Dünya borsalarına iki koldan jeopolitik darbe!

İSTANBUL (DÜNYA) - İsrail’in günlerdir havadan bombaladığı Gazze’ye kara harekatı başlatması ve Ukrayna’da Malezya Havayolları’na ait yolcu uçağının düşürülmesi dünya piyasalarında da tansiyonu yükseltti. Hisse senedi piyasaları gerilerken, dolar güvenli liman özelliğiyle yükseldi. Altın doların güç kazanmasıyla gerilemeye başladı. Petrol fiyatları ise Ortadoğu kaynaklı arz endişesiyle hızlı yükseldi. Korku endeksi olarak da adlandırılan VIX Endeksi yüzde 32 sıçradı. Yatırımcının yöneldiği Alman tahvillerinin getirisi rekor düşük seviyeye indi. Ölü sayısının 264'e çıktığı Gazze’yi bombalamayı sürdüren İsrail ise kara harekatını genişletmeye hazırlanırken, dünyada tepkiler yükseliyor. Dün Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya gelen Cumhurbaşkanı Gül, İsrail’in Filistin’e yönelik saldırılarının çok tehlikeli bir safhaya geldiğini belirtti. Dışişleri Bakanı Davutoğlu bölge ülkelerini ortak tavır almaya çağırdı. Bu arada, Venezüella İsrail Büyükelçisini sınır dışı etti, Şili İsrail ile ticari ilişkilerini kestiğini duyurdu. Almanya ise İsrail’e açık destek verdi. İsrail’in günlerdirnlerdir ölüm yağdırye yağdırdığı başkrayna ararilimin Gazze’ye kara harekatı başlatması ve Ukrayna ile Rusya arasındaki gerilimin tırmanması bir anda dünyanya piyasalarında da tansiyonu yükseltti.ükseltti. Önceki gün ABD’nin Rusya’yısya’yı hedef alan yapda yaptırımların da etkisiyle yatırımcı yatırımpozisyonuna geçti. savunma pozisyonuna ABD’de borsalarındarsalarında başlayan düşüşü dün Asya ve Avrupa ta-takip ederken,, dolar güvenli liman özelliğiyle yükseldi. Altın dolaanmasıyla doların güç kazanmasıyla gerilemeye gerilemeetrol ise Ortadoğu Ornaklı başladı. Petrol fiyatları kaynaklı arz endişesiyle hızlı yükseldi. 

Rusya ile Batı arasındaki ilişkilerin ilişmesi gerilmesi ve Ortadoğu’da tansiyonun yükselmesi dünya piyasaları üzerindezerinde baskı yaratsse yarattı. ABD’de hisse senedi piyasaları önceki güne yükselişle başladıktan başladıkusya aralimin ilişilişkin sonra Rusya ile Ukrayna arasındaki gerilimin artacağına endişeler ve İsrail’in Gazze’ye kara harekatına başladığı haberleri ile sert bir şekilde düşüşe geçti. Gösterge endeks üç ayı aşkın bir sürenin en büyük günlük düşüşünü gösterirken, yatırımcıların endişe düzeyini ölçen ve korku endeksi olarak da adlandırılan Vix Endeksi yüzde 32 sıçrayarak Nisan 2013’ten bu yana en büyük artışını kaydetti.

