Doğal afetler 353 milyar dolara mal oldu

2017, 1880 yılından bu yana ölçülen en sıcak yıl olarak dünya tarihinde kaydedilen en sıcak üçüncü yıl oldu. Meydana gelen doğal afetlerin yol açtığı ekonomik kayıp 353 milyar dolar ile; 2011 yılında meydana gelen doğal afetlerden kaynaklanan 486 milyar dolarlık kaybın ardından, kaydedilmiş ikinci en yüksek rakama ulaştı.

Dünya genelinde 120 ülkede faaliyet gösteren Aon tarafından hazırlanan Hava, İklim ve Doğal Afet Değerlendirmesi Raporu’na göre afetlerin, 2000-2016 yılları arasında ortalama 183 milyar dolar olarak seyreden ekonomik kaybını, 2017 yılında yüzde 93’lük bir artışla altüst eden doğal afetler, yıl boyunca küresel gündemin ilk sıralarında yer aldı.

Bir olayın doğal afet olarak tanımlanabilmesi için neler gerekir?

En az 50 milyon dolarlık ekonomik kayba yol açması
En az 25 milyon dolarlık sigorta maliyeti oluşturması
En az 10 kişinin hayatını kaybetmiş, en az 30 kişinin yaralanmış olması
En az 2 bin ev ve/veya binanın hasar gördüğünün raporlanması

Bu doğrultuda raporda, yukarıda belirtilen kriterlere dayanarak 2017 yılında dünyada toplam en az 330 farklı doğal afetin yaşandığı belirtiliyor. Dünyada meydana gelen doğal afetler neticesinde oluşan ekonomik kayıpların yanı sıra, bu kayıpların sigortalanma oranlarına da değiniyor.

Hava, İklim ve Doğal Afet Değerlendirmesi Raporu’nun 2017’ye dair bulgularına göre bu doğal afetlerin yol açtığı ekonomik kayıpların coğrafi dağılımları aşağıdaki gibi oldu:

Amerika’daki Harvey Kasırgası ve kötü hava koşulları toplamda yaklaşık 100 milyar dolar,
Karayipler’deki Maria ve Irma Kasırgaları toplamda yaklaşık 120 milyar dolar
Amerika’daki orman yangınları yaklaşık 13 milyar dolar
Çin’de meydana gelen sel felaketleri ve Hato Tayfunu toplamda yaklaşık 15,5 milyar dolar
Güney Avrupa’daki kuraklık yaklaşık 6,6 milyar dolar
Meksika’daki depremler yaklaşık 4,5 milyar dolar

Bu yıl gerçekleşen tüm doğal afetler içerisinde; meteorolojik kökenli doğal afetlerin yarattığı zarar 344 milyar doları buldu. Bu miktar bu zamana kadar kaydedilen en yüksek rakam olma niteliği taşırken, bu kayıpların sadece 134 milyar doları sigorta teminatı altındaydı.

2017’de en çok zararı Amerika kıtası gördü

2017 yılında doğal afetlerden kaynaklanan ekonomik kayıpların yarısından fazlasını, 220 milyar dolarla; Kuzey ve Orta Amerika’da meydana gelen kasırgalar, yangınlar, depremler ve sel felaketleri oluşturdu. Bu zararın büyük bir kısmı yüzde 65 ile Harvey, Irma ve Maria adlı kasırgalarından kaynaklandı.

Amerika Birleşik Devletleri’nin Kaliforniya Eyaleti’nde, ekim ayında meydana gelen yangınlar, bu eyalette yaşanan en büyük yangın felaketleri olarak kayda geçti. Kuzey Kaliforniya’nın Napa Vadisi Bölgesi’nde 13 milyar dolarlık kayba yol açan orman yangınlarını, yine milyar dolarlık kayıp yaratan Güney Kaliforniya yangınları takip etti.

Kasırga ve yangınların ardından Orta Amerika bölgesinde yaşanan deprem ve sel felaketleri de ekonomik ve insani kayıpları önemli ölçüde etkiledi. 19 Eylül’de Meksika’da; 1985 yılında Meksiko City bölgesinde meydana gelen tarihi depremin yıldönümünde gerçekleşen iki ayrı deprem sonucunda 370 kişi hayatını kaybetti.

