Almanya’daki yavaşlama endişeleri büyütüyor
Dün açıklanan Almanya sanayi üretimi, ülkenin fabrikalarının çıktısının Şubat 2009 seviyesine gerilediğini göstererek, Euro Bölgesi’ne dair endişeleri körükledi. Uzmanlar ülkenin üçüncü çeyrekte de küçülmesini, en iyi ihtimalle duraklamasını bekliyor
HİLAL SARI
Almanya’nın endüstriyel üretimi geçtiğimiz ağustos ayında son beş yıldaki en büyük aylık düşüşü kaydederek, Avrupa’nın en büyük ekonomisinin tekrar resesyona gireceği endişelerini diriltti ve Euro Bölgesi’nin ekonomik sağlığına yönelik korkuları tetikliyor.
Dün açıklanan verilere göre Almanya’nın sanayi üretimi temmuzdaki seviyesinden yüzde 4 düşüş yaşayaraki ekonomistlerin yüzde 1.5’luk düşüş beklentisininde altında geldi. Bu düşüşün küresel finansal krizin Avrupa’nın fabrikalarını vurduğu 2009 yılının Şubat ayından beri yaşanan en büyük düşüş olduğu belirtildi.
Hafta başında açıklanan ağustos ayı sanayi siparişlerinin verilerinin zayıf gelmesinin ardından gelen bu veri, uzmanlara göre Almanya’nın zayıfl ayan küresel talep sebebiyle zorlanmaya başladığına, özellikle Çin’deki yavaşlayan büyüme sebebiyle ihracatının zarar gördüğüne işaret ediyor. Ekonomistlerin yılın geri kalanı için büyüme hakkındaki öngörülerini korumaya almaya çalıştığı belirtilen Financial Times haberine göre, artık uzmanlar Almanya’nın tekrar resesyona girebileceği ihtimalini de masada tutuyor. Almanya Gayri Safi Yurtiçi Hasılasının (GSYH) ikinci çeyrekte yüzde 0.2 küçülmüş olmasının ardından üçüncü çeyrekte de küçüleceği öngörülüyor.
Ekonomistler üçüncü çeyrekte de GSYH’nın küçülmesini bekliyor
ING Bank’tan Carsten Brzeski güçlü bir istihdam piyasasının ve dirençli bir yurtiçi tüketimin güçsüz sanayi üretimi “en azından kısmen” dengeleyebileceğini belirtiyor. Brzeski “Bu sanayi üretimi verileriyle teknik bir resesyondan, örneğin üçüncü çeyrekte de küçülme kaydetmekten, kurtulup kurtulamayacağını söyleyebilmek için henüz erken” diye konuştu. Kommerzbank ekonomisti Ralp Solveen ise daha iyimser bir bakış açısıyle fabrikaların yaz tatiline daha geç girmiş olmasının “anahtar” olduğunun altını çizerek, büyümenin sıfıra yakın seviyelere düşeceğini öngördüğünü belirtti. Solveen “Trend aşağı yönlü görünüyor, Alman ekonomisi üçüncü çeyrekte en iyi ihtimalle duraklayacak” diye konuştu.
Salı günü açıklanan verilerin ardından yaz ayları boyunca düşen euro, dolar karşısında yüzde 0.3 düşüş yaşadı. FTSE Eurofirst 300 gösterge endeksi, yatırımcıların kıta Avrupa’sındaki ticari faaliyetlerin dördüncü çeyreğe doğru düşeceği beklentisine girmesiyle yüzde 0.7 düşüş kaydetti. 10 yıllık Alman tahvilleri 1 baz puan düşüş yaşayarak yüzde 0.90’a gerileyerek rekor düşük seviyelere yaklaştı. Verileri açıklayan ekonomi bakanlığı yapmış olduğu açıklamada “Sanayi üretimi şu anda güçsüz bir dönemden geçiyor... Fakat bu düşüş yaz tatilinin etkisiyle daha da güçlendi. Hepsi bir arada değerlendirildiğinde üçüncü çeyrek için düşük bir üretim verisi beklenmeli” ifadelerini kullandı. Bakanlık ayrıca fabrikaların geç kapatmasıyla büyüyen temmuz ayı büyüme tahminlerini tekrar düşürdüğünü açıkladı. Temmuz aynı büyüme tahmini yüzde 1.9’dan 1.6’ya indirilildi.
Merkel yatırımları teşvik etmek için şartları iyileştirecek
Almanya’nın sanayi üretimi özellikle makine sanayi gibi yatırım ürünleri sektöründe yüzde 8.8’lik bir düşüş yaşanmasıyla olumsuz etkilendi. Bu da Almanya’daki yatırımların ısrarla düşük seyrediyor olmasına dair endişelerin altını çiziyor. Uzmanlara göre Angela Merkel’in muhafazakar CDU/CSU bloğundaki liberaller bu durumu ya girişimciler için şartları iyileştirerek veya sol kanadın ve sosyal demokrat koalisyonunun da savunacağı şekilde kamu yatırımlarını artırarak düzeltecek.
“Otomotivdeki düşüşten kaynaklanıyor”
UniCredit şefi Alman ekonomisti Andreas Rees sanayi üretiminin ekonomik görünümde ciddi olumsuz etkisi olsa da “paniğe gerek olmadığını” belirterek özellikle resesyondan bahsetmenin anlamı olmadığını belirtti. Rees, bu düşüşün ani bir bozunma sebebiyle olmadığını, özellikle otomobil sektöründeki ciddi düşüşten kaynaklanıyor göründüğünü ifade etti.