Asya giderek ‘gevşiyor’

Evrim KÜÇÜK

DIŞ HABERLER - ABD’nin ne zaman para politikasını sıkılaştıracağına dair tartışmaların alevlendiği bir dönemde Asya ülkeleri, zayıflayan ekonomilerini canlandırmak ve düşük petrol fiyatlarının tetiklediği küresel deflasyon tehdidini bertaraf etmek amacıyla faiz silahını kullanıyor. Türkiye’de de son haftalarda gündeme damgasını vuran faiz indirimi konusunda Asya’da art arda hamleler yapılıyor. Son olarak Güney Kore, faiz oranlarını süpriz bir şekilde rekor düşük seviyeye indirdi. Son iki hafta içinde Çin, Hindistan ve Tayland da borçlanma maliyetlerini düşürmüştü. Hemen öncesinde de Endonezya faiz indirimine gitmişti. Analistler bu trendin süreceği görüşünde. Asya’nın dördüncü büyük ekonomisi Güney Kore, bu yıl faizleri indiren 23’üncü ülke oldu. Güney Kore Merkez Bankası sürpriz bir karar alarak politika faizini 25 baz puan indirerek tarihi düşük düzey olan yüzde 1.75’e çekti. Beklentilerden yavaş gerçekleşen ekonomik toparlanmayı hızlandırmaya çalışan merkez bankası, dünya çapındaki diğer merkez bankaları gibi enflasyondaki düşüşün verdiği fırsattan yararlanarak beş aydır ilk defa faiz indirmiş oldu. Uzmanlar merkez bankasının faizler konusunda karar vermeden önce iç ve dış talebi değerlendirmek için en az bir ay daha bekleyeceğini tahmin ediyordu. Diğer yandan, Çin Merkez Bankası’nın bazı bankalardan mevduat faizlerini maksimumdan indirmelerini istediği belirtiliyor. Çin Merkez Bankası’nın bazı bankalardan mevduat faizlerini maksimumdan indirmelerini istediği belirtiliyor. Konu ile ilgili kişilerin verdiği bilgilere göre PBOC, bazı bankalara mevduat faiz oranlarını düşürmelerini söyledi. Bankalar faizleri izin verilen seviyelerin en yükseğine çıkarmıştı. PBOC’un, bu ay başında “pencere rehberliği” olarak adlandırılan ve bankaları faiz oranlarını düşürmeye teşvik eden bir eylem gerçekleştirdiği ifade edildi. PBOC’un bankaların mevduat faiz oranlarını artırmada aşırı agresif hareket ettiğinden endişe ettiği belirtiliyor.

Düşük enflasyon faiz indirimi fırsatı veriyor

Asya’nın gevşeme yoluna girmesinin temelinde düşen enflasyon, büyümenin hız kesmesi ve küresey döviz piyasalarındaki oynaklık var. Capital Economics analisti Krystal Tan, büyüme ile kurların rekabeti konusunda bazı endişeler olduğunu ve düşük enflasyonun harekete geçmek için fırsat verdiğini söylüyor. Güney Kore’nin başlıca sorunu hayalkırıklığı yaratan büyümeyken, Tayland ihracatındaki yavaşlamadan rahatsız. Hindistan, enflasyondaki düşüştün avantaj sağlayıp ekonomisine destek olmayı amaçlıyor. Çin’de ise politika yapıcılar deflasyon kaygısı duyuyor. Ülkede üretici fiyatlarındaki düşüş 3. yılında.

2015'te 23 merkez bankası faiz indirdi

Özbekistan, 1 Ocak 

Ülkede refinansman oranı yüzde 10’dan yüzde 9’a indi. 

Romanya, 7 Ocak/4 Şubat 

Gösterge faiz oranı süpriz bir şekilde 50 baz puan azalarak yüzde 2.25 ile rekor düşük seviyeye indi. 

İsviçre, 15 Ocak 

Merkez Bankası beklenmedik şekilde euro başına 1.20 frank seviyesindeki müdahale kurunu kaldırdı ve önceki ay negatif faiz uygulamaya başladığı politika faizini yüzde eksi 0.25’ten yüzde eksi 0.75’e indirdi. 

