Dünyanın sütünü Asya içecek

Evrim KÜÇÜK 

Birçok sektör geleceğini hızlı büyüyen Asya'da arıyor. Uzmanlara göre para kazanmak isteyen bir girişimcinin yatırım adresinde mutlaka Asya yer almalı. Büyük nüfusu, artan gelir düzeyi ile Asya hemen her sökterde önemli fırsatlar sunarken, süt ve süt ürünleri pazarının geleceğini de analistlere göre Asya belirleyecek. Son yedi yılda kıtada süt ürünleri talebi yüzde 20 artış gösterdi. Yine de kişi başına tüketimin Avrupa  ve ABD'nin dörtte biri olduğu Asya, Uluslararası Süt Ürünleri Federasyonu'na göre, en büyük büyüme potansiyeli barındıran pazar. Şu an 12 milyar dolarlık dünyadaki başlıca süt yatırımlarının neredeyse yarısının destinasyonu Asya iken, dev şirketlerin buradaki yatırımlarının her geçen gün artacağı düşünülüyor.  

Global Diary analisti Caroline Roux, süt ürünleri pazarında en iyi büyüme fırsatlarını Asya'nın sunduğunu söyledi. Roux hızlı büyüme oranlarının sadece Asya'da kaydedildiğine dikkat çekerek, gelecek beş yılda büyüme oranları açısından öne çıkacak pazarları Hindistan, Vietnam, Malezya, Endonezya ve Tayland olarak sıraladı. Çin de sektörün geleceğini değiştirecek pazarlar arasında gösteriliyor. 

Roux, bileşik yıllık büyüme oranlarını etkileyen faktörlerin ülkeden ülkeye farklılık gösterdiğine dikkat çekti. Hindistan ve Çin'de büyümeyi orta sınıfın destekleyeceıini ifade eden Roux, Endonezya ve Güney Kore'de ise sağlıklı beslenme bilincinin gelişmesinin süt ve süt ürünleri pazarındaki satışların artmasında en önemli faktör olacağını belirtti.
 
Global Diary analisti Caroline Roux, "Güney Kore pazarındaki katma değerli ürün miktarı artıyor. Ayran ürünlerinin üçte biri 2010'dan itibaren piyasaya çıkarken, Ocak-Ağustos 2013 arasında piyasaya çıkan ürünlerin üçte ikisi sindirime yardımcı olan ürünler" dedi. 

Asya ülkelerinin süt pazarındaki beklentileriyle ilgili değerlendirmede bulunan Roux, sektörün lokomotiflerinden Hindistan konusunda şunları söyledi: 

"Hindistan sürt ürünleri pazarında büyümenin arkasındaki en önemli nedenlerden biri perakendeciliğinin gelişmesi. Hintliler zaten yoğun miktarda süt tüketiyor bu nedenle tüketim artışından çok kenteleşme ve orta sınıfın genişlemesine paralel olarak perakende zincirinin gelişmesi ülkenen süt ve süt ürünleri pazarındaki gelişimi destekleyecek en önemli unsurlardan biri. Ülkede sektörün gelecek beş yılda bileşik yüzde 14.6 büyümesini bekliyoruz."

Hindistan pazarı 2020'ye kadar ikiye katlanacak

Dünyanın şu an en büyük süt pazarı olan Hindistan'da sektörün 2020 yılına kadar ikiye katlanacağı tahmin ediliyor. Investors Relations Society'nin verilerine göre şu an 70 milyar dolar olan ülkenin süt ürünleri endüstrisinin büyüklüğü 2020 yılında 140 milyar dolara ulaşacak. 

Büyümenin itici gücü ise artan talep ve artan refah düzeyi olacak. IRS'nin hazırladığı rapora göre gelecek 5-6 yıl içinde ülkede süt ürünleri pazarının ciddi bir büyüme göstermesi bekleniyor.  

Raporda, "Sektör yılda bileşik yüzde 15-17 büyürken, katma değerli ürünlerde büyüme oranı yüzde 24 civarında" denildi. Süt, Hindisbtan'ın en büyük tarımsal üretim kalemi. Ülkenin tarımsal GSYH'sine sütün katkısı yüzde 22. IRS'nin verilerine göre, ABD'yi 15 yıl önce en büyük süt üreticisi olarak geçen Hindistan bugün küresel üretimirn yüzde 15'ini gerçekleştiriyor. Yıllık 125 milyon ton olan süt üretiminin 2016'da 200 milyon tonu aşacağı tahmin ediliyor. 

1991'den bu yana aşamalı olarak liberalleşen Hindistan süt pazarında özel şirketlerin sayıssı giderek artıyor. Sektörde kan kaybeden tek ürün dondurma. Bunun nedeni ise Unilever gibi firmaların süt ürünleri kullanmayarak ürettikleri dondurma ve benzeri ürünlerin pazralarının artması. Hintliler yılda ortalama 200 ml dondurma tüketirken, bu rakam ABD'de 14 litre, Çin'de 2.2 litre ve bu da sektörde büyüme fırsatı olduğuna işaret ediyor. 

