kitaplı kalın...

"Yazmasam çıldıracaktım" demişti Sait Faik. "Çizmesem", "bestelemesem", "sahneye çıkmasam" gibi sözcükler de koyabiliriz "çıldıracaktım"ın önüne eğer söz konusu olan, delilik ile deha arasında savrulan edebiyatçının kaderiyse.

Bir ân önce üretmek, içlerinde biriken duyguları dışarıya yansıtmak zorundadır onlar. Çünkü, yeni bir esere daha gebe olan beynin doğum öncesi serüveni, çocuğa hamilelikten çok daha zor geçmekte, sancıları – fiziksel olmasa da – çok daha ağır hissedilmektedir duygularda. Ne süresi ne sancı zamanları bellidir bu doğurma sürecinin.

Ve hiçbir sınırı yoktur: Ne yaş, ne zaman, ne mekân... Yani fiziksel o kadar az şeye ihtiyacı vardır ki edebiyatçıların, sanatçıların, tabii ki biliminsanlarının. İşte Hawking, bir deha. İşte Lautrec, işte Borges hangisi bedenlerini kullandılar ki? Tarih boyunca hangi eserler üretilirken fiziki güzelliklerden yararlanmıştır?

Gerçek şu ki o güzellikler geçicidir; yıllar geçer, bedenler eprir. Yaşlanma kaçınılmazdır. Oysa beyinsel üretim her seferinde daha da gençleşip tazeleşerek sürer, hattâ yaşlanan bedenin kimi zorunlu zaafl arını örter, kimilerini cilâlar. Hayran olunan usta bir ismin güzel veya çirkin olduğu kimin umurundadır ki?

Zaten tarihe de üretilen o eserler kalacaktır. Aristo'nun, Sokrat'ın yüzünü kim bilmektedir, ama yapıtları bugün de klasik olarak okunmakta. Sevdiğimiz kaç yazarı yolda görsek tanırız ki? Ama bir eseriyle karşılaştığımızda ismini görmesek bile kısa bir süre içinde "hah, işte onun çalışması" demez miyiz?

"Çıldırmamak" için üreten sanatçıların, edebiyatçıların, bestecilerin iç dünyalarına, kendileriyle kavgalarına yaptığımız bu kısa dalıştan sonra soluk almaya kafamızı kaldırdığımızda şu dört sözcükle karşılaşırız, diye düşünüyorum:

En önemli üretim, yaşamaktır...

Hadi, daha güzel yaşamak için daha çok çalışalım, dinleyelim, seyredelim... Ve tabii ki bol bol kitap okuyalım… Sımsıcak mevsim, alınan yaz tatili izinleri bunun için iyi bir fırsat. Her zamanki gibi kitaplı kalın…