Hindistan, 15 Ocak/4 Mart 

Merkez Bankası, Başbakan Modi’nin ekonomik reformlarına destek olmak amacıyla faizleri bu yıl iki kez indirdi. 

Mısır, 15 Ocak 

Gösterge faizi 50 baz puan düşürdü, gecelik mevduat ve borçlanma oranlarını sırasıyla yüzde 8.75 ve yüzde 9.75 düzeyine indirdi. 

Peru, 16 Ocak 

Ülkenin 2009 yılından bu yana en kötü aylık ekonomi performansını sergilemesi sonrasında faiz oranları yüzde 3.50’den yüzde 3.25’e indi. 

Türkiye, 20 Ocak 

Gösterge faiz düştü, ancak siyasilar 50 baz puanlık indirimin ekonomik büyümeyi desteklemek için yeterli olmadığı eleştirisinde bulundu. 

Kanada, 21 Ocak 

Kanada Merkez Bankası, Eylül 2010’dan beri yüzde 1.0 olan faizleri yüzde yüzde 0.75’e çekti. 1950’den bu yana faizlerin korunduğu en uzun dönem son ermiş oldu. 

ECB, 22 Ocak 

Avrupa Merkez Bankası, Euro Bölgesi ekonomisine 1 trilyon euro pompalanmasını sağlayacak devlet tahvili alım programını başlatacağını duyurdu. 

Pakistan, 24 Ocak 

Küresel petrol fiyatlarındaki düşüşün enflasyonu aşağı çekmesinin etkisiyle faiz oranlarını yüzde 9.5’ten yüzde 8.5’e indirdi. 

Singapur, 28 Ocak 

Ekim 2014’ten sonra enflasyon görünümün sert bir şekilde değişmesi nedeniyle faiz indirdi. 

Arnavutluk, 28 Ocak 

Faiz oranlarını yüzde 2.0 ile en düşük seviyeyi gördü. Geçtiğimiz yılda üç kez faiz düşürmüştü. 

Rusya, 30 Ocak 

Bir haftalık minimum ihale repo oranı 200 baz puan düşürülerek yüzde 15’e çekildi. Yaklaşık bir ay önce faizler yüzde 6.5’den yüzde 17’ye çıkarılmıştı. 

Avustralya, 3 Şubat 

Faiz oranları tüm zamanların en düşük seviyesi olan yüzde 2.25’e indirildi. 

Çin, 4/28 Şubat 

Ekonomik yavaşlama ve deflasyonla mücadele etmek amacıyla faiz oranları bir ay içinde iki kez düşürüldü. 

Danimarka, 19 /22/29 Ocak, 5 Şubat 

Üç haftadan az bir zaman içinde merkez bankası dört kez faiz indirimine gitti. Kron/euro bandını korumak için piyasalara sıklıkla müdahele etmek zorunda kaldı. 

İsveç, 13 Şubat 

Repo oranını sıfırdan yüzde -0.1’e indirdi. 

Endonezya, 17 Şubat 

Merkez Bankası, üç yıldır ilk kez faizleri indirdi ve yüzde 7.75’ten yüzde 7.5’e çekti. Ekonomistlere göre bu süpriz bir hamleydi. 

Botswana, 18 Şubat 

Gösterge faizi 100 baz puanla yüzde 6.5’e indirdi. 

İsrail, 23 Şubat 

Deflasyon ve güçlenen şekele tedbir olarak faiz oranları yüzde 0.25’ten yüzde 0.1’e getirildi. 

Polonya, 4 Mart 

Polonya Merkez Bankası bir haftalık gösterge faiz oranını yüzde 1.5 ile rekor düşük seviyeye indirdi. 

Tayland, 11 Mart

Tayland Merkez Bankası (BOT), bu ayki toplantısında göstergefaiz oranını 25 baz puan indirdi. Açıklamaya göre, bankanın referans olarak kabul ettiği bir gün vadeli repo faiz oranları yüzde 2.00’den yüzde 1.75’e çekildi. 

Güney Kore, 12 Mart 

Merkez Bankası politika faizini 25 baz puan indirerek yüzde 1.75’e çekti. Ekonomik toparlanmayı hızlandırmaya çalışan merkez bankası, beş aydır ilk defa faiz indirdi.