ABD ve Çin'in bilek güreşi bu ülkeleri riske atıyor!
Piyasalar, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında yükselen tansiyonu kaygıyla izlerken, ekonomistler olası bir ticaret savaşının küresel ekonomi ve bazı ülkeler üzerinde nasıl bir etki yaratacağını analiz etmeye çalışıyor.
EVRİM KÜÇÜK
ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’e karşı verilen 375 milyar dolar ticaret açığını kapatmak için ek gümrük vergisi getireceğini ilan etmesiyle başlayan ticaret savaşı tarafların sert hamleleriyle giderek büyüyor. Son olarak ABD’nin gümrük vergisi koyacağı Çin ürünlerine 100 milyar dolarlık bir ilave yapılması talimatını vermesi Çin ile ortaya çıkan ticari gerilimin tırmanmasına neden oldu. ABD’nin Çin’i cezalandırmak için başlattığı savaşın başka ülkelere bulaşma riski taşıdığı uyarısı yapılıyor. Analistlere göre ABD ve Çin arasındaki bilek güreşi birçok ülkeyi bir ticaret savaşının içine çekebilir.
Piyasalar, dünyanın en büyük iki ekonomisi arasında yükselen tansiyonu kaygıyla izlerken, ekonomistler olası bir ticaret savaşının küresel ekonomi ve bazı ülkeler üzerinde nasıl bir etki yaratacağını analiz etmeye çalışıyor.
Çin ve ABD açısından bakıldığında uzmanlar, Çin’in ABD’den yaptığı ithalata önerdiği gümrük tarifelerinin ABD’nin Çin mallarının ithalatına getireceği gümrük tarifelerinden daha etkili olacağını savunuyor. S&P analisti Terry Chan, 50 milyar dolarlık ticaret için gümrük tarifesi artırımının ABD’nin Çin’e ihracatının yüzde 38’i anlamına gelirken, Çin’in ABD’ye ihracatının sadece yüzde 10’unu oluşturduğunu hatırlatıyor.
Korumacılıkta artış Kanada İsviçre, Tayland için riskli
Amerikan finans kuruluşu Citigroup da savaşın artçılarının birçok ülkede hissedileceği ikazı yapıyor. Çin, Kanada ve Meksika’yı doğrudan olumsuz etkilenecek ülkeler arasında sayan Citi analistleri; Tayland, Tayvan ve İsveçre’nin artan korumacılıktan zarar görebileceğini belirtiyorlar. Citi raporunda, başta ABD’ye olmak üzere ihracata dayalı ekonomisi olan Güney Kore, Singapur da riskli grupta gösteriliyor.
Diğer yandan Çin ürünlerinin ABD pazarında kaybettiği pazarın diğer ülkelere kapı açılması anlamına da geliyor.
ABD’nin yeni tedarikçilere yönelmesi gerekebilir
Washington yönetiminin yüzde 25 ek vergi önerdiği 1.300 Çin menşeli üründe ABD’nin diğer büyük tedarikçileri Meksika ve Japonya. Örneğin ABD’nin vergi listesinde yer alan renkli televizyon ithalatında Meksika hali hazırda milyarca dolarlık paya sahipken, Tayland hard disk ithalatında, Japonya, Vietnam ve Malezya ise ‘yazıcı’ ithalatında önemli tedirkçilerden. ABD’nin birçok sektördeki alımlarının bu ülkelere kayabileceği belirtiliyor.
Adım adım ticaret savaşı
■ Trump yönetimi, geçen ay ithal çelik ve alüminyuma sırasıyla yüzde 25 ve yüzde 10 ek gümrük vergisi açıkladı.
■ Çin, ek gümrük vergilere cevaben, ABD menşeli 128 ürüne yüzde 15 ila yüzde 25 tarife getirilmesi kararını aldı.
■ Bu gelişmenin hemen ardından ABD yönetimi, Çin’in, Amerikalı şirketlerin teknolojilerini ve fi kri mülkiyetlerini ele geçirmeye yönelik usulsüz faaliyetleri gerekçesiyle 1.300 Çin menşeli ürününe yüzde 25 ek gümrük vergisi getirmeyi planladığını açıkladı.
■ Pekin yönetiminin, ABD’nin sadece Çin’i hedef alan bu hamlesine tepkisi gecikmedi. Çin Ticaret Bakanlığı, ABD’den ithal edilen 50 milyar dolar tutarındaki ürüne yüzde 25 gümrük vergisi getirileceğini bildirdi. Çin in misilleme listesinin, viski, puro, tütün, dana eti, plastik, buğday, elektrikli araçlar, kimyasal maddeler, tütün, otomotiv, hava araçları ve soya fasulyesi gibi 106 Amerikan menşeli ürünü kapsadığı kaydedildi.
■ ABD Başkanı Donald Trump, Çin’e “haksız misilleme” gerekçesiyle öncekilere ilaveten 100 milyar dolarlık gümrük tarifesi uygulanması talimatını verdi.
