Ekonomistlerden negatif faiz uyarısı

Aydın Şahinalp/ dunya.com

Uluslararası Ödeme Bankası'ndan 60 ekonomist Avrupa'nın bazı ülkeleriyle ve Japonya'da uygulanan negatif faizlerin olası riskleri konusunda uyarıda bulundu. 

Euro Bölgesi ülkelerinden Danimarka, İsveç ve İsviçre merkez bankaları faizleri negatifte tutuyor. Ancak hemen hemen kimse uzun vadede sıradışı negatif faiz politikalarının ne gibi sorunlara yol açabileceğini tahmin edemiyor. 

Negatif faizin uygulandığı ülkelerde merkez bankaları ticari bankalara ellerinde tuttukları mevduat karşılığında faiz oranında bir bedel alıyor. Buradaki ana hedef tüketicilerin ve işletmelerin ellerindeki parayı bankaya yatırmaları yerine harcamalarını teşvik etmek.

Uluslararası Ödeme Bankası (BIS)  ekonomistleri 'negatif faiz uygulaması' üzerine bir rapor yayımladı.  60 ekonomistin imzasını taşıyan raporda, "Faizlerin bulundukları negatif bölgeden daha da aşağı inmesi ve uzun süre düşük seviyelerde kalması durumunda bireylerin ve kurumların nasıl tepki verceğine yönelik çok büyük belirsizlikler bulunuyor. Negatif faizlerin bankacılık sektörünün kârlılığının üzerindeki zayıflatıcı etkisi önemli boyutlara ulaştı" ifadeleri yer aldı. 

Dünya ekonmisinin geldiği süreçte sıradışı bir mali tablo ile karşı karşıya kalan merkez bankaları yöneticilerinin işlerinin hiç de kolay olamadığının altı çizilen raporda negatif faizlerin neden olacağı sorunlar konusunda kapsamlı bir araştırmanın yapılması gerektiği ifade edildi. 

Rapor, negatif faizler nedeniyle sigorta şirketleri ve emekli fon yöneticilerinin iş modellerinin değiştiğine yönelik endişelerinin her geçen gün arttığını dile getirdiğini belirtiyor. 

'Negatif faiz uyarısının' Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) perşembe günkü kritik toplatısı öncesinde gelmesi dikkat çekti. Zira ECB faizleri daha da aşağı çekme hamlesini masada tutuyor. 

'Finansal kıyamet kapıda'

BIS'in hazırladığı rapor sıfırın altındaki  faiz politikaları korkularını ilk kez dile getirmiyor. Ünlü yatırımcı Jim Rogers geçtiğimiz ay yaptığı değerlendirmede  negatif faiz uygulamalarının kısa vadede faydalı olabileceğini ancak 1 yıl ve üzeri uzun vadede derin sorunlara yol açabileceği uyarısında bulunmuştu. Bazı merkez bankası yöneticilerinin 'ne yaptığını bilmeden' negatif faiz politikasını seçtiğini belirten Rogers, finansal kıyametin kapıda olduğunu ve gerizekalı gibi davranan merkez bankalarının bunu körüklediğini ifade etmişti.