EMEA’da zarar 25 milyar dolar

2017'de yaşanan doğal afetlerin Türkiye'nin de içinde bulunduğu Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Bölgesi (EMEA) ülkelerine verdiği toplam ekonomik zarar 25 milyar dolar oldu. Bu zararın sadece 7 milyar doları sigorta teminatı altındaydı.

Aon Küresel İklim ve Felaket Raporu’nun 2017’ye dair bulgularına göre bu doğal afetlerin yol açtığı mali kayıpların EMEA’daki coğrafi dağılımları ise aşağıdaki gibi oldu:

Güney Avrupa’daki kuraklık; yaklaşık 6,6 milyar dolar
Orta Avrupa’daki kötü hava koşulları ve Herwart Fırtınası; yaklaşık 1,3 milyar dolar
Portekiz’deki yangınlar; yaklaşık 875 milyon dolar
İran ve Irak’taki depremler yaklaşık; 740 milyon dolar

2017 Avrupa, Ortadoğu ve Afrika Bölgesi (EMEA) için, özellikle kuraklık, kötü hava koşulları, kış soğuklarının etkileri, yangınlar ve fırtınalar açısından 2000-2016 yılları arasında yaşanan ortalama kayıpların üzerine çıkıldığı bir yıl oldu. Örneğin, kuraklık kaynaklı kayıplar 2000 yılından bu yana yılda ortalama 2 milyar dolar olarak kaydedilirken, bu rakam yalnızca 2017 yılında 9,3 milyar dolara ulaştı.

2017’de kuraklık; yaz aylarında ve sonbaharda Güney Avrupa’yı etkisi altına aldı. Özellikle İspanya, İtalya ve Portekiz’de kuraklıktan kaynaklanan toplam zarar 6.6 milyar dolara ulaştı. Rapora göre, kuraklıkla beraber Portekiz ve Güney Afrika’da etkili olan orman yangınlarının yol açtığı kayıp yaklaşık 250 milyon euro oldu.

Orta Doğu’ya bakıldığında ise 2017’nin son aylarında İran ve Irak’ta meydana gelen depremlerin yol açtığı ekonomik kayıplar 740 milyon dolara ulaşırken, raporda, bu kaybın sadece 25 milyon doları sigorta teminatı altındaydı.

Türkiye’de 147 ayrı yerde orman yangını

2017 yılında Türkiye’de de birçok doğal afet yaşandı. Bunlarda ülke gündemini en çok meşgul edenler, Ege ve Akdeniz Bölgesinde yaşanan orman yangınları ile Marmara Bölgesi’ndeki dolu ve sel felaketleri oldu. Orman ve Su İşleri Bakanlığı verilerine göre temmuz ayının başından bu yana 147 ayrı noktada orman yangını meydana geldi. İzmir, Çanakkale, Kaş, Alanya ve Mersin’deki orman yangınları doğal hayatı yok etmesinin yanı sıra, bölgedeki tarım, turizm, hayvancılık gibi ekonomik faaliyetlere de darbe vurdu.

2017 Temmuz ayının sonunda Marmara Bölgesi ve özellikle İstanbul’da bir hafta arayla gerçekleşen dolu yağışı ve sel felaketlerinin toplam zararı 700 milyon TL’yi buldu.

Sular altında kalan konut ve işyerleri ile sele kapılan araçların yanı sıra; doludan dolayı birçok aracın camları patladı, kaportası zarar gördü, binaların çatıları çöktü, duvarlarda yarıklar açıldı, yıldırım nedeniyle fabrikalarda yangınlar çıktı, vinçler devrildi. Tüm Marmara bölgesini etkisi altına alan yağış ve fırtına yüzünden başta ayçiçek ve mısır tarlaları olmak üzere birçok tarım arazisi de zarar gördü. 

Dolu yağışının ise toplam 150 bin araca zarar verdiği kaydedilirken, bu araçların tamir masraflarının yaklaşık 350 milyon TL tutacağı belirtiliyor.