ABD, Suriye'yi havadan vurdu
ABD, Fransa ve İngiltere, gece yarısı Suriye rejimi hedeflerini vurdu. Saldırı sonrası ABD'li yetkilier saldırının tek seferlik olduğunu ve sona erdiğini açıkladılar. Saldırıda Başkent Şam ile Hama, Humus, Dera ve Süveyda kentlerindeki askeri noktalar hedef alındı.
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Doğu Guta'da sivillere yönelik kimyasal silah kulandığını iddiasıyla Esad rejimi güçlerini hedef aldığı saldırıda Suriye'nin başkent Şam ile Hama, Humus, Dera ve Süveyda illerindeki askeri noktalar bombalandı.
ABD Başkanı Donald Trump'ın duyurduğu saldırıda ilk etapta Şam'daki Cumhuriyet Muhafızları, Dumeyr Havaalanı, Şam Uluslararası Havalimanı çevresi, Cemeyre Bilimsel Araştırmalar Merkezi, Kasyun Dağı'ndaki hava savunma sistemleri, Kisve ve Kalamun bölgelerindeki askeri noktalar vuruldu.
ABD, İngiliz ve Fransız güçleri ayrıca rejimin kontrolünde bulunan Hama ilinde havaalanı, Humus ilinin Kuseyr bölgesinde Hizbullah güçleri, Dera’da 89. Tugay olarak bilinen İran güçleri ve bazı askeri noktalar, Suveyda ilinde Halhala Havaalanı ve Dera ilinin İzra bölgesindeki hedeflere saldırı gerçekleştirdi.
Bu arada Beşar Esad rejimi medyası hava savunma birliklerinin saldırılara karşılık vererek bazı füzeleri havada imha ettiğini iddia etti.
ABD Başkanı Trump:
Esad'ı vurma talimatı verdim
ABD Başkanı Donald Trump, Beyaz Saray'da yaptığı açıklamada, ABD'nin Suriye rejimine yönelik kararını ilan etti.
ABD Başkanı Trump, Amerikan kuvvetlerine 'Suriye diktatörü Esad'ın kimyasal silah kapasitesiyle ilgili yerlere saldırı yapılması talimatını verdiğini' açıkladı, operasyona katılan İngiltere ve Fransa'ya teşekkür etti.
İngiltere Başbakanı May:
Bu, kolay aldığım bir karar değil
"Bu akşam İngiliz Silahlı Kuvvetlerine, eş güdümlü ve hedefli darbelerle Suriye rejiminin kimyasal silah kapasitesini azaltması ve bunu kullanmaktan caydırması için yetki verdim." ifadesini kullandı.
Harekatın amacının Suriye rejimini caydırmak olmasının yanı sıra karşılığını görmeksizin kimyasal silah kullanabileceğine inanan başkalarına da açık bir mesaj olduğunu vurgulayan May, "Bu, Başbakan olarak Silahlı Kuvvetlerimizi muharebeye sürme konusundaki ilk kararım. Bu, kolay aldığım bir karar değil." değerlendirmesinde bulundu.
Fransa Cumhurbaşkanı Macron:
Saldırı kimyasal tesislere yapıldı
Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, geçen hafta Suriye'nin Duma kasabasına düzenlenen kimyasal saldırı ile "kırmızı çizginin aşıldığını" vurguladı.
Kimyasal saldırının arkasında Suriye rejiminin olduğunu kaydeden Macron, ABD ve İngiltere ile gerçekleştirdikleri saldırının Suriye rejiminin kimyasal silah üretim tesisleri ile sınırlandırıldığını ifade etti.
Suriye'ye ilk dalga saldırı sona erdi
ABD Genelkurmay Başkanı Joseph Dunford, ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye rejimine karşı yürütülen ilk dalga saldırının sona erdiğini açıkladı.
Geçen yıldan iki kat fazla mühimmat kullanıldı
ABD Savunma Bakanı Mattis, ABD'nin müttefikleri ile görüşmeye devam ettiğini ancak şu anda ek saldırı yapma planlarının olmadığını söyledi.
Saldırının orantılı ancak ağır olduğunu anlatan Mattis, "Bu yıl (geçen yılki saldırıya göre) iki katından biraz üzerinde fazla silah kullandık ama bu silahları kimyasal silah hedeflerine münhasır kullandık." değerlendirmesini yaptı.
Suriye'de vurulan hedefler
Muhabirinin yerel kaynaklardan aldığı bilgiye göre ise saldırıda ilk etapta başkent Şam'daki Cumhuriyet Muhafızları, Dumeyr Havaalanı, Şam Uluslararası Havalimanı çevresi, Cemeyre Bilimsel Araştırmalar Merkezi, Kasyun Dağı'ndaki hava savunma sistemleri, Kisve ve Kalamun bölgelerindeki askeri noktalar vuruldu.
