Euro Bölgesi'nin formatı değişmeli

Didem ERYAR ÜNLÜ

Dünya Ekonomik Forumu Ortadoğu, Kuzey Afrika ve Avrasya Zirvesi'nin ikinci gününde Euro Bölgesi yaşamını sürdürecek mi? Eğer bunu başaramazsa borç krizinin Euro Bölgesi dışına etkileri neler olacak? Soruları masaya yatırıldı. "Euro Bölgesi yapbozunu çözmek" başlıklı oturumda katılımcılar, Yunanistan Euro Bölgesi'nden çıkmadan soruna bir çözüm bulunması gerektiğini savundular. Yunanistan'ın Euro Bölgesi'nden çıkmasının sadece Avrupa'yı değil, küresel ekonomiyi etkileyeceğini ifade eden katılımcılar, Euro Bölgesi'nin hayatta kalması için format değiştirmesi gerektiğini düşünüyorlar.

Yorumlar şöyle:

MERKEZ BANKASI BAŞKANI ERDEM BAŞÇI:

Maastricht kriterleri doğru uygulama yanlış

"Türkiye'de sıkı tedbirler işe yaradı ama her ülkede aynı şekilde işlemeyebilir. Avrupa Merkez Bankası ne yapacağını biliyor ama en ufak temerrüt olsa bile, hayatı çok zor. Bir ülkenin attığı imzanın arkasında durması gerekiyor. Borcunu ödemesi gekiyor. İhtimallerden birisi Yunanistan'ın borcunun yüzde 100'ünün devralınması ve Yunanistan'ın bunu zaman içinde ödenmesi. Eğer bu konuya 2007-2006 yılında borç civarı 100'de 100 iken kemer sıkma ile bu sorunun üzerinden gelinebilirdi. Ama borç oranı yüzde 140 olunca bunu yapmak çok mümkün görünmüyor. Euro Bölgesi'nde format değişmeli diye düşünüyorum.

Yunanistan euro kalması gerekir aksi taktirde bunun maliyeti herkes için çok olur. Bir ülke çıkarsa, bu diğer ülkelerin de eurodan çıkması anlamına gelir. Maastricht Kriterleri doğru kriterler, fakat uygulanmasında hata var. Problem kağıt üzerinde yazılı olanın uygulanmaması. Euro Bölgesi tartışmaları yaklaşık bir yıldır sürüyor. Şu anda yapılması gereken en önemli şey belirsizliğin ortadan kaldırılması. Bölgenin ailevi sorunu, bizim bir tavsiyemiz olamaz."

İTALYAN ENI BAŞKANI GUISEPPE RECCHI:

İşletmelere odaklı para politikası gerekiyor

"Piyasalar trendlere bakıyor. İtalya'da genelde herşey istikrarlı görünüyordu ama Yunanistan'daki durum nedeniyle odak değişti. Borç ödenmesinden çok, ne kadar borcun var sorusu gündeme geldi ve piyasa borcu azaltmaya odaklandı. Bu da insanların ceplerine dokunmaya başladı tabii ki. Bankacılık sektörünü yeniden ayağa kaldırmak için öncelikle algıları birleştirmek gerekiyor. Endişelerin artmaması için ulusal algıyı değiştirmek şart.

Şu ana kadar alınan tedbirler tasarruf üzerine odaklı oldu. Bu genel anlamda bankacılık sistemini korumak için yapıldı. Ekonomik döngünün odak noktası aslında işletmeler. İşletmeler para kazanmazsa ekonomi de hareketlenmez. Ülkeler ekonomilerini canlandırmak için para politikası kullanır. Merkez Bankası büyüme ile ilgili bir para politikası sürdürmüyor. İşletmelere odaklanılmıyor. Yunanistan eurodan çıkarsa neler olacağını şu anda kimse bilemez. Ama piyasalar şu ana kadar atılan adımlardan tatmin olmuş değiller. Dünya genelinde belirsizlik ve sürdürülemezlik algısı var. Bu algıyı değiştirmek gerekiyor."

YUNANİSTAN ESKİ FİNANS BAKANI GEORGE PAPACONSTANTİNOU:

Eurodan çıkarsak, yaşamsal ürünleri bile ithal edemeyiz

"Eğer önlemler çok daha önce alınsaydı bu duruma gelmezdik. Bugün yapılması gereken sıkı önlemler alarak borcu indirmek. Bunu başarmak zaman alacak. Ülkem vergi ve yapısal sorunlarını daha önce görmüş olmalıydı. Avrupa Birliği olmadan para birliği olamaz. Almanya, İsveç gibi ülkeler euro kriterlerine uyum sağlıyor ve büyüyorlar. Euro ve Shengen konusu ise sürekli saldırı altında. Liderlerimiz çözüm üretmekte geride kalıyorlar, fakat Avrupa'nın öncelikle kurumsal sorunlarını çözüme ulaştırması gerekiyor. Yunanistan'ın ise genel anlamda bir sistem sorunu var. Ciddi oranda destek alıyoruz. Bütçe açığını iki yılda yüzde 8 oranına düşürdük. Fakat resesyonun beşinci yılındayız.

Bunun nedeni bankaların kurumuş olması. Likidite yok. Para güvenli limanlara gidiyor. Ben Yunanistan'ın euroda kalacağını düşünüyorum. Düzenli çıkış diye bir şey yok. Bu bir fantazi. Her çıkış kaos ve karmaşa getirir. İlaç, petrol ve gıda gibi yaşamasal ürünleri bile ithal edemez konuma geliriz. Euronun mevcut hali değişmeli. Temeller sınıra dayandı."

RUSYA VTB BANK CEO'SU ANDREY KOSTIN:

Yunanistan için siyasetçiler harekete geçmeli

"Son 10 yılda AB parasal entegrasyonu derinleştirmek yerine genişletmeyi tercih etti. Birleşik bir mali birlik yok, birleşik bir yönetim yok. Avrupalı banka yöneticileri Yunanistan'daki seçim tarihini bekleyen ölüm mahkumları gibiler. Yunanistan'ın borcunu ödeyebilmesi açısından Avrupa Merkez Bankası çok daha önemli bir yük üstlenebilir. Düzenleyiciler de biraz daha yumuşak davranmalılar.

Yunanistan'ın eurodan çıkıp çıkmayacağına halk karar verecek seçimlerde. Ben Yunanistan'ın euro bölgesinde kalacağını düşünüyorum ama yine de bu sorunu çözmek için siyasi bir entegrasyon ve kararlılık göremiyorum. Sonuçta Yunanistan'ın eurodan çıkması, Avrupa projesinin başarısızlığı olur. Yunanistan'ın eurodan çıkması küresel anlamda bir durgunluğu da beraberinde getirir. Avrupa'da pek çok ülkede toplumsal mutsuzluk görüyoruz. Siyasetçilerin harekete geçmesi lazım. Almanya ve Fransa'nın daha fazla aktif olması gerekiyor."