Çernobil'e ramak kala

İSTANBUL/ZAO - Japonya'daki radyasyon sızıntısını engellemek için süren çalışmalar her geçen saat kan kaybediyor. Yakıt çubuklarının muhafaza edildiği havuzun aşırı ısınması, heliktopterlerle müdahalenin güçlüğü soğutma çalışmalarında pek başarılı olunamadığını gösteriyor. Uzmanlar ise son 48 saate dikkat çekiyor.

Fransa'nın Radyoloji Koruma ve Nükleer Güvenlik Enstitüsü'nden güvenlik yetkisi Thierry Charles, "Önümüzdeki 48 saat belirleyici olacak. Ben karamsarım çünkü Pazar gününden bu yana çözümlerin hiçbirisinin işe yaramadığını gördüm" dedi.

Durumu "çok büyük bir risk" olarak tanımlayan Charles, yine de hala yapılabilecekler olduğunu altını çizdi. Aynı yetkili, ortaya çıkabilecek maksimum radyoaktif madde miktarının Çernobil ile aynı aralıkta olacağını ifade etti.

Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı'nın Genel Direktörü Yukiya Amano, durumu "çok ciddi" olarak nitelendirdi.

Sızıntının California'ya ulaşması bekleniyor

New York Times gazetesi, yarın bir miktar radyoaktif sızıntının California'ya ulaşmasının beklendiğini bildirdi. ABD Nükleer Düzenleme Komisyonu'nun Başkanı Gregory Jaczko da dün Kongre'de yaptığı konuşmada, durumun sanılandan daha ciddi olduğu uyarısında bulundu.     

Yakıt havuzunda su kalıp kalmadığını bilmiyoruz

Ancak Japonya Nükleer ve Sanayi Güvenliği Kurumu Sözcüsü Yoşitaka Nagayama'nın değerlendirmesi ise daha dikkat çekici oldu: "İçeri giremediğimiz için 4 numaralı reaktörün atık yakıt havuzunda su kalıp kalmadığına ilişkin herhangi bir bilgimiz yok" dedi.

Tokyo Electric yetkilileri, kurtarma çalışmaları sırasında beş işçinin hayatını kaybettiğini, iki kişinin kayıp olduğunu ve 21 kişinin de yaralandığını açıkladı.

Yüksek düzeyde radyasyona rastlandı

Japonya'dan uçakla Güney Kore'ye gelen üç yolcuda yüksek düzeyde radyasyona rastlandığı bildirildi.

Yonhap ajansının, Güney Koreli yetkililere dayandırdığı haberinde, bugün Japonya'dan gelen yolculara Incheon havaalanında ilk kez yapılan testlerde, üç yolcuda yüksek düzeyde radyasyon izine rastlandığı belirtildi. 

Yolculardan 50'li yaşlarda Japon bir erkekte, başının ve paltosunun üzerinde yapılan ölçümlerde 1 mikrosieverti aşan düzeyde radyasyon saptandığı, bu yolcunun Fukuşima'da yaşadığınını sanıldığı kaydedildi.

14 yaşlı hasta öldü

Japonya'da Fukujima nükleer santrali yakınındaki bölgede, radyasyon tehlikesi nedeniyle tedavi gördükleri hastanenin dışına nakledilen 14 yaşlı hasta öldü.

ABD'liler radyasyondan kaçıyor

Japon mühendisler, deprem ve tsunamiden gördüğü hasarla aşırı ısınan nükleer reaktörleri suyla soğutmaya  çalışırken, ABD radyasyon sızıntısından giderek daha çok kaygı duyduğunu ve Japonya'daki yurttaşlarını geri getirmek için uçak seferleri  düzenleyeceğini açıkladı.

Fukushima santralinde çalışan mühendisler, iki reaktörde en büyük riski oluşturan tükenmiş yakıt çubuklarını soğutacak suyu sağlayacak pompaları çalıştırabilmek için tesise acil enerji hatları çekmeye çabalıyorlar.

Aşırı ısınmaya helikopterlerle müdahale ediliyor

Japonya'da askeri helikopterler, Fukuşima nükleer santralinde tehlikeli bir şekilde aşırı ısınan uranyum yakıt çubuklarını soğutmak için havadan deniz suyu dökmeye başladılar.

CH-47 tipi askeri helikopter TSİ 02.48 itibarıyla santrale su dökmeye başladı. Helikopterin en az dört kez su attığı, ancak televizyondan izlendiği kadarıyla suyun çoğunun rüzgarla dağıldığı belirtiliyor.

Havadan su atarak hem 3. reaktörde soğutma sağlamak hem de kullanılmış yakıt çubuklarının bulunduğu havuza su tedarik etmenin amaçlandığı belirtildi.

Helikopterlerin su dökmesinin yanı sıra polislerin, göstericileri dağıtmada kullanılan tazyikli su hortumlarıyla 4. depolama havuzuna su sıkacakları bildirildi.

Santrali işleten Tokyo elektrik şirketi, daha önce yaptığı açıklamada havuzun neredeyse boş olduğunu bildirmişti.

Yeni elektrik hattı kurmaya çalışıyorlar

Bu arada, bir taraftan da soğutma sistemlerini işler hale getirmek için yeni bir elektrik hattının kurulması çalışmaları sürüyor.

