Üç usta, üç kitap

40 yılın günlükleri: Erdal Öz

Erdal Öz'ün günlüklerini Ayşe Sarısayın yayına hazırladı. 13 Eylül 1956 tarihinde başlayan günlükler araya kesintiler girerek 30 Kasım 1998'e dek devam ediyor, kitap sevdalısı, henüz yirmilerinde bir gencin altmışlı yaşlarına kadar odağında hep edebiyat ve özgür düşünce olan yaşamına dair önemli ipuçları veriyor. Yazıldığı şekliyle yayına hazırlanan günlükler, Erdal Öz'ün yaşamındaki başlıca evrelere de ışık tutuyor. 

Kesintili olarak yaklaşık kırk yılı kapsayan bu günlüklerde, yolu yayıncılığa evrilen bir yazarın yaşamının yanı sıra, Türkiye'nin yakın tarihinde yaşanılanlardan da izler taşıyor. "Günlük diye tuttuğum bu notlar, günlük olmaktan ne kadar uzak. O kadar az şeyi yazabiliyorum ki bu defterin sarı, kaba sayfalarına. Yazmamam gereken ne kadar çok şey var. Ve asıl önemlisi, bu defteri bana bırakacaklar mı? Nasıl çıkaracağım dışarıya?" 

Erdal Öz, 50'li yılların ortalarında, yirmili yaşlarının başlarında tutkulu bir gençtir; durmadan okur, kendi kuşağından arkadaşlarıyla birlikte "yeni" bir edebiyat dilinin peşine düşer. 70'lerde edebiyat tutkusuna devrimci düşünceler eklenir, sahibi olduğu Sergi Kitabevi'nin paket kâğıtlarına yazdığı alıntılar gerekçe gösterilerek tutuklanır, günlüklerini küçük kâğıtlara yazar. 90'lı yıllarda artık ünlü bir yazar ve yayıncıdır. Ülkesinin sorunlarıyla ilgilenmekten de, edebiyat tutkusundan da hiç taviz vermemiş bir yazar… 

"Sanat, ince bir hüzün yaratmak sanki. Bu işin temelinde hüzün yatıyor. Biliyorum ki ben kendime yol olarak edebiyatı seçmekle erincimi tekmelemiş oldum. Erinci yazmakta bulmaya çalışıyorum." Yarın, Nasıl Bir Gün Olacaksın? adını taşıyan günlükler, Can Yayınları'nda Erdal Öz'ün sevdiği, beyaz kapakla okuyucusuyla buluştu. 

Yarın, Nasıl Bir Gün Olacaksın / Erdal Öz Günlükler, Yayına hazırlayan: Ayşe Sarısayın, Can Yayınları, 429 s.

80 yıl 80 kitap: Gülten Dayıoğlu

Çocuk ve Gençlik edebiyatının usta kalemi Gülten Dayıoğlu, Yoksa Sen misin? adlı 80. kitabıyla bir kez daha okurlarıyla buluştu. 

Bürküt, 15. yüzyılda Orta Asya'da yaşayan bir Türkmen kızı. Doğuştan Şamanlık yeteneğine sahip. Kutsal Vooo Bataklığı'nda boğulmak üzereyken çamurdaki Anaşidalar ona uzaylı-insan niteliği kazandırırlar. Çünkü kendisine göksel güçler tarafından, insan soyunun yok olmaması konusunda önemli bir görev verilmiştir. 

Bengü ise 21. yüzyılda İstanbul'da yaşamaktadır. Kayak kazasında çığ altında kalır. Ruhu varlığından kıvılcım gibi sıçrayıp çıkar. Paralel evrenlerdeki geçmiş zaman katmanlarına savrulur. Orada Bürküt'e sığınıp onunla bütünleşir. 

Bürküt, ruh eşiyle birlikte Asya'da on yıl süreyle destansı serüvenler yaşar. Sonunda Oğuz Kağan'ın Çin'de yaptırmış olduğu efsanevi Beyaz Piramitler'e ulaşır. İnanışa göre piramitlerde, tüm dünyada barışı sağlayacak gizemli bir güç saklıdır. 

2001 yılbaşı gecesinde, dünyayı şaşırtan bir olay yaşanır. On yıl önce yarı ölü hâlde, bitkisel hayata tutsak olan on beş yaşındaki Bengü birdenbire canlanır. Çünkü ruhu, Bürküt'ten ayrılıp kendisine geri dönmüştür. Amaaa! 

Yoksa Sen misin? Gülten Dayıoğlu, Altın Kitaplar, 288 s.

Hatıraların peşinde: Orhan Pamuk

Orhan Pamuk'un Yapı Kredi Yayınları'ndan çıkan yeni kitabı Hatıraların Masumiyeti, bir film kitabı. Kitap Pamuk'un bu film için yazdığı metinleri, konuşmaları ve filmden seçilmiş kareleri içeriyor. 2012 yılında İngiliz yönetmen Grant Gee ile Orhan Pamuk, Masumiyet Müzesi, İstanbul ve Pamuk'un dünyasını kapsayan bir belgesel için çalışmaya karar verdiler. 

Sonuçta ortaya 72. Venedik Film Festivali'nde eleştirmenlerin övgüsüyle karşılanan bir belgesel film, Hatıraların Masumiyeti çıktı. 

Türkiye'de 25 Mart'ta sinemalarda gösterime giren Hatıraların Masumiyeti "The Innocence of Memories", İngiltere ve başka Avrupa ülkelerinde de sinemalarda gösteriliyor… Pamuk bu film için romandaki bir kahramanı geliştirdi. 

"Benim adım Ayla, Füsun'un arkadaşıydım. On bir yıl ona komşu yaşadım..." 

Pamuk, bu filmden yola çıkarak hazırladığı Yapı Kredi Yayınları'ndan çıkan Hatıraların Masumiyeti kitabına senaryonun yanı sıra, yazar ve arkadaşı Emre Ayvaz'ın film için kendisiyle gerçekleştirdiği söyleşinin "Roman, Müze, Film" adlı özgün bir anlatıya dönüştürdüğü metnini de ekledi. Kitapta ayrıca Orhan Pamuk'un ve Grant Gee'nin (filmden) seçtiği görüntüler de yer alıyor. 

Hatıraların Masumiyeti, Orhan Pamuk, Yapı Kredi Yayınları 120 s.