Boeing'in 27 milyar dolarlık planına yaptırım gölgesi

LONDRA - Boeing'in uluslararası büyüme stratejisi, ABD yönetiminin Rusya'nın Ukrayna politikası nedeniyle tartışılmaya başlandı. 

ABD'nin sert yaptırımlar uygulayabileceğini dile getirmesinin ardından, uzun yıllardır Rusya'yı stratejik büyüme noktalarından biri olarak gören ve milyarlarca dolarlık yatırım yapan Boeing'in projeksiyonları izleniyor. 

AA muhabirinin Boeing'in ABD'deki iki merkezinden birisi olan Seattle'daki üst düzey bir yetkiliden edindiği bilgiye göre Boeing'in önümüzdeki yıllar içinde Rusya'da toplam miktarı yaklaşık 27-30 milyar dolar seviyesini bulacak bir dizi yatırım yapma hazırlığı içerisinde olmasına karşın, son aylarda ABD ve Rusya arasındaki ilişkinin gerilmesinin şirketin uluslararası büyüme planlarına açısından endişe yaratmaya devam ediyor. 

Şirketin Rusya planlarına ilişkin endişeler uluslararası basında  Boeing'in Üst Operasyon Yöneticisi ve Başkan Yardımcısı Dennis Muilenburg'ın Rusya'nın St. Petersburg kentinde düzenlenen Uluslararası Ekonomi Forumu'na aniden katılmaktan vazgeçtiğini açıklaması ile yeniden gündeme geldi. 

Özellikle yabancı basın tarafından Muilenburg'un Rusya'daki üst düzey ekonomi zirvesine yine üst düzey bir katılım yerine, şirketin daha alt seviyedeki temsilcilerini göndermesi, ABD yönetiminin Rusya ile Ukrayna merkezli gelişmeler sonrasında gerilen ilişkilerinin bir yansıması olarak yorumlandı. 

Boeing için Rusya, küresel büyüme planı içerisinde stratejik önem taşıyan noktalardan biri olması açısından büyük önem taşıyor. Sovyet Rusya'nın çökmesinin ardından Soğuk Savaş döneminin sona ermesi ile birlikte Boeing şu zamana kadar Rusya'ya yaklaşık 7,5 milyar dolar değerinde yatırım gerçekleştirdi. 

 27 milyarlık dolar yatırım 

Şirketin resmi yayınlarında da yer verdiği bilgiye göre Boeing Rusya pazarında 2021 yılına kadar toplamda yaklaşık 27 milyar dolara varan bir yatırımı gerçekleştirmeyi planlıyor. Bu yatırım planının yaklaşık 18 milyar dolarlık kısmı Titanyum üretimi alanında gerçekleşmesi öngörülürken, yaklaşık 5 milyar dolarlık kısmının ise tasarım ve mühendislik hizmetleri alanında gerçekleşmesi tasarlanıyor. 

Boeing'in, ABD ve Rusya arasındaki gerilimin Kırım'daki gelişmeleri takiben Doğu Ukrayna'daki gösterilerin tırmanmasına kadar Rusya ile ilişkileri son derece yakın bir şekilde ilerliyordu. Örneğin, Boeing geçen yılın sonlarına doğru, dünyanın en büyük Titanyum üreticisi olan VSMPO şirketiyle ortaklıklarında üretim kapasitesini iki katına çıkarabileceklerini duyurmuştu. Öte yandan Rusya'daki operasyonlar şirketin Orta Asya pazarına açılması açısından da önemli bir köprü görevi görüyor. 

Boeing'in "2013 Pilot ve Teknik Görünüm Raporu'na göre, Rusya ve Bağımsız Devletler Topluluğu'nun 2032 yılına kadar 1.530 uçak satın alması öngörülüyor. 

ABD Başkan Yardımcısı Joe Biden Romanya'da yaptığı resmi görüşmelerin ardından, "Rusya seçimi engellerse, azmimizi korumak, Rusya'ya daha büyük maliyetler çıkarmak ve NATO ittifakına yatırımlarımızda da bu azmi eşit derecede sürdürmek zorundayız" şeklinde konuşmuştu. 

Rusya'nın, Ukrayna'ya ait Kırım Özerk Cumhuriyeti'ni ilhak etmesi üzerine, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in beyin takımına yönelik seyahat yasağı ve malvarlıklarını dondurma gibi çeşitli yaptırımları uygulamaya koyan ABD ve AB ülkeleri ayrıca,  daha fazla toprak ele geçirmeye çalışması durumunda tüm Rus ekonomisini tehdit edecek yaptırımlarda bulunulacağı konusunda bu ülkeyi uyarmış bulunuyor.