Endekslerde satıcılı seyretti

Dün de Asya borsaları, jeopolitik endişelerle satış ağırlıklı seyretti. Çin’de Şanghay bileşik endeksi ise pozitif ayrıştı. Çin’de dün açıklanan verilere göre, haziran ayında yeni konut fiyatları 70 şehrin 55’inde geriledi. Ülkede yeni konut fiyatları haziran ayında 70 şehirde ortalama aylık yüzde 0,47 gerileyerek düşüşünü 2’inci aya taşıdı. veri sonrası Çin’de Şanghay bileşik endeksi sınırlı da olsa yükseldi. Gün içinde son bir haftanın en düşük seviyesine gerileyen Japonya’da Nikkei endeksi, haftayı yüzde 1 değer kaybıyla kapattı. Güney Kore’de Kospi endeksi, haftanın son işlem gününde yüzde 0,1 düşerek 2.019,42 puandan sonlandı. Hindistan’da Sensex endeksi de düşenler arasındaydı. Avrupa, jeopolitik sıkıntıyı net bir şekilde hissetti. Rusya borsası art arda ikinci gün gerilerken, Avrupa’da endeksler havacılık gruplarının ve enerji şirketlerinin öncülüğünde düştü. Açılışta gösterge endeks Stoxx Europe 600 yüzde 0.6 geriledi, Londra’da FTSE-100 endeksi yüzde 0.39, Frankfurt’ta DAX endeksi yüzde 0.65 azaldı. İtalya’da MIB 30 endeksi yüzde 0.48, Paris’te CAC 40 endeksi yüzde 0.38, İspanya’da IBEX 35 endeksi yüzde 0.590 59 değer dehaftadır kaybetti.

Dolar çıktı altın düştü

Piyasalarda riskten kaçışın arttığı dün güvenli limanlar Alman tahvili ve Amerikan Doları oldu. Alman tahvillerinin getirisi rekor düşük seviyelere indi. Dolar, 10 başlıca paradan oluşan sepet karşısında son bir ayın en yüksek seviyesine çıktı. Asya’da Japon Yeni karşısında yüzde 0.2’lik artışla 101.34 seviyesinden satılan dolar, 1.3529 ile euro karşısında da son bir ayın en yüksek düzeyinden işlem gördü.

Doların değer kazanması, altına talebi azalttı. Önceki gün 20 dolar prim yapan altının onsu, doların çıkışına ve yatırımcının kar realizasyonuna bağlı olarak 8 dolar düştü ve 1.310 dolar seviyelerine geri döndü. Altın, yedi haftadır ilk kez haftalık kayıp verdi.

Değerli metallerden platin ve paladyum da hız kesti ancak dünyanın en büyük paladyum üreticisi Rusya’ya uygulanan yaptırımlar paladyumu yüksek seviyelere yakın tuttu. Endüstriyel metallerden bakır 7.032 dolara indi. Bakırda haftalık kayıp yüzde 1.5 civarında oldu. Alüminyum ve nikelde de düşüş vardı.

Petrol fiyatları hızlı yükseldi

İsrail’in Gazze’ye kara harekatı başlatması ve Ukrayna ile Rusya arasındaki gerilimin tırmanmasının ardından, Brent petrolün varil fiyatı son bir haftanın en yükseği 108.59 dolara çıktı. Brent türü ham petrolün varil fiyatı, 15 Temmuz’da 104.38 dolara kadar gerilemesinin ardından başlayan yükselişini dün de sürdürdü. Önceki güne 107.06 dolardan başlayan Brent petrolün varil fiyaİsrail’in fiyatı, İsrail’in Gazze’ye kara harekatı başlatması ve Ukrayna-Rusya arasındaki gerilimin yeniden tırmanmasının ardından, analistlerin direnç olarak nitelendirdikleri 107.8 doları aşarak 108.59 doları gördü.

Analistler, Brent petrolün varil fiyatının bir süredir arz yönlü gelişmelere bağımlı hareket ettiğini belirterek, jeopolitik gerilimlerin petrol fiyatlarının yukarı yönlü hareket etmesini desteklediğini kaydediyor. Irak’taki olayların ardından, Ukrayna ile Rusya ve İsrail ile Filistin arasında devam eden gerilimin fiyatları daha da yükseltebileceğini ifade eden analistler, petrolün bu seviyelerde kulması halinde yeniden 110 dolar seviyelerinin gündeme gelebileceğini dile getiriyor. WTI varil fiyatı da 101.53 103.90 dolara çıktı.

İsrail kara harekatını genişletiyor dünya yeterli tepkiyi veremiyor!