ABD, İngiliz ve Fransız güçleri ayrıca rejimin kontrolünde bulunan Hama ilinde havaalanı, Humus ilinin Kuseyr bölgesinde Hizbullah güçleri, Dera'da 89. Tugay olarak bilinen İran güçleri ve bazı askeri noktalar, Suveyda ilinde Halhala Havaalanı ve Dera ilinin İzra bölgesindeki hedeflere saldırı gerçekleştirdi.
Bu arada, Beşar Esad rejimi medyası hava savunma birliklerinin saldırılara karşılık vererek bazı füzeleri havada imha ettiğini öne sürdü.
'103 güdümlü füzeden 71’i engellendi'
Rusya Genelkurmay Başkanlığı Ana Harekat Dairesi Başkanı Orgeneral Sergey Rudskoy, Moskova’da düzenlediği brifingde ABD, İngiltere ve Fransa’nın Suriye’ye yönelik operasyonuyla ilgili gazetecilere açıklamalarda bulundu.
Ellerindeki bilgilere göre, operasyonda ABD ve müttefiklerinin 103 güdümlü füze kullandığını aktaran Rudskoy, “Çoğunluğu Rus üretimi olan Suriye hava savunma sistemleri aracılığıyla hava ve denizden atılan füzelere başarılı bir şekilde karşılık verildi. 71 güdümlü füze engellendi.” ifadesini kullandı.
Operasyonda hedef alınan Suriye'ye ait askeri hava üslerinin zarar görmediğini iddia eden Rudskoy, üslere atılan füzelerin imha edildiğini belirtti.
Rudskoy, yaşanan bu olay sonrasında Suriye’ye yeniden S-300 hava savunma füze sistemleri verilmesini gündemlerine almayı düşündüklerini kaydetti.
NATO'dan ABD, İngiltere ve Fransa'ya destek
NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg yaptığı yazılı açıklamada, ABD ile İngiltere ve Fransa'nın Beşar Esad'ın kimyasal silah kapasitesiyle ilgili yerlere yönelik saldırısını desteklediğini belirterek, "Bu saldırı rejimin Suriye halkına tekrar kimyasal saldırı düzenleme gücünü zayıflatacaktır." ifadesini kullandı.
Müttefiklerin daha önce de rejimin Suriye'de kimyasal silah kullanmasını kınadığını hatırlatan Stoltenberg, bu tür saldırıların uluslararası kuralların ve anlaşmaların açık bir ihlali olduğunu kaydetti.
Stoltenberg, açıklamada şu ifadelere yer verdi:
"Kimyasal silahların kullanılması kabul edilemez ve sorumlular hesap vermelidir. NATO, kimyasal silahların kullanımını uluslararası barışa bir tehdit olarak görmektedir ve Kimyasal Silahlar Sözleşmesi'ne (CWC) bağlı kalınması önem arz etmektedir."
Türkiye'den Suriye operasyonuna yönelik ilk açıklama
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Duma saldırısı karşısında tüm insanlığın vicdanına tercüman olan bu operasyonu memnuniyetle karşılıyoruz" denildi.
ABD saldırısına Avustralya'dan destek
Avustralya Dışişleri Bakanlığının internet sayfasından, Avustralya Başbakanı Malcolm Turnbull, Dışişleri Bakanı Julie Bishop ve Savunma Bakanı Marise Payne imzalı yayımlanan ortak açıklamada, Suriye'deki rejim hedeflerinin vurulmasına destek verildi.
Açıklamada, ABD, Fransa ve İngiltere tarafından başlatılan harekatı "Suriye rejimi tarafından 7 Nisan'da Duma'da yasa dışı kimyasal silah kullanımına sert tepki" olarak değerlendiren Avustralyalı liderler, "Avustralya, ölçülendirilmiş, orantılı ve hedeflenmiş bir tepkiyi gösteren bu saldırıyı desteklemektedir." ifadesini kullandı.
Kanada'dan destek
Kanada Başbakanı Justin Trudeau, Suriye’ye karşı başlatılan hava saldırıları üzerine yaptığı açıklamada, "Kanada, geçtiğimiz hafta Doğu Guta’da düzenlenen saldırıda kimyasal silah kullanımını en güçlü şartlarda kınamıştı. Kanada, ABD, İngiltere ve Fransa'nın, Esad rejiminin kendi halkına karşı kimyasal silah saldırıları başlatma imkanlarını bozmak için harekete geçme kararını destekliyor.’’ dedi.
Kanada da ABD'ye destek verenler arasında
Rusya'dan tepki
Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, "Önce Suriye halkı için Arap Baharı kullanıldı, ardından DEAŞ, şimdi de ABD'nin akıllı füzeleri. Uzun yıllar terörist saldırıları altında ayakta kalmaya çalışan egemen devletin başkentine darbe vuruldu." ifadelerini kullandı.
Hamaney, operasyonu "cinayet" olarak niteledi
İran devlet televizyonunda yayınlanan konuşmasında İran lideri Ayetullah Ali Hamaney, "Suriye'ye saldırı cinayettir." dedi.
