Economist: Türkiye Çin ile iyi ilişkiler içinde kalmak istiyor
İngiliz Economist dergisinde, Türkiye’de Çin karşıtı protestoların ele alındığı bir yazıda, “aşırı sağcıların ve İslamcı grupların Çin düşmanlığının Türkiye’yi stratejik hayallerinden vazgeçirmediği” öne sürülüyor.
'Türkiye Çin ile iyi ilişkiler içinde kalmak istiyor' başlıklı yazıda, protestocuların Uygur Türkleri’ne yönelik baskılarla ilgili kaygılarının hükümet tarafından da paylaşıldığını, ancak bunun çok daha diplomatik bir dille ifade edildiği belirtiliyor.
Dışişleri Bakanlığı’nın yayımladığı açıklamada, Uygurlar’ın “oruç tutmaları ve diğer ibadetlerini yerine getirmelerinin yasaklandığına dair haberleri üzüntüyle karşılandığı” ifadelerine yer verildiğini anımsatan derginin yazısı özetle şöyle devam ediyor:
“Aşırı sağcı Milliyetçi Hareket Partisi’nin lideri Devlet Bahçeli de (Çinli sanılarak Koreli turistlere saldırılmasıyla ilgili olarak) ‘Koreli ile Çinliyi ayırt edecek özellik nedir? İkisi de çekik göz’ dedi.”
“Çin oruç tutulmasını yasakladığı iddialarını reddediyor. Ama kesinlikle Uygur kültürüne sınırlama getiriyor, bürokratlara, öğretmenlere ve öğrencilere Ramazan’ın vecibelerini yerine getirmemelerini söylüyor.”
'İyi ilişkileri sürdürmek istiyorlar'
“Ama Türkiye’de iktidardaki İslamcılar, Pekin’le iyi ilişkiler içinde kalmak istiyor. NATO’daki müttefiklerinin itirazlarına aldırmadan, Çin’den karadan havaya uzun menzilli füze almayı düşünüyor. Türk hükümeti, Uygurların bağımsızlığı için mücadele eden Rabia Kadir’e vize vermedi. Ama Türk blog yazarı Firdevs Robinson, Uygurların IŞİD’e katılmak için Türkiye üzerinden Suriye’ye gittiklerine dikkat çekiyor.”
“Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, büyük stratejik hesaplar yapıyor. Türkiye’nin 2001’de Çin, Rusya, Kazakistan, Kırgızistan, Özbekistan ve Tacikistan tarafından kurulan Şanghay İşbirliği Örgütü’ne (ŞİÖ) kabul edilmesi halinde Avrupa Birliği’ne katılma çabalarından vazgeçebileceklerini söylüyor. Erdoğan, ‘ŞİO daha iyi ve daha güçlü. Onlarla ortak değerlerimiz var’ diyor."
‘Eğer bu değerler, muhalefetin ezilmesini de içeriyorsa, haklı olabilir. Bir yıl içinde cumhurbaşkanına hakaret ettikleri iddiasıyla en az 105 kişi hakkında dava açıldı. Erdoğan’ın oğlunun adının karıştığı yolsuzluk skandalında duyduğu öfke nedeniyle yargı ve emniyette operasyon yapıldı, internete sınırlamalar getirildi.”
“Erdoğan’ın 28 Temmuz’da Pekin’e seyahat etmesi bekleniyor. Mütedeyyin destekçilerini üzerse, onlara Muhammed Peygamber’e atfedilen ‘İlim Çin’de de olsa gidip alınız” sözleriyle karşılık verebilir.”