Süt sektörü açık veren  Çin yatırımları hızlandırıyor

Çin'de büyümenin temelinde ise, süt ürünlerinin dahil olduğu yeni yeme alışkanlıklarının geliştiren orta sınıfın büyümesi yatıyor. Gelir düzeyi artan insanlar artık beslenme listesinde tahılların yanında süt ürünlerine de geniş bir şekilde yer vermeye başladı. Ülkede kişi başına tüketim 2007'deki 16 litreden 2012'de 24 litreye çıktı. 
Çin'de gıda sektöründe özellikle de süt ve süt ürünlerinde açık yaşanıyor. Sektördeki açığın 2017 yılında pazarın yüzde 15-20'sine yani 10.75 milyar dolara ulaşacağı tahmin ediliyor.  Şu an Çin kendi, tükettiği sütün yüzde 80'ini kendisi tedarik ediyor. Beş yıl önce bu oran yüzde 90'dı. Ülkede talebin bundan sonra arzdan daha hızlı artması ve ithalatın da buna bağlı olarak önem kazanması bekleniyor.  

Ülkede büyüyen nüfus ve yaşlı sayısının artıyor olması uzmanlara göre, beslenme tablosunda sütün alanını genişletecek. Bu nedenle Çin, süt endüstrisini geliştirmenin yollarını kendi sınırları dışında arıyor. Çin'in süt ineği ticareti ivme kazanırken, Çinli süt ürünleri firmaları Yili ve Mengniu küresel çapta önem kazanan oyuncular haline geldi. Pekin yönetimi, büyük miktarlarda üretim yapan çiftliklere destek sağlıyor. Hükümet hayvan yetiştiricilerine çeşitli teşvikler sağlıyor. Dünya devlerinin Çin pazarına ilgisi artarken, son olarak Nestle bir çiftlik enstitüsü kurmayı planladığını bildirdi. Alltech China da, dünya çapında tanınan bazı uzmanları ve gıda teknolojisiyle projeye destek verecek.

Tayland'da perakendecilğin gelişmesi sektörü destekliyor

Tayland'da da perakendecilik sektörünün gelişmesi süt ürünleri satışlarını en çok destekleyen unsur. Tayland daha çok yeni bir süt ithalatçısı ve ithalat maliyetinin yüksek olması nedeniyle ülkede süt ürünleri pahalı. Bu nedenle ülkede süt ürünleri lüks gıda ürünleri arasında yer alıyor. 2011 Temmuz ve 2013 Haziran arasında ülkede piyasaya sürülen süt ürünlerinin yüzde 47'si sağlıklı beslenme sloganıyla satışa sunuldu. 
Aynı dönemde dünya genelinde bu amaçla piyasaya çıkan ürünlerin toplam içindeki payı yüzde 15 idi. Taylanda'da raflarda yerini alan süt ürünlerinin yüzde 43'ü kemik sağlığı, yüzde 30'u beyin ve sinir sistemi için faydalı olduğu iddiasıyla satışa çıktı. Bu arada Tayland hükümeti, halkı daha fazla süt içmeye teşvik ediyor ve buna yönelik kampanyalar düzenliyor. 

Endonezya, katma değerli süt ürünleri için büyük pazar 

Asya'nın en kalabalık ülkelerinden Endonezya da süt ürünleri açısından en önemli yatırım ve büyüme fırsatlarını sunan ülkelerin arasında yer alıyor. Büyümenin itici gücü ise inovasyon. Son yıllarda sağlıklı beslenmeye yönelim ve katma değerli ürün Endonezya süt ürünleri pazarında kendine önemli bir yer buldu. 
Mintel GNDP'nin verilerine göre 2012'de her 10 üründen 4'ü (yüzde 37) insan gelişimine destek sağlayan katkılı ürün olarak lanse edilirken, yaklaşık dörte biri (yüzde 27) kemik sağlığının gelişmesine yardımcı olduğu sloganıyla piyasa girdi. Endonezya'da demir eksikliğinin genç nüfusun yüzde 45-50'sinde kansızlık yarattığına dair araştırma bulguları, vitamin ve mineral katkılı süt ürünlerine talebin artmasını sağlıyor. 

G. Kore'de yoğurt pazarı hızlı büyüyor

Güney Kore'de sektördeki büyümede en önemli rol yoğurt pazarının. Yoğurt pazarı Güney Kore'de pirinç, işlenmiş balık , atıştırmalık, noodle ve pasta ürünleri sonrasında en büyük gıda pazarı.  Ayran, perankende yoğurt pazarınını yüzde 78'ini oluştururken, pazarın parasal büyüklüklüğü 2011 itibariyle 1.6 milyar dolar.