Hamaney, rejime saldıran üç ülkenin liderleri ABD Başkanı Donald Trump, Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ve İngiltere Başbakanı Teresa May'i "suçlular" olarak niteledi.
BM'den Suriye'de itidal çağrısı
BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, ABD, İngiltere ve Fransa'nın, Suriye'ye yönelik hava saldırısı düzenlemesi üzerine uluslararası hukuka uygun hareket edilmesi, itidal gösterilmesi ve gerginliği artıracak her türlü eylemden kaçınılması çağrısında bulundu.
BM'den Suriye'de itidal çağrısı
Irak: Riskli davranış
Irak Dışişleri Bakanlığı, ABD, İngiltere ve Fransa’ın Esed rejimine yönelik operasyonunun "riskli davranış" olduğunu, bunun bölgenin güvenlik ve istikrarını etkileyebileceğini savundu.
Irak Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ahmet Mahcub, yaptığı yazılı açıklamada, "ABD ve bazı müttefiklerinin komşu Suriye'ye yönelik saldırısından kaygı duyuyoruz. Bunun vatandaşlara etkisi olacağından dolayı çok riskli bir davranıştır." ifadelerine yer verdi.
Suriye'de siyasi çözümü desteklediklerini aktaran Mahcub, saldırının bölgenin güvenliği ve istikrarına olumsuz etkisi olacağını kaydetti.
İtalya ve Bulgaristan da destekleyenler arasında
İtalya Başbakanı Paolo Gentiloni, ABD, İngiltere ve Fransa’ın Suriye'deki Beşşar Esed rejimine operasyonu hakkında "Bu geceki eylem, kimyasal silahların kullanımına verilen bir cevaptı." dedi.
İtalyan ANSA ajansının haberine göre, İtalya Başbakanı Gentiloni, yaptığı açıklamada, İtalya'nın Suriye'ye yönelik operasyona katılmadığının altını çizdi.
ABD'ye sağlanan lojistik desteğin hiçbir şekilde "doğrudan Suriye'yi hedef alan eylemlerin İtalyan topraklarından başladığı" şeklinde yorumlanamayacağını vurgulayan Gentiloni, "Bu geceki eylem, kimyasal silahların kullanımına verilen bir cevaptı." ifadesini kullandı.
Öte yandan Bulgaristan hükümeti de Esed rejiminin sivillere karşı kimyasal silah kullanımına karşı düzenlenen tek seferlik operasyonun "bir uyarı niteliği taşıdığını" bildirdi.
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye rejimine yönelik operasyonu sonrası durum değerlendirmesi yapmak için Başbakan Boyko Borisov, Savunma Bakanı Krasimir Karakaçanov, İçişleri Bakanı Valentin Radev ve Dışişleri Bakanı Ekaterana Zaharieva toplantı yaptı.
Dışişleri Bakanı Ekaterina Zaharieva toplantının ardından yaptığı açıklamada, “Kimyasal silah kullanımı bir savaş suçudur. Bu silahların kullanımı savaş zamanında bile yasaktır.” dedi. Zaharieva ayrıca “Duma ilçesindeki kurbanlara insani yardım erişiminin sağlanmasında ve suçun sahada soruşturulmasında ısrar ediyoruz. Kimyasal silah kullananların ortaya çıkarılması ve yargılanmasını bekliyoruz.” değerlendirmesinde bulundu.
ABD, İngiltere ve Fransa'nın Suriye rejimine yönelik dün geceki saldırısı kapsamında başkent Şam yakınında bir kimyasal silah araştırma merkezi, Humus'un batısında yer alan bir kimyasal silah deposu ile kimyasal silahlarla ilişkili bir komuta merkezinin vurulduğu bildirilmişti.
Washington'dan çelişkili mesajlar gelmişti
Trump, 7 Nisan'da Duma'daki saldırıdan hemen sonra Esad'a yönelik "hayvan" ifadesini kullanmış ve kimyasal saldırının bedelinin ağır olacağını vurgulamıştı.
Daha sonra yine Twitter hesabı üzerinden Rusya'yı tehdit eden Trump, ABD füzelerinin Suriye'ye gönderileceğini duyurmuştu.
Bu açıklamasından bir gün sonra geri adım atan Trump, "çok yakında" demediğini, saldırının olmayabileceğini belirtmişti.
Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesinde dün konuşan ABD Savunma Bakanı Jim Mattis ise saldırı için henüz karar verilmediğini kaydetmişti.
Saldırı son iki gün içinde yapılan iki Ulusal Güvenlik Konseyi toplantısının ardından geldi.
Doğu Guta'da muhaliflerin kontrolündeki son nokta olan Duma ilçesinde sivil yerleşimlere 7 Nisan'da düzenlenen kimyasal silah saldırısında 78 kişinin öldüğü bildirilmişti.