Gazze, karadan havadan ve denizden ağır bombardıman altında. İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu, İsrail’in Gazze’ye karşı İsrail’e uzanan tünellerin vurulması amacıyla başlattığı kara harekatını genişletmeye hazırlandığını söyledi. Netanyahu operasyona ilişkin kabine toplantısı öncesinde gazetecilere yaptığı açıklamada, “Talimatlarım kara harekatının belirgin şekilde genişletilmesi olasılığı için hazırlıklı olunması yönünde ve ordu buna göre hazırlık yapıyor” dedi. İsrail ordusu Gazze Şeridi’ndeki bazı bölgelerde mevzilenmeye başladı. İsrail ordusunun, Cibaliya beldesi, Erez Sınır Kapısı, Beyt Lahya, Beyt Hanun ve çevrelerine ilerediği belirtiliyor. Tarım alanlarında konuşlanan askerlerin kum torbalarından siperler oluşturdukları ifade ediliyor. Askerlerin bir buçuk kilometre ilerlediği, Gazze Havaalanı’nın batısında konuşlandığı ve Refah Sınır Kapısı’nın 500 km uzağında bulundukları kaydediliyor.

Filistinliler evlerini terk ediyor

Öte yandan İsrail’in girdiği bölgelerde Filistinliler, evlerini terk etmek zorunda kaldı. Gazze’nin kuzey ve güney bölgelerinde Filistinliler, evlerini terk ederek güvenli bölgelere gitmeye başladı. Refah ve Han Yunus’ta yaklaşık 6 bin kişi, Birleşmiş Milletler Filistinli Mültecilere Yardım Kuruluşu’na (UNRWA) bağlı okullarda toplandı.

Gül, İsrail’i bir kez daha ikaz etti

Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ile bir araya gelen Cumhurbaşkanı Abdullah Gül, İsrail’in saldırılarının çok tehlikeli bir safhaya geldiğini belirterek, “İsrail’i ikaz ediyorum. Bu saldırganlığı ve bu tırmanmayı durdurmazsa çok daha büyük olaylar doğuracaktır” dedi. Dışişleri Bakanı Ahmet Davutoğlu da, İsrail ile Filistin arasında kalıcı ve sürdürülebilir ateşkesin, kalıcı barışın önünü açacak şekilde devreye sokulması gerektiğini vurguladı. Davutoğlu, “Bölgedeki ülkeleri ortak tavır almaya davet ediyoruz” dedi.

Merkel’den İsrail’e açık destek geldi

Gazze’de bütün dünyanın gözleri önünde küçük çocukları hava saldırılarıyla öldürdüğü belgelenen İsrail’e Almanya’dan açık destek geldi. Almanya Başbakanı Angela Merkel, “Hamas’ın elinde yeni silahlar var. Saldırıya uğrayan ülkenin kendini savunma hakkı bulunuyor” diyerek “Almanya’nın İsrail’in tarafında olduğunu” söyledi.

En büyük tepki Venezuela ve Şili’den

Dünya devletlerinden İsrail’e tepki yağarken, en sert tepki iki Güney Amerika ülkesinden geldi. Venezüella, İsrail Büyükelçisini sınır dışı etti, Şili ise İsrail ile bütün ticari ilişkilerini kestiğini duyurdu. Bu arada Fransa, İsrail’e ölçülü hareket etme çağrısında bulundu. “Sivillerin korunması esastır” diyen Fransa, ateşkesi desteklemek için gerekli çabayı göstereceğini açıkladı. İngiltere saldırıları “İsrail’in kendini savunması” olarak değerlendirdi. Açıklamada İsrail’in savunma hakkının orantılı yapılması gerektiği ifade edildi.

Katar arabulucu olmak istiyor

Mısır’ın ateşkes sağlamayı amaçlayan çabaları sonuç vermeyince, Hamas ile yakın ilişkileri bulunan Katar sahneye çıkma vaktinin geldiğini düşünüyor. Amerikalı yetkililer Hamas liderinin Doha’da yaşadığına dikkat çekerek Washington’un Katar’dan Hamas üzerindeki nüfuzunu kullanmaya çalışmasını istediğini ifade ediyorlar.