova’ yapılmış olsa da, faizlerin gerçekten artmasıyla gelişen piyasa para birimleri zayıflayacak. Uzmanlar özellikle özel sektörün dolar cinsinden borçlarının gelişmekte olan ülkeler için zorlayıcı olacağına dikkat çekiyor. Geçtiğimiz haftalarda Societe Generale analistleri Phoenix Kalen ve Roxana Hulea da Türk Lirası’nın dolar karşısında yüzde 8 daha değer kaybederek 3.2088 seviyesine kadar düşebileceğini öngörmüş ve dolar alımı yapılması tavsiyesinde bulunmuştu. 

Altın, koltuğunu dolara devredecek 
Fed’in faiz artışının deflasyonel bir hamle olduğunu belirten uzmanlar, emtia ve özellikle altın fiyatlarının da baskılanacağını belirtiyor. Altın genelde faiz oranları yükseldiğinde bir banka hesabının ödeyeceği kadar faiz kazandıramadığından değer kaybetme eğilimine giriyor. Öte yandan altın geçtiğimiz dönemde ciddi bir değer kaybı zaten yaşamıştı. Altın 24 Temmuz’da Fed’in eylülde faiz artıracağı söylentileriyle dört buçuk yılın en düşük seviyesi olan 1072 dolar seviyesine gerilemişti. 

Dolar cinsinden varlıklar ucuzlayacak 
Bir faiz artışı - ki mevcut durumda bunun uzun vadeli bir politika değişikliği olduğu piyasalar tarafından biliniyor - doğrudan doları güçlendiriyor olacak. Bu da birçok uzmana göre dolar cinsinden tüm varlıkların fiyatını düşürecek. Petrol ve endüstriyel metaller üzerindeki baskılar devam ederken, dolar, sermayenin ABD’ye dönüşüyle daha da güçlenecek. Ayrıca yatırımcılar tarihi seviyelerinin üzerinde seyreden hisse piyasalarında bir balonun patlamasından da endişe ediyor.

‘Zombi’ şirketler yok olmaya mahkum
Fed’in parasal genişleme sürecinde sıfıra yakın faiz oranları bazı şirketlerin de tek yaşam kaynağı oldu. Bu şirketlerin sadece düşük faizler sayesinde hayatta kalabildiğini belirten uzmanlar, bu şirketlere ‘zombi şirketler’ de diyor. Hisse piyasalarının en önemli isimlerinden ve Pimco’nun eski CEO’su Bill Gross bu şirketlerin çoğunun borçlanma maliyetlerinin artmasıyla batacağını öngörüyor ve bunun aslında ekonomi için iyi bir durum olduğunu belirtiyor.

Herkes Fed’in peşinden gitmeyecek
Sadece İngiltere Merkez Bankası’nın Fed’in arkasından faiz artırımına gideceği öngörülen rapora göre, petrol fiyatlarındaki zayıflık ve enflasyonun düşük seyretmesi gelişmiş ekonomilerdeki diğer önemli merkez bankalarının para politikalarını daha da gevşetmesine yol açacak. Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi’nin geçtiğimiz hafta parasal genişlemenin süresinin uzatılabileceğini ve kapsamının genişletilebileceğini söylemesi de uzmanlarca bu savı destekliyor. Japonya Merkez Bankası’nın da enflasyon hedefine ulaşabilmek için sıkılaşmaya gitmeyeceği öngörülüyor. Küresel ekonominin motoru Çin’de ise merkez bankasının büyümeyi teşvik etmek için faizleri düşürebileceği dahi uzmanların öngörüleri arasında.