Bosna Hersek'te 'mayın' tehlikesi

SARAYBOSNA - Bosna Hersek topraklarında 1990'lı yıllarda yaşanan savaş sırasında araziye yerleştirilen ve bugüne kadar temizlenemeyen mayınların, ülkede son 6 günde etkisini sürdürensel ve toprak kaymaları nedeniyle yer değiştirdiği bildirildi.

Bosna Hersek Mayınlar Kaldırma Merkezi (BH MAC) Başkan Yardımcısı Fikret Smayiş, ülkede savaş esnasında yaklaşık 13 bin ayrı bölgeye döşenen 220 bin mayına karşı daha önce haritalar bulunduğunu, arazilerde vatandaşları bigilendirici levhalar olduğunu ve mayınlı arazilere girişin yasak olduğunu kaydetti. Ancak son yaşanan sellerden ve toprak kaymalarından mayınlı arazilerin de etkilendiğini belirten Smayiş, bu mayınların bir kısmının toprak kayması ve seller nedeniyle yer değiştirdiğini söyledi.

Sellerin ardından mayınların hiç beklenmeyen yerlerde ortaya çıkabileceğine işaret eden Smayiş, "Bugüne kadar kullandığımız mayınlı arazileri gösteren haritaların birçoğu artık işlevsiz kalacak. Mayınlar bambaşka yerlerde ortaya çıkacak. Bu yeni tehlikeler getirecek'' diye konuştu.

Mayınlar ve savaştan kalmış top mermisi gibi patlamamış mühimmatın Bosna Hersek sınırlarının dışına sel sularıyla taşınabileceğini anlatan Smayiş, şunları kaydetti:

 ''Bosna Hersek'teki selin en fazla etkilediği Maglay, Doboy, Brçko ile Bosanski Şamats kentlerinde 1992 ile 1995 yılları arasında döşenen çok sayıda mayın bulunuyordu. Seller ve toprak kayması nedeniyle mayınlı araziler yer değiştirdi. Bazı mayınlı araziler belki sadece 100 veya 200 metrelik alanda kaydı, fakat bazıları ise sulara kapıldı ve bilinmez yerlere gitti. Bu mayınlar, Sırbistan'daki Cerdap kentine kadar Sava Nehri ile birlikte gidebilir. Hata Bosna Hersek'teki bazı mayınlar da Tuna Nehri ile Karadeniz'e bile gidebilir. Şimdi bu sadece Bosna Hersek'in değil, bölgenin sorunu oldu. Bu konuyla ilgili önümüzdeki günlerde detaylı çalışmalar yapacağız."

Ülkenin kuzey, orta, batı ve doğu bölgelerini etkisi altına alan sellerin çekilmesinin ardından kapsamlı çalışmalar başlatacaklarını anlatan Smayiş, Bosna, Spreça, Usora ile Krivaya nehirlerinin akış yollarında en büyük tehlike bölgelerinin haritalarının çizileceğini ifade etti.

Bosna Hersek'te, 1992-1995 yıllarındaki savaşı sırasında 13 bin farklı bölgeye yaklaşık 220 bin mayın döşendiği tahmin ediliyor. Mayınlı arazilerinin 2019 yılına kadar temizlenmesini öngören Bosna Hersek'in, bu iş için yılda 40 milyon avro bütçe ayırması planlanıyor. Ancak yeterli para olmadığı için bu mayınlı arazilerin bir çoğu hala temizlenemedi. Mayınlı arazilerden dolayı bugüne kadar 237'si çocuk, binin üzerinde sivil yaşamını yitirdi.