Geçen haftaki deprem ve tsunamide reaktörün soğutma sistemini çalıştıran elektrik kesilmiş ve destek jeneratörleri de tahrip olmuştu.

Tokyo elektrik şirketi yetkililerinden Masahisa Otsuki, havuzlardaki su seviyesini, ısıyı ve son olarak santralde neler olup bittiğini bilmediklerini söyledi.

Tokyo elektrik şirketinin bir başka yetkilisi Hikaru Kuroda, 4. ünitedeki soğutma havuzundaki su seviyesinin büyük bir kaygı kaynağı olduğunu belirterek, havuzun yakınına gidemediklerini, durumu uzaktan izleyebildiklerini söyledi. 

Depolama havuzlarının sürekli soğutma suyuna ihtiyacı var. Reaktörlerden çıkarılsa bile uranyum çubuklarının son derece sıcak olduğu için soğutulmasının aylar alabileceği belirtiliyor.

Santralde çalışanlar dün radyasyon seviyesinin çok yükselmesi üzerine santralden ayrılmış ve bu yüzden zaman kaybedilmişti. Santralde 180 acil durum personeli görev yapıyor.

Bir reaktörde daha sızıntı

Bu arada ABD'nin en yetkili nükleer denetim kurumu olan Nükleer Denetleme Komisyonu, santraldeki 4 numaralı reaktörün soğutma havuzundaki tükenmiş yakıt çubuklarının kurumuş olabileceğini ve bir başka reaktörden de sızıntı başlamış olabileceğini bildirdi.

Senaryo giderek kötüleşiyor

ABD yetkilileri, krizle yeterince başa çıkamadığı düşünülen Japonya'yı eleştirmekten kaçınmıyorlar. Perpetual Investments yayınladığı bilgi notunda "En kötü senaryoyu ifade etmeye dilimiz varmıyor, en iyi senaryo ise sürekli olarak kötüleşiyor" dedi.

Japon yetkililer, durumun değerlendirilmesi için ABD'nin bölgeye yüksekten uçan insansız hava aracı göndermeyi teklif ettiğini açıkladılar.

ABD dışişleri bakanlığından bir yetkili, Japonya'daki Amerikalıların alınması için çarter uçak seferleri düzenleneceğini ve büyükelçilik çalışanlarının ailelerinin tahliyesine izin verildiğini söyledi.

Nükleer yakıt havuzunda su kalmadı

ABD Nükleer Denetleme Komisyonu (NRC) Başkanı Gregory Jaczko, Japonya'da deprem ve tsunamiden hasar gören nükleer santraldeki kullanılmış nükleer yakıt depolama havuzunda suların tamamının bittiğini söyledi.

Jaczko, nükleer çubukların daha da ısınması, nihayetinde de erimesini durduracak bir engelin kalmaması anlamına gelecek bu bilgiyi nasıl elde ettiklerini ise belirtmedi. Ancak NRC ve ABD Enerji Bakanlığının ikisinin de Japonya'da en fazla hasar gören Fukuşima Daiçi nükleer santralinin 6 reaktöründe uzmanları bulunduğuna işaret ediliyor.

Isı artışı çalışanları etkileyecek

NRC Başkanı, yetkililerin tesiste radyasyon seviyesinin oldukça yüksek olduğunu ve bunun da çalışanların, ısının artmasını durdurma kabiliyetini etkileyeceğini düşündüğünü belirtti.

Nükleer çubukların daha da ısınmasının ve nihayetinde erimesinin durdurulamamasıyla, çubukların dış kaplamaları tutuşabilir ve içindeki radyoaktif yakıt geniş bir alana sürüklenebilir.     

Uluslararası Atom Enerjisi Kurumu (UAEK) bugün, Japon yetkililerin hasar gören nükleer santralin reaktör kompleksindeki kullanılmış nükleer yakıt havuzunun durumuyla ilgili endişelerini bildirdiğini açıklamıştı.

UAEK açıklamasında, "Japon yetkililerin, Fukuşima Daiçi'de 3 ve 4 nolu ünitelerdeki kullanılmış nükleer yakıt havuzunun durumuyla ilgili kaygılarını rapor ettiği" belirtilmişti.

Ölü sayısı 5 bini geçti

Japonya'nın kuzeydoğusunu 11 mart tarihinde vuran 9 büyüklüğündeki deprem ve ardından oluşan tsunamide, 5 binden fazla kişinin hayatını kaybettiği bildirildi.

Polisin bugün açıkladığı son resmi bilançoya göre, yüzyılın en büyük felaketlerinden birini yaşayan Japonya'da, 5 bin 178 kişi yaşamını yitirdi, 8 bin 606 kişi kayıp ve 2 bin 285 kişi de yaralı. Bilanço, 88 binden fazla ev ve binanın tamamiyle yıkıldığını ya da kısmen harab olduğunu gösteriyor.

Daha önce önceki bilançoda, 4 bin 314 kişinin öldüğü, 2 bin 282 kişinin yaralandığı ve 8 bin 606 kişinin de kaybolduğu belirtilmişti.

Yetkililer, felaketin bilançosunun daha da ağırlaşabileceğini ifade ediyorlar.