“takdir” dili üzerine…
Birisine olumlu bir mesaj ileten sözcükleri tercih ettiğiniz bu takdir dilini kullandığınızda, bir kişinin olumlu bir özelliğini sözel olarak onaylamış olursunuz.
DOĞAN SELÇUK
Gary Chapman ve Paul White “İşyerinde 5 Takdir Dili” isimli kitaplarında “takdirle motivasyon” modelinin her türden işletme ve kuruluş için etkili bir araç olabileceğini ifade ederek elde edilebilecek faydalardan bahsediyorlar.
Bu faydaları; personel değişim oranının azalması, işe devamlılığın ve üretkenliğin artması, müşteri memnuniyetinin yükselmesi, yöneticiler, çalışanlar ve eş konumdaki iş arkadaşları arasında daha olumlu ilişkiler ve genel anlamda daha olumlu bir kurum kültürü ve çalışma ortamı oluşturulması olarak sayabiliriz.
Yazarlara göre bu noktadaki en iyi haber, takdiri etkili bir şekilde ifade etmenin maliyetinin çok düşük olmasıdır. Araştırma sonuçları ve deneyimler de bunları doğruluyor: Takdir ve teşviki ifade etmenin etkili ilkelerinden yararlanan işletmeler ve kurumsal liderler, yaptıkları yatırımların karşılığını katbekat alıyorlar.
Gelelim beş takdir diline... Birinci takdir dili, “onaylama sözcükleri.” Birisine olumlu bir mesaj ileten sözcükleri tercih ettiğiniz bu takdir dilini kullandığınızda, bir kişinin olumlu bir özelliğini sözel olarak onaylamış olursunuz. Onaylama sözcüklerini bire bir iletişimde kullanabileceğiniz gibi, yazılı olarak da verebilirsiniz. Başkalarının önünde övgü veya topluluk önünde onay da diğer etkili yollardır.
İkinci takdir dili, “kaliteli zaman ayırmak.” Çalışanlara ayrılan kısa bir zaman, kendilerine değer verildiğini hissetmelerini, kurumun vizyonuna bağlı kalmalarını ve projelerin tamamlanması için duydukları isteğin güçlenmesini sağlayabilir. Yazarlar, kaliteli zaman ile tüm dikkatinizi karşınızdaki kişiye odakladığınız süreyi kastettiklerini ifade ediyorlar.
Üçüncü takdir dili, “hizmet eylemleri.” Bir çalışma arkadaşına yardım etmek, “İşini kolaylaştırmak için yapabileceğim bir şey var mı?” türündeki sorular birincil takdir dili hizmet eylemleri olan kişiler için çok güçlü bir takdir ifadesidir.
Dördüncü takdir dili, “somut hediyeler.” Somut hediyeleri onları gerçekten takdir eden kişilere verdiğinizde ve bu hediyelerin bu kişiler tarafından değerli bulunması halinde, teşvik edildiklerini hissedecek ve ellerinden gelenin en iyisini yapmak için büyük bir çaba göstermeye devam edeceklerdir.
Beşinci takdir dili, “fiziksel temas.” Ancak fiziksel temas iş ortamında sorunlu olabilir. “Hangi iş arkadaşlarınızın fiziksel teması bir takdir ifadesi olarak göreceğini nasıl anlarsınız?” sorusunu yazarlar şöyle cevaplıyor: “Onları gözlemleyin. Diğerlerinin sırtını sıvazlıyor, el çakıyor ya da başkalarına sarılıyorlar mı? Eğer öyleyse, sizin yapacağınız onaylayıcı bir teması takdir ifadesi olarak kabul edeceklerine güvenebilirsiniz.”
Yazarlar kitapta takdir etmenin yollarından bahsederken ekibinizin takdir edildiğini hissetmesini sağlamanın her zaman kolay olmadığını kabul ediyor ve çalışma arkadaşlarımıza memnuniyetimizi etkili bir şekilde ifade etmemizin önünü tıkayan zorluklardan söz ediyorlar. Bunların bir kısmı tutumlar, düşünceler ve inançlar gibi içsel meseleler, bazıları ise kurumsal yapı ve prosedürlerle ilgili dışsal meseleler... Bu zorluklarla gerçekçi bir şekilde yüzleşilmesiyle hepsinin üstesinden gelinebileceğini iddia eden yazarlar, karşılaşılan zorluklar ve onların nasıl çözülebileceğine ilişkin önerilerde bulunuyorlar.
İŞYERİNDE 5 TAKDİR DİLİ, Gary Chapman, Paul White, Türkçesi: Rengin Akkemik, Rena Bilgin, Varlık Yayınları 191 s.